“Thẳng tay “ vì chất lượng phim

Những chương trình truyền hình được nhiều khán giả yêu thích như Đấu trường 100 (VTV3), Chìa khóa vàng (DN1), Chơi chữ (HN1), Sao Online (VTC1), Let us show (VTV9), Đèn đom đóm (VTV2)..., và nhiều phim truyền hình dài tập như Một thời ta đuổi bóng (HTV7), Dương cầm (VTV9), Đôi mắt ân tình (VL1)... đang phát sóng hằng tuần đều do Công ty Sản xuất và Quảng cáo Sóng Vàng phối hợp với các đài truyền hình thực hiện.

Người điều hành, giám sát trong vai trò Giám đốc sản xuất của Sóng Vàng - bà Vũ Thị Bích Liên đã có cuộc trò chuyện với Doanh Nhân Sài Gòn Cuối tháng, chia sẻ về chuyện nghề của cá nhân và doanh nghiệp mình.

* Gameshow Đấu trường 100 – đang nằm trong top đầu sân chơi truyền hình có rating khán giả cao nhất, từng được HCV tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc năm 2007 - là chương trình truyền hình đầu tiên “ra mắt” của Công ty Sóng Vàng. Chọn sản xuất gameshow này, với bà, là một sự tính toán có chiến lược, hay chỉ là ngẫu nhiên?

- Ngay từ khi mới lập công ty, chúng tôi đã đề ra tiêu chí sản xuất “những chương trình truyền thông mới lạ, hấp dẫn và bổ ích; những sân chơi đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung thể hiện; mở rộng nhu cầu giải trí của cộng đồng, góp phần nâng cao chất lượng các chương trình truyền thông”.

Hồi ấy, tôi hay đi Thái Lan để tiếp xúc với các công ty sản xuất chương trình ở đó. Một lần, tôi gặp giám đốc Công ty Endemol - Hà Lan, chuyên cung cấp formart chương trình truyền hình trên khắp thế giới. Khi họ đưa cho tôi danh sách các trò chơi truyền hình, tôi nhận thấy Đấu trường 100 rất hay và hấp dẫn mà ở Việt Nam chưa có nên quyết định mua format. Lúc ấy, gameshow đang rộ lên ở Việt Nam nên tôi cũng chạy theo thời thế. (cười)

* Ở thời điểm này, song song với sản xuất các gameshow, talkshow thì Sóng Vàng đang là một trong số những nhà sản xuất phim truyền hình có số lượng và chất lượng thuộc hàng top, cung cấp phim Việt cho Giờ vàng của nhiều kênh truyền hình lớn. Từ bao giờ bà chuyển sang làm phim truyền hình?

- Thực ra thì ngay từ đầu, song song với làm gameshow, chúng tôi còn nhập khẩu phim truyền hình của Trung Quốc, Hồng Kông, Hàn Quốc hay Philippines về “bán” cho các đài truyền hình, như một cách tập dượt để có kinh nghiệm trước khi chính thức sản xuất phim truyền hình.

Cuối năm 2008, Sóng Vàng bắt đầu sản xuất phim truyền hình dài tập, năm đầu tiên là vài chục tập, năm sau hơn trăm tập, số lượng cứ tăng dần lên, 2011 này là 400 tập phim cung cấp cho VTV9, HTV7, HTV9, Vĩnh Long, SCTV, và sang năm 2012 sẽ là 600 tập phim...

* Phim truyền hình là lĩnh vực có nhiều cạnh tranh ở Việt Nam. Bà có từng trải qua những trở ngại?

Chương trình Sao online do Sóng Vàng sản xuất

- Có chứ! Năm đầu tiên làm phim truyền hình, tôi từng phải trả “học phí giá cao” cho một bộ phim không đạt được chất lượng và rating khán giả như mong muốn. Vì khi ấy tôi và các nhân viên của mình chưa có kinh nghiệm để đọc và thẩm định kịch bản, chỉ chọn theo cảm tính. Hay trong khâu chọn diễn viên, mình không rành về năng lực diễn xuất của họ nên giao vai không phù hợp.

Vừa làm vừa học, đến nay chúng tôi đã biết chọn lựa kỹ kịch bản, đề tài, hợp tác được với nhiều ê kíp làm phim chuyên nghiệp để nâng cao chất lượng phim. Hai năm liền (2009 và 2010), chúng tôi được HTV tặng bằng khen là Đơn vị sản xuất chương trình hiệu quả. Và từ tháng 6/2011, Sóng Vàng được VTV9 chính thức chọn là nhà cung cấp phim Việt chiếu vào khung 21 giờ trên kênh này.

* Từ đầu năm 2011 đến nay, có khá nhiều bộ phim Việt được xếp vào loại “thảm họa”, nhận nhiều lời ca thán của giới truyền thông và khán giả. Chắc hẳn bà cũng phải quan tâm đến chuyện tránh đi vào “vết xe đổ”?

- Nói như nhiều nhà kinh doanh thì gây dựng được thương hiệu đã khó mà giữ vững được thương hiệu, uy tín càng khó gấp bội. Với các công ty truyền thông như Sóng Vàng thì việc xây và giữ thương hiệu phụ thuộc vào chất lượng của các chương trình truyền hình, các bộ phim mà mình sản xuất có thu hút được khán giả hay không.

Chúng tôi hiện cũng gặp phải những khó khăn chung như nhiều nhà sản xuất khác như: thiếu kịch bản hay, thiếu đội ngũ làm phim giỏi nghề, chi phí sản xuất bị đội giá do lạm phát..., rồi cả áp lực “làm dâu trăm họ” với khán giả và giới truyền thông.

Tuy nhiên, biết “liệu cơm gắp mắm” thì cũng không phải là bó tay. Không đạt điểm 10, song ít nhất phim của chúng tôi cũng cố gắng để đạt được điểm 6 trở lên, chứ không thể thấp hơn.

Ở khâu đầu tiên là chọn kịch bản, tôi chỉ mua những kịch bản thuần Việt chứ không dùng kịch bản Việt hóa vừa tốn kém ngoại tệ mua bản quyền mà còn xa lạ với khán giả.

Kịch bản phim phải có cốt chuyện, có xung đột và đậm tính nhân văn, kết thúc phải có hậu, tránh tối đa những gì ảnh hưởng xấu đến thuần phong mỹ tục của văn hóa Việt Nam. Tôi từng làm sư phạm nên tuyệt đối tránh chuyện thiếu tính giáo dục trong phim của mình.

* Người ta ví đoàn làm phim là một xã hội thu nhỏ, khá phức tạp. Bà điều hành “xã hội thu nhỏ” ấy như thế nào?

- Tôi luôn đặt chữ tâm lên hàng đầu và thà mất lòng trước mà được lòng sau. Người ta vẫn bảo giám đốc sản xuất là “vua” trên trường quay, song tôi chỉ “ôm”những việc gì vừa sức với mình, những việc mình chưa hiểu biết nhiều thì mời người có chuyên môn hợp tác.

Chúng tôi có nhiều đơn vị hợp tác làm phim uy tín và chuyên nghiệp, như Hãng phim Giải phóng, Công ty CP Phim truyện I, Sena Film, Hãng Phim truyện Việt Nam...

Luôn ưu ái và tạo điều kiện tốt nhất để các đạo diễn và diễn viên làm phim, nhưng ở khâu hậu kỳ, vì chất lượng phim mà thấy cần phải cắt hay quay lại phân đoạn nào thì tôi rất “thẳng tay”, không du di gì hết.

* Thường nghe các nhà sản xuất ca thán là “làm phim khó trăm bề”, nhưng mỗi năm vẫn có thêm khá nhiều người nhảy vào lĩnh vực này. Bà có lý giải được điều này?

- Thực ra, nghề sản xuất phim, chương trình truyền hình của ta đang ở giai đoạn mới phát triển, mọi thứ chưa hoàn thiện nên khó khăn, trở ngại là đương nhiên.

Trước khi nhập khẩu phim của Hàn Quốc, Trung Quốc, chúng tôi đã nghiên cứu kỹ từ rating khán giả, đến thẩm định kịch bản, diễn xuất của diễn viên, thế mà mang về chiếu lại vẫn còn có phim không thu hút được khán giả Việt Nam.

Đấy là mình đã chọn trên thành phẩm rồi, huống chi các nhà sản xuất phải chọn khi phim Việt đang còn nằm trên... giấy. Rất khó tính toán trước! Theo quy luật cung - cầu, nhiều kênh truyền hình, nhiều giờ phát sóng cần đến phim Việt thì người ta lao vào sản xuất thôi.

Bỏ ra 3-5 tỷ đồng để sản xuất một bộ phim truyền hình (dài 30-40 tập), rồi chạy vạy xin quảng cáo và tài trợ từ các doanh nghiệp, thỏa thuận bán phim, rồi chờ phim phát sóng (khoảng 10-12 tháng sau khi bỏ vốn ra) để thu hồi vốn, và trông chờ ít lợi nhuận. Qua quá trình này, ai trụ được thì tiếp tục với nghề, còn ai đuối quá thì đành chia tay.

* Trụ lại với nghề này đã 5 năm, chắc hẳn nghề đã “nuôi” được bà và Sóng Vàng?

- Nếu muốn làm giàu thì tôi đã kinh doanh trong lĩnh vực khác như bất động sản hay thương mại rồi. Làm giám đốc sản xuất phim tuy hào nhoáng nhưng không thể giàu được. Tuy nhiên, cũng phải kiếm được tiền thì mới có thể nuôi được nhân viên của mình, nuôi bản thân mình và nuôi dưỡng được đam mê của mình lâu dài...

* Xin cảm ơn bà về cuộc trò chuyện!

ĐINH HƯƠNG thực hiện