Nhìn IPO Vietinbank -Hiểu thêm thị trường

Ngày 25/12, Vietinbank được Sở Giao dịch Chứng khoán tổ chức buổi bán đấu giá cổ phiếu lần đầu (ảnh dưới). Đây là sự kiện lớn trên thị trường chứng khoán được giới đầu tư chú ý vào cuối năm, qua đó cũng cho thấy phần nào xu hướng của thị trường trong thời gian sắp tới.

Cuối năm 2007, việc IPO của Vietcombank (VCB) không làm cho giới lãnh đạo VCB hài lòng, nhưng giá trúng bình quân cũng đạt được 107.800đ/CP, cao hơn giá khởi điểm 7.800đ/CP và cao hơn giá tham chiếu gấp 10 lần. Tuy nhiên, cuối năm nay khi Vietinbank đấu giá thì giá trúng bình quân chưa được 20.265đ/CP, tức chưa quá 300đ/CP so với giá khởi điểm.

Vẫn còn hiện tượng làm giá

Nhìn vào bảng kết quả đấu giá, người ta thấy có 9.000CP đặt mua với giá khá cao là 40.000đ/CP, 2.000CP đặt mua với giá 30.500đ/CP, trong khi giá khởi điểm có 20.000đ/CP. Mấy năm trước việc đặt mua với giá gấp 2 lần giá khởi điểm là bình thường, nhưng hiện nay trong tình hình thị trường đang gặp khó khăn, lượng đặt mua 55,9 triệu cổ phần, chỉ hơn lượng chào bán là 2,3 triệu cổ phần (hơn 4,29%).

Mặt khác, hầu hết người mua đều là nhà đầu tư cá nhân (gần 13.000 người) với số lượng đăng ký mua là 39,8 triệu CP. Nhà đầu tư tổ chức đăng ký là 104 đơn vị, với số lượng đăng ký mua 15,1 triệu CP. Riêng nhà đầu tư nước ngoài vừa là tổ chức vừa là cá nhân đặt mua hơn 800.000CP. Do đó, theo các nhà đầu tư chỉ cần đặt giá khoảng 21.000đ/CP là có thể mua được. Kết quả sơ khởi cho thấy đúng như dự đoán, giá bình quân trúng thầu chỉ 20.265đ/CP. Như thế, nhà đầu tư nào đó đã hào phóng, đánh giá thị trường cao để mua cổ phiếu Vietinbank lên 4,5 chấm, cao hơn giá các cổ phiếu ngân hàng đang niêm yết trên thị trường gấp 2 - 3 lần.

Sai con toán mất 2,1 tỷ đồng

Với số lượng đăng ký mua lớn hơn lượng chào bán thì đương nhiên số cổ phần của Vietinbank sẽ được bán hết. Có 86% số cổ phần mua được ở mức khởi điểm 20.000đ/CP. Trong số đó có nhà đầu tư đã đặt mua 5 triệu cổ phần với giá 20.500đ/CP. Một nhà đầu tư phân tích: Phiếu đăng ký mua 5 triệu cổ phần này chỉ bỏ giá 20.000đ/CP thì chắc chắn có ít nhất 2,7 triệu cổ phần sẽ được mua vì số cổ phiếu đăng ký vượt hơn số chào bán có 2,3 triệu CP. Nhà đầu tư này sẽ tiết kiệm được ít nhất 2.700.000 x 500 đồng tức 1, 35 tỷ đồng và sẽ mua được dưới 5 triệu cổ phần và trên 2.700.000 cổ phần.

Theo anh Hà Khánh Thủy, Giám đốc chi nhánh chứng khoán Vietinbank thì hầu hết nhà đầu tư đều mua được cổ phần, thậm chí những người chỉ đặt mua ở giá 20.000đ/CP. Họ cũng được mua với tỷ lệ tương ứng 86% số lượng đăng ký. Nếu đăng ký mua 100CP sẽ trúng đấu giá 86CP, còn 14CP là không trúng giá. Trong trường hợp này, nhà đầu tư đăng ký mua 5 triệu cổ phần nêu trên sẽ mua được 4,3 triệu cổ phần, nếu đặt mua tại giá khởi điểm sẽ lợi ngay trước mắt 2,15 tỷ đồng.

Ảnh hưởng thị trường niêm yết?

Với sự thành công của đợt IPO này, dù mới bán được 4% số cổ phần, Vietinbank cũng thu về được 1.086 tỷ đồng và nguồn tiền này sẽ được nhà đầu tư nộp về từ nay đến 9/1/2009. Với hơn 1.000 tỷ đồng, so với giá trị giao dịch 1 phiên hiện nay trên sàn HOSE thì giá trị tương đương với 3 phiên giao dịch, không phải là lớn. Mặt khác, đa số nhà đầu tư cá nhân đăng ký đều là nhân viên của các ngân hàng. Họ biết và tin tưởng vào tiềm năng của loại cổ phiếu “vua” này, nên không ngần ngại mua vào.

Riêng nhà đầu tư tổ chức thì là các doanh nghiệp thân chủ của Vietinbank, họ cũng muốn mua một ít để tỏ tình thân thiện với người cung ứng vốn. Do vậy, các nguồn tiền mua Vietinbank không nằm trong khoản tiền giao dịch hàng ngày trên thị trường, nên không ảnh hưởng đến thị trường niêm yết.

Có điều làm cho nhà đầu tư không an tâm là các cổ phiếu “vua” hiện nay cũng có giá hợp lý và những lợi thế không kém, như cổ phiếu Vietcombank trên thị trường OTC giá 28.000đ/CP và đã có sổ chứng nhận; cổ phiếu EIB của Eximbank giá 14.000đ/CP và giá MB của Ngân hàng Quân Đội giá 14.500đ/CP, thì giá mua 20.500đ của Vietinbank ngày hôm nay khó giữ vững trong năm tới. Thế nên cũng không lấy gì làm ngạc nhiên khi nhà đầu tư nước ngoài không mặn mà với cổ phiếu này: Chỉ có 29 cá nhân và 3 tổ chức mua tổng cộng 910.000CP trong khi số cổ phần nhà đầu tư nước ngoài được mua đến hơn 16 triệu cổ phần.

Lương Minh