Rau má - sâm của mọi nhà

Cây rau má mọc hoang ở ven đường, bờ ruộng, góc vườn, bãi cỏ ở nước ta và các nước vùng nhiệt đới như Lào, Campuchia, Indonesia, Ấn Độ… Cây mọc là là trên mặt đất và có lá tròn bầu bĩnh như gò má con người nên gọi là rau má.

Mời các bạn theo dõi Món ăn bài thuốc: "Rau má - sâm của mọi nhà" do Kim Qui trình bày.

Cây rau má còn gọi là tích tuyết thảo, tên khoa học Centella asiatica, thuộc họ Hoa tán. Toàn cây khi tươi có vị đắng, có thể thu hái quanh năm.

Rau má là một vị thuốc cổ truyền có vị ngọt, hơi đắng, tính bình, không độc. Uống nước rau má sẽ làm giảm tính nóng nảy và bức rứt trong người, vì rau má có tính chất giải nhiệt. Rau má còn có tính giải độc, nên trong dân gian người ta dùng rau má giã nát uống với nước nóng khi ăn phải độc chất có trong thực phẩm.

Rau má giã nhuyễn lấy nước uống sẽ thông tiểu, hoặc có thể dùng rau má để chữa chảy máu chân răng, chảy máu cam, tiêu tiểu ra máu, bệnh kiết lỵ và đàn bà băng huyết bằng cách dùng 30g rau má, cỏ nhọ nồi và lá trắc mỗi vị 15g, sấy khô, sắc uống.

Ngoài ra, để trị khí hư, bạch đới, phụ nữ đau bụng lúc có kinh dùng rau má phơi khô làm thành bột uống, mỗi sáng hai muỗng cà phê. Phụ nữ cho con bú có thể ăn tươi hoặc luộc, nếu luộc thì dùng cả nước mới vì rau má còn có tác dụng lợi sữa. v.v.. Nói chung, thuốc làm từ rau má không độc, phụ nữ có thai vẫn dùng được.

Ở miền Nam nước ta, rau má còn được trồng để làm rau ăn và nước giải khát.

Dùng làm nước giải khát dưới dạng nước sinh tố như các loại trái cây khác: chọn cả cây, rửa sạch, xay nhuyễn với nước dừa. Món giải khát này ngày nay rất phổ biến, người bị nóng nảy làm lở miệng rất ưa chuộng.

Rau má còn dùng để ăn sống hoặc nấu canh (với thịt heo nạt, tép hay cá lóc đều ngon). Canh rau má là món ăn được người miền Nam rất ưa chuộng, nhiều người ăn quen đâm nhớ.

Tuy nhiên đối với người có tùy vị hư hàn, thường đi đại tiện lỏng thì không nên dùng nhiều vì rau má có tính mát lạnh.

Ngày xưa rau má được coi như nhân sâm của người nghèo, quen thuộc và mộc mạc:

Giàu như anh sáng cơm chiều cá,
Nghèo như em sáng rổ rau má, chiều trã cua đồng.

Ngày nay vị thế của rau má đã khác, nó được xem như thức ăn, đồ uống của mọi nhà không kể hèn sang.

P.H tổng hợp