Chuyện VinFast của doanh nhân Phạm Nhật Vượng

Bình thường và bất bình thường

Cuối năm ngoái, dư luận không khỏi xôn xao khi VinFast của ông Phạm Nhật Vượng lình xình trong vụ “mang chuông đi đánh xứ người”. Cùng với việc chở 999 con xe vừa xuất xưởng sang giao cho khách hàng ở Mỹ là việc nộp hồ sơ lên sàn Nasdaq để IPO. Nhiều người cho rằng đây chẳng qua là một chiêu đánh bóng tên tuổi.

Theo bản cáo bạch của VinFast (Công ty thành viên của Tập đoàn Vingroup) nộp cho Ủy ban Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC) ngày 6/12/2022 thì công ty này có tổng tài sản hơn 4,4 tỷ USD, tài sản nợ 8,8 tỷ USD và lỗ lũy kế lên đến hơn 4,6 tỷ USD.

Nếu có chút kiến thức về chứng khoán, bạn sẽ thấy phản cảm với một bản cáo bạch xấu xí về kết quả kinh doanh. Bởi chẳng ai dại lại bỏ tiền mua cổ phiếu của một doanh nghiệp mà chưa thấy đồng lợi nhuận nào. Vậy mà VinFast của ông Vượng với hàng trăm chuyên gia tài chính sừng sỏ lại mang cái hồ sơ ấy sang Mỹ để IPO.

Thêm vào đó, nền kinh tế thế giới vừa mới chịu cú đòn trời giáng từ họa Covid-19 nay lại thêm cuộc chiến ở Ukraine dai dẳng không biết bao giờ mới kết thúc. Niêm yết vào thời điểm này có điều gì bất thường ở đây chăng?

Nếu từng đọc một số sách về chứng khoán của phố Wall, bạn sẽ thấy sự kiện này dẫu bất bình thường với người Việt nhưng lại là rất bình thường với người Mỹ.

NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotations System) là sàn giao dịch chứng khoán tại Mỹ, có giá trị vốn hóa chỉ sau NYSE và Tokyo.

Điều khác biệt ở Nasdaq là sàn giao dịch có sự tham gia của hầu hết các tập đoàn công nghệ lớn trên toàn cầu. Tính đến thời điểm VinFast nộp hồ sơ lên sàn này thì 47,25% cổ phiếu đang giao dịch trên Nasdaq là thuộc lĩnh vực công nghệ.

Cũng xin nói thêm, không phải tất cả các công ty công nghệ niêm yết ở Nasdaq cũng đều có lãi. Đơn cử như gã khổng lồ Meta Platforms (Cty mẹ của Face book), Uber của Kalanick, hay SpaceX của anh Elon Musk đều đang ở trong trạng thái lỗ lũy kế.

Người ta bảo, người Mỹ thực dụng nhưng với chứng khoán thì người Mỹ rất lãng mạn. Các nhà đầu tư sẵn sàng bỏ tiền để “ôm” những cổ phiếu chỉ vì nó theo đuổi độc, lạ về công nghệ hoặc biết cách đi tắt đón đầu công nghệ.

Sự dấn thân của VinFast

Với các nhà đầu tư toàn cầu, thị trường ô tô là rất hấp dẫn nhưng cũng vô cùng khắc nghiệt bởi sự tham gia của nhiều tập đoàn lớn… Nhà đầu tư huyền thoại Buffett đã phải thốt lên rằng: “Tôi cảm thấy rằng ngành công nghiệp ô tô quá khắc nghiệt”. Bởi theo ông thì “Đó là một công việc kinh doanh mà bạn có rất nhiều đối thủ cạnh tranh trên toàn thế giới, họ sẽ không biến mất. Và có vẻ như luôn có những người chiến thắng vào bất kỳ thời điểm nào, nhưng điều đó không giúp bạn có được một vị trí cố định”.

Chính sự khắc nghiệt đó đã có sức hấp dẫn đối với một số nhà đầu tư lớn. Sự nhập cuộc của Elon Musk là một ví dụ. Từ hai chục năm về trước, ông này cho ra đời Tesla với một chiến lược lạ hoắc, đó là cung cấp cho người tiêu dùng các sản phẩm chạy bằng điện và thâm nhập thị trường xe hơi với dòng xe cao cấp nhắm đến những khách hàng giàu có. Khi sản phẩm dần hoàn thiện và tiêu thụ tốt, Công ty sẽ tham gia thị trường bình dân với nhiều cạnh tranh hơn. Sau sự ra đời của Tesla, nhiều nước phát triển trên thế giới phát đi thông điệp: Sẽ bắt buộc sử dụng ô tô điện từ 2030.

Giờ đây đến doanh nhân Phạm Nhật Vượng, ông chủ của tập đoàn tư nhân số 1 Việt Nam. Ra đời từ năm 2017 tại khu công nghiệp Đình Vũ, Hải Phòng với khởi đầu là xe ô tô truyền thống nhưng rồi nhận thấy xu thế của thế giới nên VinFast nhanh chóng chuyển hướng sang sản xuất xe điện với các mẫu mã đẹp, hiện đại và được thị trường chấp nhận. Tính đến ngày 30/6/2023, VinFast đã bàn giao khoảng 19.000 ô tô điện với các mẫu VF e34, VF 5, VF 8, VF 9.

Trong thời gian tới, Vinfast cho biết sẽ tiếp tục ra mắt các mẫu xe VF 6, VF 7, VF 3 tại Việt Nam và các thị trường quốc tế. Công ty này cũng sẽ nhanh chóng giới thiệu các giải pháp và thế hệ xe điện tiếp theo để tiếp tục mở rộng dấu ấn của thương hiệu, hiện thực hóa mục tiêu xanh hóa giao thông trên phạm vi toàn cầu.

Về hạ tầng sản phẩm và dịch vụ, tại Việt Nam, VinFast đã thiết lập vị thế vững chắc với việc hoạch định và triển khai mạng lưới cổng sạc phủ khắp 63 tỉnh thành và đang tiếp tục mở rộng hơn nữa trong những năm tới. Trên phạm vi toàn cầu, Vinfast đã xây dựng được mạng lưới bán lẻ và dịch vụ với 122 showroom và xưởng dịch vụ VinFast.

Vinfast cũng mới khởi công nhà máy sản xuất ô tô điện tại Mỹ vào ngày 28/7/2023, đánh dấu bước tiến mới trong kế hoạch phát triển thị trường, tự chủ nguồn cung tại khu vực Bắc Mỹ. Song song với hoạt động sản xuất kinh doanh, Vinfast đang nỗ lực thiết lập vị thế thương hiệu thông qua việc khai thác tiềm năng hợp tác với các nhà phân phối và đại lý tại hàng chục thị trường trọng điểm, trong đó có Bắc Mỹ, châu Âu, Việt Nam và Đông Nam Á.

VinFast lỗ thì ai cũng biết, thậm chí vẫn còn nhiều lỗi nhưng đây là hãng chịu chơi trong việc nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới thông qua việc hợp tác với các hãng danh tiếng. Cùng với năng lượng sạch, VinFast còn tiên phong trong công nghệ tự động hóa, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI), điều khiển bằng giọng nói trên ô tô điện thông minh.

Một trang mới trong tiến trình hội nhập

Hội nhập là quá trình mở cửa nền kinh tế. Theo đó, Nhà nước mở cửa các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt vươn ra nước ngoài. Những năm qua, quá trình hội nhập chủ yếu là sự giao lưu về thị trường hàng hóa và công nghệ. Việc VinFast IPO thành công trên sàn Nasdaq đã mở ra khả năng tiếp cận thị trường vốn lớn nhất thế giới và hướng đi quan trọng cho sự phát triển của công ty này trong tương lai.

Bà Bob McCooey - Phó chủ tịch kiêm giám đốc thị trường vốn toàn cầu của NASDAQ, đã nói khi trao đổi với báo chí, rằng: "Buổi lễ niêm yết tại NASDAQ hôm nay là một khẳng định mạnh mẽ cho sự lao động và cống hiến tận tụy từ mọi thành viên của VinFast, cho niềm đam mê dẫn lối, tiên phong và đổi mới sáng tạo.

Chính con người và văn hóa của VinFast đã mang đậm dấu ấn của tinh thần khởi nghiệp trong ngành công nghiệp ô tô.

Nasdaq rất vinh dự được chung vai cùng VinFast trong buổi lễ rung chuông ngày hôm nay. Chúng tôi mong đợi về một hợp tác thành công rực rỡ cùng nhau".

Sự thành công của VinFast không chỉ là cột mốc lịch sử trong lộ trình phát triển của VinFast. Sự kiện không chỉ mở ra cơ hội tiếp cận thị trường vốn quốc tế, thúc đẩy VinFast phát triển mạnh mẽ trong tương lai mà còn truyền cảm hứng cho các thương hiệu Việt Nam tiến ra thế giới. Doanh nhân Sài Gòn chúc mừng VinFast!

Phan Thế Hải