Nếu TikTok bị cấm: Kinh tế và xã hội Mỹ sẽ ra sao?

Alex Pearlman, 39 tuổi, sống ở TP. Philadelphia đã ngưng theo đuổi ước mơ trở thành người độc thoại hài kịch từ một thập kỷ trước để chuyển sang công việc văn phòng với vị trí chăm sóc khách hàng. Sau đó anh làm quen với TikTok, bắt đầu đăng những chuyện cười và bình luận về văn hóa đại chúng. Trang của anh nhanh chóng có đến 2,5 triệu người theo dõi. Anh bỏ công việc văn phòng từ 9 giờ sáng đến 17 giờ để biểu diễn. Gần đây Alex Pearlman lên kế hoạch cho chuyến lưu diễn toàn quốc đầu tiên.

Pearlman là một trong số nhiều người sáng tạo nội dung trên TikTok ở Mỹ, đang lo lắng về việc Hạ viện Mỹ mới thông qua dự luật có thể dẫn tới cấm ứng dụng này, nếu chủ sở hữu ByteDance không rút vốn. Dự luật còn chờ được thông qua ở Thượng viện, rồi Tổng thống Mỹ ký mới có hiệu lực. Dù vậy, tương lai vẫn chưa rõ ràng.

Nhiều người sáng tạo nội dung trên TikTok ở Mỹ cho rằng, lệnh cấm sẽ khiến hàng triệu cá nhân mất thu nhập. Pearlman, cho biết, TikTok đã thay đổi cuộc đời, giúp anh được thỏa ước mơ, đủ tiền nuôi cả nhà và dành trọn ba tháng với cậu con trai mới sinh. Nếu vẫn công việc cũ, tối đa anh chỉ được ở nhà ba tuần và hưởng lương hai tuần để chăm con.

Pearlman chia sẻ: “Tôi tận dụng mọi ngày trên ứng dụng này. Nó rất thực tế. Thậm chí, TikTok là động lực thúc đẩy mạng xã hội ở Mỹ trong bốn năm qua. Nếu TikTok biến mất vào ngày mai, mọi thứ sẽ tốt hơn hay tệ hơn? Tôi nghĩ Quốc hội không thể nào biết được”.

TikTok là ứng dụng ra mắt năm 2016, nhanh chóng được phổ biến, vượt qua Instagram, YouTube, Facebook. Quốc hội Mỹ muốn tách TikTok ở Mỹ khỏi công ty mẹ ở Trung Quốc, do lo ngại dữ liệu của người dùng sẽ bị Chính phủ Trung Quốc sử dụng, dẫn đến thao túng cộng đồng. TikTok luôn phản bác quan điểm trên. Đến nay, Chính phủ Mỹ chưa cung cấp bất kỳ bằng chứng nào cho thấy TikTok chia sẻ dữ liệu người dùng với Chính phủ Trung Quốc.

Hơn hai năm đại dịch Covid-19, số người ở nhà và sáng tạo nội dung trên mạng xã hội tăng vọt. Riêng ở Mỹ đã có hơn 150 triệu tài khoản TikTok trong thời gian ấy.

Jensen Savannah, 29 tuổi, ở TP. Charlotte bắt đầu sử dụng TikTok để kể về chuyến du lịch vòng quanh Carolinas trong thời kỳ đại dịch. Hiện cô là người có ảnh hưởng trên mạng xã hội này với hàng triệu followers. Thu nhập của cô đã tăng gấp ba kể từ khi bỏ công việc cũ là bán thiết bị viễn thông. Cô nói với hãng tin AP: “Những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội đang thu hút quảng cáo còn hơn cả đài phát thanh hay truyền hình. Họ giúp cho sản phẩm của bạn đến tay người dùng nhanh hơn, đáng tin cậy hơn”.

Một số người sáng tạo nội dung trên TikTok còn so sánh đây là nền tảng giúp người da màu, người khuyết tật và người bị thiệt thòi có cơ hội thể hiện bản thân không giới hạn.

Joshua Dairen, 30 tuổi ở TP. Auburn, bang Alabama chuyên sáng tạo nội dung trên TikTok về chủ đề ma và truyền thuyết cổ xưa. Anh cho biết: “Tôi có Twitter, Facebook, Instagram nhưng TikTok là ứng dụng đầu tiên mà nếu bạn muốn tìm ai đó giống mình, chung lý tưởng, chung đam mê, chung sở thích thì sẽ không thất vọng”.

Joshua có sở thích nghiên cứu những điều huyền bí, nhưng không thấy nhiều người da đen tìm hiểu lĩnh vực này. TikTok giúp anh quảng cáo những điều anh khám phá được, tạo ra sự tò mò đối với nhiều người. Anh mở một quán cà phê, có rất nhiều khách ghé thăm mỗi ngày. Theo Joshua, cấm TikTok sẽ tạo ra một tiền lệ nguy hiểm về mức độ quyền lực mà các cấp chính phủ có thể nắm giữ.

Một số người khác cho rằng, TikTok mang đến an toàn tài chính lẫn tư cách xã hội. Chris Bautista năm nay 37 tuổi - một chủ xe bán đồ ăn ở thành phố Los Angeles, bắt đầu sử dụng TikTok trong thời kỳ đại dịch để kết nối với các thành viên trong cộng đồng LGBT tại địa phương. Họ đã gặp và giúp đỡ nhiều bạn bè trong lúc khó khăn.

Bautista lớn lên trong một cộng đồng theo tôn giáo bảo thủ không chấp nhận LGBT. Khi còn trẻ, anh luôn chật vật với sức khỏe tinh thần do sự giằng xé giới tính, nhiều lần nghĩ đến chuyện tự vẫn. Anh muốn được gắn kết với xã hội, được bảo vệ, được che chở để tự tin là chính mình, sống có ích cho xã hội. Bautista nói sẽ rất đau lòng nếu ứng dụng TikTok bị cấm bởi nó mang tới những điều quan trọng trong cuộc sống.

Bautista không đăng bài trên TikTok với mục đích kiếm tiền. Nhưng những clip được anh chia sẻ thu khá nhiều tiền hỗ trợ. Bên cạnh đó việc bán hàng của anh cũng tiến triển tốt, do nhiều người biết đến hơn.

Marcus Bridgewater - cựu giáo viên, sống ở TP. Spring, bang Texas thường xuyên dùng TikTok để đăng video về làm vườn. Anh muốn Quốc hội Mỹ tập trung vào những vấn đề cấp thiết của đất nước chứ không phải TikTok có nên bị cấm hay không. Bridgewater nói với hãng tin AP: “Truyền thông xã hội là công cụ rất mạnh. Nó giúp vượt qua chính mình và kết nối với những người cần kết nối. Nếu nó không hoạt động, sự kết nối này cũng ngay lập tức ngưng lại”.

Một số chuyên gia cho rằng, TikTok giờ đây đã ăn sâu vào xã hội Mỹ với hơn 150 triệu người và 5 triệu doanh nghiệp sử dụng. Do vậy, nếu ứng dụng này bị cấm sẽ ảnh hưởng đến số lượng lớn công dân đang phụ thuộc vào TikTok về tài chính, công việc, sở thích hay quảng cáo. Hàng triệu doanh nghiệp cũng phụ thuộc TikTok để giao tiếp với khách hàng hay chia sẻ sản phẩm. Tổn thất khó có thể đong đếm, những có thể lên đến hàng tỷ USD trong một vài tháng đầu, sau đó, người dùng sẽ dần thích nghi và chuyển sang ứng dụng truyền thông xã hội khác.

Hãy chờ xem quyết định cuối cùng của Chính phủ Mỹ với TikTok…

Phong Nguyễn