Làng gái đẹp bên đại ngàn Yên Tử

Ngược lên Tuyên Quang, Hà Giang để thưởng thức và ngắm “chè Thái, gái Tuyên” hay “mận Hồng Thái, gái Thượng Lâm”. Xuôi về Châu Thành, Đồng Tháp để biết “gà nào hay bằng gà Cao Lãnh, gái nào bảnh bằng gái Nha Mân”... Và cũng đừng quên một vùng đất nữa cũng nổi tiếng về gái đẹp không kém, đó là bản Mậu, xã Tuấn Mậu, Sơn Động (Bắc Giang).

Nhan sắc trên đỉnh non ngàn

Vượt qua 15 người mẫu lọt vào vòng chung kết, Huyền Trang, cô gái đến từ Bắc Giang đã đoạt danh hiệu Người mẫu Việt Nam (Vietnam’s Next Top Model 2010). Tin tức này càng khiến chúng tôi háo hức với chuyến đi về miền gái đẹp ở Bắc Giang.

Sau gần bốn tiếng đồng hồ đi xe máy từ thành phố Bắc Giang, chúng tôi phải vượt qua mấy núi, băng qua mấy ngàn và hàng chục con dốc quanh co, ổ voi, ổ gà lô nhô mới đến “bản gái đẹp” Nậu.

Đoạn đường chỉ chừng nửa cây số từ UBND xã Tuấn Mậu vào bản Mậu mà chúng tôi đã thấy gần chục “bóng hồng” qua lại trên đường. Lạ thay, cô nào cũng cao ráo, da trắng ngần và rất khả ái.

Huyền Trang, cô gái đến từ Bắc Giang đã đoạt danh hiệu Người mẫu Việt Nam (Vietnam’s Next Top Model 2010).

Ánh mắt của những người lạ mặt chúng tôi làm các cô không khỏi thẹn thùng... Anh bạn tôi xuýt xoa khẳng định lại lời giới thiệu lúc trước: “Đấy, chú thấy chưa, toàn gái đẹp thế này không chừng chú lại chẳng muốn về thành phố nữa!”.

Anh chưa dứt lời chúng tôi đã gặp cô Trịnh Ngọc Huyền, dân tộc Dao, gần con suối sau bản. Huyền 18 tuổi, có dáng của một người mẫu, nước da trắng mịn, hai má có hai lúm đồng tiền...

Thấy tôi mải mê chụp hình Huyền, anh Thân Văn Nguyên, cán bộ văn hóa xã Tuấn Mậu, giục: “Đi thôi anh, hoa khôi ở bản này còn nhiều lắm! Đi cả ngày cũng không ngắm hết người đẹp đâu”.

Thế là chúng tôi cứ mải miết đi, mải miết ngắm những bóng hồng vùng cao. Gặp nhiều cô diện áo phông, quần jean, xài điện thoại di động đời mới, chúng tôi còn không nghĩ các cô là người dân tộc thiểu số.

Ông Trịnh Văn Phúc, 85 tuổi, hãnh diện nói: “So với một số bản người Dao ngay cạnh đó như Thanh An, Tân Lập, Đồng Thông thì con gái bản Mậu vẫn đẹp nhất.

Đặc biệt, thiếu nữ ở đây rất đắt chồng, nhiều cô vừa tới tuổi cập kê đã có đám đến xin cưới, những cô ra thành phố học tập, làm việc đều lấy chồng và ở luôn ngoài đó”.

Rồi ông Phúc kể vanh vách tên những cô gái đã lấy chồng ở thành phố, không sót cô nào.

Cháu gái ông là Trịnh Thị Hương, năm 2007 đoạt giải “Người đẹp Hoa Cúc” trong cuộc thi “Hoa hậu các dân tộc Việt Nam” tổ chức tại Đà Lạt, cũng lấy chồng người thành phố.

Anh Đinh Văn Cường, cán bộ tư pháp xã, giới thiệu thêm: “Cái duyên của con gái bản Mậu còn thể hiện ở sự khéo léo trong giao tiếp, ăn nói nhỏ nhẹ, lịch thiệp, đặc biệt, các cô có thể tiếp rượu mấy anh dưới xuôi cả ngày mà không hề hấn gì, chỉ khách say thôi”.

Dòng dõi cung tần

Nếu sườn Đông Yên Tử có làng gái đẹp người Dao khá nổi tiếng ở xã Thượng Yên Công (Uông Bí, Quảng Ninh), thì bên sườn Tây Yên Tử (Bắc Giang), bản Mậu cũng là nơi thuộc dòng dõi cung tần, mỹ nữ (làng có gái đẹp được đem tiến vua, chúa).

Bản Mậu nằm thu mình ngay sau đại ngàn Yên Tử, 109 hộ đều là dân tộc Dao Thanh Y.

Từ đây mất chừng hai tiếng đồng hồ leo núi đến non thiêng chùa Đồng (Yên Tử) và phải đi qua “Bàn cờ tiên”, nơi có tảng đá phẳng lỳ mà người dân trong vùng vẫn truyền tai nhau rằng các tiên nữ trên trời thường xuống đó đánh cờ, múa hát và ngắm cảnh trần gian.

Tại đây, các cô tiên ăn trầu, nhả bã nên quanh khu vực này mọc rất nhiều lá trầu tiên, nhai có vị cay, đặc biệt rất hữu dụng chữa một số bệnh hậu sản ở phụ nữ, như đau bụng, đau xương, ho, cảm cúm.

Người dân trong vùng còn truyền tụng một huyền thoại liên quan đến chiếc giếng thần:

“Ngày xưa, cạnh chỗ nhà sàn văn hóa của bản bây giờ có cái giếng nước trong vắt, ngọt lịm, con gái bản Mậu thường ra đây múc nước rửa mặt, tắm gội nên cô nào cũng trắng trẻo, phong nhũ, phì đồn.

Thế rồi bao nhiêu cô gái xinh đẹp cứ lần lượt bị con trai nơi khác đến tán tỉnh rồi lấy làm vợ, đám trai bản Mậu tức quá mới bắt một con chó mực, cắt tiết đổ xuống giếng khiến các cô không dám múc nước giếng tắm rửa, gội đầu nữa.

Vậy nhưng không hiểu sao con gái ở đây vẫn cứ “sắc nước hương trời”.

Hiện bà con đang tính khôi phục lại chiếc giếng thần đó vừa để lấy nước sạch sinh hoạt, vừa lưu giữ kỷ niệm của bản.

Tuy nhiên, theo ông Phúc, còn một tích nữa về sắc đẹp của gái bản Mậu nghe thuyết phục hơn. Đó là câu chuyện cách đây hơn 700 năm, nhân những chuyến theo vua Trần Nhân Tông từ kinh thành đến núi Yên Tử tu hành, các cung nữ lên vãn cảnh chùa Đồng, trời tối nên vào nhà đồng bào xin nghỉ tạm qua đêm.

Được tiếp đón chu đáo, cảm kích trước tấm lòng của đồng bào nên nhiều cung nữ đã xin ở lại. Cũng có một số cung tần, mỹ nữ tuy bị thất sủng, nhưng mỗi khi vua vi hành hay vãn cảnh chùa cũng được cử đi theo hầu. Nhân dịp này, các cô tìm cách trốn và ở lại đây sinh sống luôn...

Thế nên ngày nay, hậu duệ của các cung tần, mỹ nữ này mới có vẻ đẹp đài các, quý phái như vậy.

Khúc buồn nhan sắc

Bắc Giang có “bản gái đẹp” nổi tiếng nhưng trong những cuộc thi sắc đẹp tầm cỡ quốc gia, tỉnh này chưa một lần đoạt giải cao.

Năm ngoái, Tỉnh đoàn Bắc Giang lên kế hoạch tổ chức tuyển chọn, đánh thức vẻ đẹp tiềm ẩn ấy bằng cách về tận nơi tìm những cô gái đẹp cho đợt thi nhan sắc trên toàn quốc.

Theo anh Mai Sơn, Bí thư Tỉnh đoàn Bắc Giang, đây quả là việc không đơn giản vì tiêu chí bầu chọn hoa hậu phải là người toàn diện, phải đẹp cả về thể chất lẫn trí tuệ và tâm hồn.

Trong khi đó, hầu hết các cô gái bản Mậu dù được tạo hóa ban tặng cho sắc đẹp nghiêng nước nghiêng thành, nhưng các cô lại bỏ học rất sớm.

Nhiều cô chưa học hết phổ thông đã nghỉ học đi làm thuê tại các khu công nghiệp dưới xuôi, hoặc làm nương rẫy giúp cha mẹ, rồi lấy chồng...

Bên cạnh đó, điều làm anh cán bộ văn hóa xã Thân Văn Nguyên lo lắng là sự đổi thay nhanh chóng của bản làng, lối sống thành thị đang du nhập ồ ạt vào bản Mậu khiến nhiều cô gái trẻ người Dao bị “nhiễm” lối sống đó, từ trang phục đến mái tóc, cách sinh hoạt, dùng điện thoại di động sành điệu, váy áo thướt tha...

Anh chua chát: “Thời buổi nhiễu nhương, không đủ bản lĩnh giữ mình, hồng nhan nhiều khi không phải là phúc, mà là họa...”.

KIM SA