Lừa đảo qua mạng ngày càng tinh vi qua việc sử dụng công nghệ cao

Ông Ngô Vi Đồng - Phó chủ tịch Hiệp hội VNISA, Chủ tịch Chi hội phía Nam cho biết, thời gian gần đây xu hướng chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ với mục tiêu thúc đẩy năng suất, hiệu suất của toàn xã hội. Theo đó, mọi hoạt động trong xã hội đang được số hóa, dữ liệu được hội tụ, hình thành các kho dữ liệu lớn.

Tuy nhiên, theo nghiên cứu của các chuyên gia bảo mật, bên cạnh những tiến bộ vượt bậc của công nghệ như hạ tầng Internet băng thông rộng, IoT, Big Data, AI… lại luôn đi kèm theo những rủi ro lớn.

Thêm nữa, những bất ổn về địa chính trị, sự đứt gãy chuỗi cung ứng, suy giảm kinh tế và tình trạng cạnh tranh, thù địch trên thế giới cũng là nguyên nhân gây ra mất an toàn thông tin, gia tăng tấn công lừa đảo sử dụng công nghệ cao… Có thể thấy, các chiêu trò lừa đảo qua mạng ngày càng nở rộ, thông tin nhiễu loạn. Đáng lo ngại, hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi khiến người dùng khó lường và dễ dàng rơi vào cạm bẫy.

Ông Võ Minh Thành - Phó giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM cho biết, cách thức lừa đảo qua mạng phổ biến nhất hiện nay là các cuộc gọi lừa đảo qua mạng xã hội, từ đó chiếm dụng tài khoản qua mạng; hoặc gửi tin nhắn mạo danh ngân hàng… Mặc dù thông tin cảnh báo được gửi đi rất nhiều và phần lớn người dân ai cũng biết, thế nhưng vẫn có nhiều người bị mắc bẫy do hành vi lừa đảo quá tinh vi, khó nhận biết.

Thống kê của Cục An toàn thông tin cho thấy, trong gần 3 tháng đầu năm 2023 đã phát hiện hơn 3.200 trang web lừa đảo người dùng Việt Nam. Các đối tượng lừa đảo đã sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để thu thập trái phép thông tin cá nhân của người dân, hoặc giả mạo các tổ chức tài chính, ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đứng trước tình hình trên, VNISA đã xây dựng một chương trình hành động mạnh mẽ về an toàn thông tin trong năm 2023 với rất nhiều hoạt động dành cho các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp. Trong đó, hội thảo “Cảnh báo rủi ro và phòng, chống lừa đảo qua mạng” là một hoạt động trong chuỗi hành động nhằm thông tin mới nhất về khoa học công nghệ, kinh nghiệm thực tiễn trong lĩnh vực an toàn thông tin.

Theo chuyên gia Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) - Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia Việt Nam (NCSC), đồng sáng lập dự án chống lừa đảo, rất nhiều vụ lừa đảo trên không gian mạng xảy ra gần đây. Trong đó, hình thức lừa đảo tiền bằng Deepfake Video - sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để lấy hình ảnh, giọng nói của một người ghép vào video người khác - đã xuất hiện. Nhiều vụ giả mạo khiến nhiều người mất tiền đã được nhóm chống lừa đảo can thiệp.

Theo đó, các chuyên gia khuyến cáo người dùng cá nhân và các tổ chức, doanh nghiệp cần nhanh chóng chuyển từ cách tiếp cận phản ứng sang chủ động bảo vệ trước các hình thức lừa đảo này trong kỷ nguyên số.

Đặc biệt là các doanh nghiệp cần thường xuyên kiểm tra và cập nhật các bản vá bảo mật, sao lưu dữ liệu đầy đủ, thực hiện các xác thực đa yếu tố và thiết lập hệ thống theo dõi cũng như chống lừa đảo. Đồng thời, nâng cao nhận thức, năng lực chuyên môn của đội ngũ chuyên trách lẫn nhân viên về an toàn, đồng thời tham vấn từ các chuyên gia hiểu biết và đầu tư đúng mức cho các hệ thống đề phòng rủi ro do các cuộc tấn công mạng.

Nguyễn Thanh