Tốc độ sinh giảm, Ấn Độ sẽ sớm giống Trung Quốc?
Theo nghiên cứu gần đây, tỷ lệ sinh của Ấn Độ đang giảm. Một số chuyên gia cảnh báo, nếu không có biện pháp ngay từ bây giờ, kinh tế - xã hội của Ấn Độ sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, sớm đi vào con đường của Trung Quốc và Nhật Bản.
Theo một nghiên cứu toàn cầu mới công bố, tổng tỷ suất sinh của Ấn Độ, thước đo số lượng sinh trung bình trên mỗi phụ nữ, đã giảm mạnh từ 6,2 vào năm 1950 xuống còn dưới 2 vào năm 2021, dự kiến chỉ còn 1,29 trong những năm tới. Nghiên cứu được đăng trên tạp chí “The Lancet”. Tỷ lệ sinh 2,1 được coi là chuẩn, để duy trì sự cân bằng phát triển kinh tế-xã hội.
Theo báo cáo, Ấn Độ không phải là ngoại lệ, mà là một phần của xu hướng giảm trên toàn cầu với mức trung bình 2,2 vào năm 2021, từ mức 4,5 vào năm 1950.
Các chuyên gia cảnh báo, mức sinh giảm cùng với sự gia tăng tuổi thọ, sẽ đặt ra một số thách thức cho Ấn Độ, như cung cấp an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, cũng như thiếu hụt lực lượng lao động. Sự mất cân bằng xã hội, như khoảng cách giàu nghèo và việc ưa chuộng con trai hơn con gái, có thể khiến vấn đề trở nên phức tạp, khó giải quyết hơn.
Bà Poonam Muttreja, người đứng đầu Tổ chức Dân số Ấn Độ cho biết: “Mặc dù chúng tôi vẫn còn vài thập kỷ nữa để xử lý những thách thức này, nhưng cần bắt đầu hành động ngay bây giờ, với cách tiếp cận toàn diện vì tương lai đất nước. Các chính sách kinh tế kích thích tăng trưởng và tạo việc làm, cùng với cải cách an sinh xã hội và lương hưu, là rất cần thiết trong việc thích ứng, giảm thiểu tác động của tỷ lệ sinh giảm.”
Bất chấp tỷ lệ sinh của đất nước đi xuống, Liên Hợp Quốc dự đoán dân số Ấn Độ sẽ tăng lên 1,6 tỷ vào năm 2050. Trong khi dân số đông đi kèm với nhiều vấn đề, các nhà hoạch định chính sách từ lâu đã tận dụng những lợi ích kinh tế to lớn mà Ấn Độ có thể thu được, từ lực lượng thanh niên đông đảo, hay còn gọi là lợi thế nhân khẩu học. Dân số nước này vẫn tương đối trẻ, với độ tuổi trung bình khoảng 30.
Một số chuyên gia lo ngại, bẫy thu nhập trung bình đã được giăng, và Ấn Độ khó tận dụng lợi thế dân số trẻ trong vài năm nữa. Ví dụ tỷ lệ thất nghiệp cao, cộng với nhiều người nghèo khó không được hưởng nền giáo dục tốt.
Ngoài ra, những bang giàu thì tỷ lệ tăng dân số đi xuống, những bang nghèo thì tỷ lệ sinh vẫn cao. Điều này tạo ra mất cân bằng giữa các khu vực và bộ phận dân cư. Trừ khi được giải quyết kịp thời, sự thay đổi nhân khẩu học sẽ ngày càng gây áp lực cho chương trình an sinh xã hội, và cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe của đất nước.
Các chuyên gia cũng cho biết, có nhiều yếu tố đằng sau sự sụt giảm tỷ lệ sinh ở Ấn Độ. Béo phì, áp lực cuộc sống, hút thuốc và ô nhiễm môi trường, là nguyên nhân phổ biến.
Ngày càng nhiều cặp vợ chồng lựa chọn lập gia đình muộn, hoặc có ít con, vì lý do kinh tế, góp phần hạ tỷ lệ sinh thấp hơn.
Nhìn về phía trước, sự gia tăng mạnh mẽ số người cao tuổi, có thể khiến New Delhi đau đầu. Một học giả nổi tiếng của Ấn Độ là giáo sư Ritu Priya nói: “Trẻ em được sinh ra giảm, số lượng người già tăng lên, đang tạo ra áp lực không nhỏ, nhất là ở các bang có kinh tế không ổn định. Những nước như Trung Quốc hay Nhật Bản, đang phải nhập khẩu lao động, cũng là 1 thách thức và viễn cảnh mà Ấn Độ cần nghiên cứu.”