Mỹ - Trung Quốc đàm phán gay gắt về vấn đề dư thừa sản xuất hàng hóa

Theo truyền thông, bà Yellen nói với ông Lý tại Bắc Kinh: “Mặc dù chúng ta còn nhiều việc phải làm, nhưng tôi tin rằng trong năm qua, 2 nước đã đặt quan hệ song phương trên 1 nền tảng ổn định hơn. Vẫn còn những khác biệt và đối thoại khó khăn. Nghĩa là, chúng ta chỉ có thể đạt được tiến bộ nếu trao đổi trực tiếp và cởi mở.”

Ông Lý đáp rằng, mối quan hệ đang ổn định và mang tính xây dựng, dần đạt được qua những chuyến đi của bà Yellen tới Trung Quốc. Bắc Kinh chân thành hi vọng 2 bên sẽ là đối tác, chứ không phải đối thủ, thông qua nguyên tắc tôn trọng, cùng tồn tại hòa bình và cùng có lợi.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ, trong chuyến thăm Trung Quốc lần thứ hai cách nhau chưa đầy 1 năm, đã tới trung tâm công nghiệp Quảng Châu ở miền Nam. Tại đó bà gặp phó thủ tướng phụ trách kinh tế Hà Lập Phong, cùng nhiều quan chức chủ nhà và doanh nghiệp Mỹ. Hôm 6/4, bà Yellen nói rằng, sau cuộc gặp với ông Hà Lập Phong, 2 bên đồng ý nối lại đối thoại về sự mất cân bằng kinh tế vĩ mô, trong đó có dư thừa năng lực sản xuất. Ngoài thảo luận về cân bằng tăng trưởng, hai nước dự kiến thành lập 1 khuôn khổ hợp tác và trao đổi tài chính, chống lại các giao dịch bất hợp pháp như rửa tiền.

Trong cuộc gặp với ông Lý, bà Yellen nói động thái này góp phần giải quyết thách thức trong mối quan hệ, đảm bảo người lao động và doanh nghiệp 2 nước cạnh tranh trên sân chơi bình đẳng.

Bà Yellen nhấn mạnh những lo ngại của Washington, về tình trạng dư thừa hàng hóa xuất khẩu giá rẻ của Trung Quốc trên thị trường toàn cầu, và chỉ trích chiến lược kinh tế của cường quốc số 2 thế giới.

Bà nói tại một sự kiện của Phòng Thương mại Hoa Kỳ hôm 5/4: “Chúng tôi đã thấy Trung Quốc theo đuổi các hoạt động kinh tế không công bằng, như áp đặt rào cản tiếp cận đối với công ty nước ngoài, thực hiện hành động cưỡng chế đối với công ty Mỹ. Tôi thực sự tin rằng, điều này không chỉ gây tổn hại cho các công ty Mỹ. Chấm dứt những hành vi không công bằng, sẽ mang lại lợi ích cho Trung Quốc, thông qua cải thiện môi trường kinh doanh.”

Về phần mình, đất nước tỷ dân phản đối những lập luận như vậy. Truyền thông nhà nước cáo buộc Mỹ lặp lại luận điệu "mối đe dọa Trung Quốc", để tạo cớ cho Washington thực hiện nhiều chính sách bảo hộ hơn, trong năm bầu cử 2024.

Trước chuyến đi, bà Yellen nói rằng, bà sẽ thúc ép Trung Quốc kiểm soát làn sóng xuất khẩu, đặc biệt là sản phẩm công nghệ sạch như ô tô điện và tấm pin mặt trời. Mỹ nói sự dư thừa hàng hóa của Trung Quốc, nhờ các khoản trợ cấp khổng lồ dành cho lĩnh vực công nghiệp, tăng 28% lên 21,83 nghìn tỷ nhân dân tệ (tương đương 3 nghìn tỷ USD), tính đến cuối tháng 12/2023.

Tân Hoa Xã cho biết trong một bài bình luận hôm 6/4 với nội dung: “Việc đàn áp ngành công nghiệp liên quan đến xe điện của Trung Quốc, sẽ không giúp Mỹ phát triển. Chỉ có cách 2 bên hợp tác.”

Bất chấp nhiều vấn đề gây tranh cãi, bà Yellen nhấn mạnh sự cần thiết của mối quan hệ ổn định, giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Phía Trung Quốc cũng nhấn mạnh khía cạnh tích cực của chuyến thăm, khi ông Hà Lập Phong nói với bà Yellen rằng, mục tiêu chính của cuộc gặp giữa họ, là tuân theo sự đồng thuận mà Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Joe Biden đạt được năm ngoái, cũng như cuộc điện đàm gần đây.

Ông gọi đàm phán giữa họ là thẳng thắn, hữu dụng và mang tính xây dựng.

Học giả Jin Canrong từ Đại học Renin cho rằng, bà Yellen là người tương đối thực dụng và ôn hòa, so với các quan chức diều hâu ở Washington, những người tích cực thúc đẩy đối đầu với Trung Quốc.

Nhưng ông Lu Xiang, một nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói với truyền thông rằng, Bộ trưởng Tài chính Mỹ đổ lỗi và ngăn cản sự phát triển của Trung Quốc, nhằm bảo vệ nền sản xuất lạc hậu của Mỹ là không đúng đắn.

Bà Yellen dự kiến sẽ họp báo ngắn gọn với truyền thông về chuyến thăm vào ngày 8/4, trước khi quay về Mỹ vào ngày 9/4.

Văn Phúc