Xuất khẩu chè của Việt Nam 2023 đạt mức thấp nhất trong 7 năm
Theo số liệu mới nhất từ Tổng cục Hải quan, xuất khẩu chè của Việt Nam năm 2023 đạt mức thấp nhất trong vòng 7 năm qua khi chỉ đạt 121.000 tấn, trị giá 211 triệu USD, lần lượt giảm 17% và 11% so với cùng kỳ năm trước.
Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) dẫn số liệu của Tổng cục Hải quan cũng cho biết thêm, ước tính, trong quý IV/2023 xuất khẩu chè của Việt Nam đạt 39,3 nghìn tấn, trị giá 70 triệu USD, tăng 16,7% về lượng và tăng 18,1% về trị giá so với quý III/2023, giảm 22,1% về lượng nhưng tăng 1,4% về trị giá so với quý IV/2022. Giá chè xuất khẩu bình quân trong quý IV/2023 đạt 1.778,9 USD/tấn, tăng 1,2% so với quý 3/2023 và tăng 30,1% so với quý 4/2022.
Nguyên nhân dẫn tới sự giảm mạnh trong hoạt động xuất khẩu chè của Việt Nam trong năm 2023, là nhu cầu thị trường yếu và các quy định nhập khẩu ngày càng khắt khe tại các thị trường xuất khẩu chính.
Pakistan, Đài Loan và Nga là những thị trường xuất khẩu chính của chè Việt Nam trong năm 2023, và đều giảm mạnh. Trong đó, do tình trạng thiếu ngoại tệ ở Pakistan đã khiến nhiều doanh nghiệp nhập khẩu nước này không thể thanh toán.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác là do chủng loại chè xuất khẩu của Việt Nam hiện tại chủ yếu là chè thô, có hàm lượng chế biến thấp. Hầu hết các loại chè xuất khẩu đã ghi nhận sự giảm giống nhau trong 11 tháng của năm 2023. Chè xanh là loại chè dẫn đầu về lượng và trị giá, đạt 52,6 nghìn tấn, trị giá 104 triệu USD, giảm 6,9% về lượng và 1% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Tiếp theo là chè đen với 42,2 nghìn tấn, trị giá 57,2 triệu USD, giảm 16,1% về lượng và 18,4% về trị giá. Chè ướp hoa đạt 3,5 nghìn tấn, trị giá 7,3 triệu USD, giảm 4,7% về lượng nhưng tăng 6,7% về trị giá.
Mặc dù đã trải qua một năm có sản lượng xuất khẩu chè thấp, nhưng ngành chè Việt Nam vẫn được đánh giá là có cơ hội mở rộng thị phần do nhu cầu thị trường chưa cao.
Hiện cả nước có 120.000 ha diện tích trồng chè, 257 doanh nghiệp chế biến chè quy mô công nghiệp, tổng công suất theo thiết kế 5.200 tấn búp tươi một ngày. Một số doanh nghiệp cũng đầu tư dây chuyền công nghệ chế biến hiện đại, nhưng số lượng không nhiều.
Do đó, để đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường lớn trên thế giới, ngành chè Việt Nam cần phải sản xuất chè theo hướng an toàn; khuyến khích các doanh nghiệp sản xuất chè ứng dụng công nghệ cao, sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ; hỗ trợ người trồng chè liên kết sản xuất gắn với chế biến và tiêu thụ sản phẩm; hỗ trợ doanh nghiệp quảng bá, xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm chè; đa dạng hóa sản phẩm, chú trọng tăng nhanh tỷ trọng những sản phẩm có giá trị cao và sản phẩm mới…