Bộ trưởng Mỹ đến Trung Quốc, bàn về dư thừa năng lực sản xất
Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Janet Yellen vừa trở lại thăm Trung Quốc, để tiếp tục đối thoại kinh tế với nước chủ nhà, trong bối cảnh xuất hiện đe dọa toàn cầu, do năng lực công nghiệp dư thừa ngày càng tăng của siêu cường châu Á.
Theo Bộ Tài chính Mỹ, chuyến đi từ ngày 3 đến 9/4, là lần thăm trực tiếp thứ hai của bà Yellen tới Trung Quốc từ tháng 7/2023. Bà sẽ dừng ở trung tâm công nghiệp Quảng Châu trước khi tới Bắc Kinh.
Một quan chức chính quyền Mỹ nói, bà Yellen sẽ nhấn mạnh sự cần thiết của Trung Quốc, trong việc tạo ra sân chơi công bằng và bình đẳng, với người lao động lẫn công ty Hoa Kỳ.
Tại Quảng Châu, bà Yellen sẽ gặp Phó Thủ tướng Hà Lập Phong, Tỉnh trưởng Quảng Đông Wang Weizhong, và giám đốc điều hành một số công ty Mỹ ở Trung Quốc. Bà sẽ nghe trực tiếp về các thách thức trong môi trường kinh doanh, đang đẩy công ty Mỹ hạn chế đầu tư vào Trung Quốc.
Lần cuối cùng bà Yellen gặp ông Hà Lập Phong, người đồng cấp phụ trách kinh tế của Trung Quốc, là tháng 11/2023, tại hội nghị thượng đỉnh Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) ở San Francisco, nơi Tổng thống Joe Biden cũng gặp Chủ tịch Tập Cận Bình.
Kể từ chuyến thăm đầu tiên tới Bắc Kinh tháng 7/2023, bà Yellen và ông Hà Lập Phong đã thành lập các nhóm làm việc về kinh tế - tài chính ở 2 nước, nhằm thường xuyên gặp gỡ trực tuyến để tham vấn. Nội dung tập trung vào vấn đề kinh tế quan trọng mà mỗi quốc gia đối mặt, cũng như phản ứng chính sách tương ứng. Ví dụ rắc rối trên thị trường bất động sản Trung Quốc, làm suy yếu niềm tin của người tiêu dùng, hoặc sự phá sản của hai ngân hàng lớn ở Mỹ vào năm ngoái.
Các quan chức Bộ Tài chính Hoa Kỳ cũng sử dụng đối thoại để giải thích rằng, hạn chế đầu tư của nước này vào Trung Quốc liên quan đến an ninh quốc gia, sẽ có phạm vi hẹp.
Việc Mỹ ngày càng chú trọng đến công suất dư thừa của Trung Quốc, thể hiện sự thay đổi quan điểm, trong lúc xuất khẩu của Trung Quốc đang tăng vì nhu cầu nội địa yếu. Ông Tập từng cam kết, sẽ giải phóng lực lượng sản xuất mới ở Trung Quốc, bằng cách đầu tư phát triển những ngành công nghệ như xe điện, vật liệu mới, vệ tinh thương mại và khoa học đời sống.
Tuần trước, bà Yellen cho biết tại một nhà máy mô-đun năng lượng mặt trời gần Atlanta rằng, sự hỗ trợ của Chính phủ Trung Quốc dẫn đến sản xuất quá mức các mặt hàng như thép và nhôm, mở đường cho hàng xuất khẩu giá rẻ, bóp méo thị trường ở đối tác nhập khẩu. Bây giờ, sự việc lập lại ở lĩnh vực pin năng lượng mặt trời, xe điện và pin lithium-ion.
Khi được hỏi liệu có trình bày khả năng trả đũa trong chuyến thăm Trung Quốc không, bà Yellen trả lời không muốn thấy viễn cảnh đó. Hoa Kỳ sẽ xem những gì có thể làm mang tính xây dựng.
EU đang điều tra liệu ngành công nghiệp xe điện của Trung Quốc, có hưởng lợi từ các khoản trợ cấp không công bằng hay không. Một cuộc điều tra có thể dẫn đến việc áp thuế, để bảo vệ nhà sản xuất ô tô EU.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ đã mở cuộc điều tra, xem xe Trung Quốc có gây mối đe dọa an ninh quốc gia, vì dữ liệu những chiếc xe này truyền đi hay không. Chính quyền Biden đang đối mặt với lời kêu gọi ngày càng tăng từ giới lập pháp, muốn tăng thuế đối với xe điện Trung Quốc.
Một quan chức Bộ Tài chính Hoa Kỳ nói với các phóng viên rằng, bà Yellen trong chuyến công du, sẽ làm rõ những hậu quả kinh tế toàn cầu, do tình trạng dư thừa sản xuất công nghiệp của Trung Quốc, đang gây thiệt hại cho nhà sản xuất Mỹ và khắp thế giới.
Cũng theo quan chức giấu tên này, Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ thảo luận các vấn đề tiền tệ, như phần thường lệ trong đàm phán kinh tế, nhưng từ chối bình luận về sự suy yếu gần đây của đồng nhân dân tệ. Bà Yellen sẽ tìm kiếm hợp tác hơn nữa, trong các lĩnh vực cùng có lợi. Ví dụ chống biến đổi khí hậu, chống tài trợ bất hợp pháp, buôn bán chất gây nghiện, và hỗ trợ các nước đang phát triển gặp khó khăn về nợ nần.