Cơ hội nào cho "đại chúng"?

Mặc dù còn đó rất nhiều băn khoăn xung quanh cụm từ “cống hiến” và xét trên bình diện một năm hay nhiều năm, về cơ bản giải Cống hiến vẫn luôn được khán giả nhìn nhận trong hoạt động 365 ngày của các nghệ sĩ. Trong một năm qua, từ các ca sĩ cho đến những nhà sản xuất âm nhạc luôn muốn có được sự “dịch chuyển” cũng như tạo ra được tính “giao thoa” giữa các dòng nhạc khác nhau, giữa các đối tượng khán giả, giữa các tư duy sáng tạo... để tìm thấy một tiếng nói chung đồng điệu nhất cho sự phát triển chung của âm nhạc.

Đọc E-paper

Sự dịch chuyển cần thiết

Giải Cống hiến 2011 đã phản ánh khá đầy đủ và khách quan những xu hướng phát triển của các dòng nhạc lớn trong đời sống âm nhạc. Khán giả không khó nhận ra sự “dịch chuyển” giữa tính chất “hàn lâm” và “phổ thông”.

Từ những “tháp ngà” tưởng chừng như rất xa vời, nhạc hàn lâm đã tìm cách đi vào đời sống một cách gần gũi hơn, từ đó gieo vào những bạn trẻ nghe nhạc mới một cái nhìn cụ thể và thích hợp hơn đối với dòng nhạc này. Đó là chương trình Luala Concert đã biểu diễn trên khắp các con phố - một không gian luôn bị cho là không lý tưởng cho một dàn nhạc giao hưởng.

Ngược lại, các ca sĩ, chương trình nghệ thuật đơn thuần mang tính giải trí cao lại muốn vươn tới sự chuyên nghiệp của công nghệ giải trí, đạt được giá trị nghệ thuật nhất định.

Hồ Ngọc Hà cùng những người sáng tạo chuyên nghiệp đã chứng minh điều này thông qua chương trình Hồ Ngọc Hà Live Concert rất thành công. Ở show diễn này, khán giả không chỉ đến để thưởng thức giọng hát mang tính cá nhân là ca sĩ Hồ Ngọc Hà mà xem một tổng thể được kết hợp giữa ý tưởng, âm nhạc và dàn dựng.

Chương trình minh chứng cho một khả năng liên kết cũng như sáng tạo có ý thức một cách chuyên nghiệp, hiện đại có tính toán chứ không hề “cảm tính”. Điều này rất gần với cách mà các chương trình nghệ thuật giải trí trên thế giới vẫn thường diễn ra. Giải thưởng Chương trình của năm minh chứng cho một tư duy hiện đại về cách làm chương trình.

Một sự “dịch chuyển” khác thể hiện ngay trong cốt lõi các sản phẩm âm nhạc chính là “hướng ngoại”. Nếu như mọi người vẫn thường nghĩ, âm nhạc và khu vực sáng tạo nghệ thuật là gì đó rất riêng tư và của người nghệ sĩ thì ở các album như Body Language - Ngôn ngữ cơ thể của Thu Minh, Vòng tròn của Hồng Nhung... lại minh chứng cho tinh thần hướng ngoại dựa trên cá tính nghệ thuật.

Họ làm album để có khán giả chứ không “khép mình” trong quy trình cũ. Tuy nhiên, hai album này vẫn chưa thể được xướng danh trong đêm trao giải vừa qua.

“Đại chúng” vẫn còn khó

Ngay tại đêm trao giải, ban tổ chức đã khá mạnh dạn khi cho hai MC dễ thương là GS Cù Trọng Xoay và ca sĩ Hà Anh Tuấn dẫn chuyện một cách hóm hỉnh từ các “căn bệnh” có thực trong đời sống âm nhạc. Một cái nhìn thật, thẳng và lên tiếng giành lại những gì quý giá cho lĩnh vực của sự sáng tạo này.

Nạn băng đĩa lậu, nhạc online... đến hiện tượng nhạc sĩ đa năng, cuộc tranh cãi giữa nhạc trình diễn và nhạc chỉ để nghe... Đêm trao giải năm nay thật sự nhiều màu sắc và có ấn tượng mạnh.

Tuy nhiên, khi chiếm số lượng lớn trong các giải thưởng lại là những cái tên tạm gọi là thuộc “đẳng cấp” mà không phải khán giả nào cũng có thể cảm nhận được âm nhạc của họ.

Giải Ca sĩ của năm tiếp tục dành cho Tùng Dương, Album và Nhạc sĩ của năm nằm gọn trong tay vợ chồng Mỹ Linh - Anh Quân. Không thể phủ nhận sự “quái đản” cũng như “cá biệt” của Tùng Dương, tuy nhiên sức ảnh hưởng về mặt tạo nên một phong cách thì chưa có.

Mấy ca sĩ trẻ nào dám đi theo con đường của anh, nhưng nếu nhìn theo góc độ “cống hiến” ở một cá nhân của sự sáng tạo thì Tùng Dương phù hợp. Tuy nhiên, anh cũng là gương mặt quá quen thuộc. Trong khi đó, hai ứng cử khác không hề thua kém chính là Hồng Nhung và Thu Minh.

Hai nữ ca sĩ tạm gọi là mở ra cái nhìn mới về những dòng nhạc đang thịnh hành trên thế giới ở thị trường Việt Nam. Họ thực sự có ảnh hưởng về diện rộng.

Đóng góp của Thu Minh trong năm 2011 không hề nhỏ với album Body Language - Ngôn ngữ cơ thể. Dance pop đã rất thành công với Lady Gaga nhưng không phải vì vậy mà Thu Minh chùn bước.

Lối trình diễn bắt mắt kết hợp giọng hát cực kỳ khỏe với khả năng lôi cuốn về mặt thị giác. Thu Minh cũng là gương mặt hoàn toàn xứng đáng. Dù sao, giải âm nhạc Cống hiến vẫn có tiêu chí riêng!

Phải chăng trong một cái nhìn toàn cảnh, album thành công thì sẽ gắn với nhạc sĩ làm nên album đó? Cho nên album Tóc ngắn Acoustic - Một ngày và nhạc sĩ Anh Quân đã đi song đôi với nhau?

Về chuyên môn, album Tóc ngắn Acoustic - Một ngày là album hay, được đầu tư công phu ở hình thức đĩa than tuy nhiên dòng nhạc cũng như cách thể hiện có thể nói không phải số đông khán giả sẽ thích, mặc dù cái tên lớn như ca sĩ Mỹ Linh sẽ bảo chứng cho sự thuyết phục về giọng hát.

Giải thưởng âm nhạc Cống hiến với phản ánh một phần nào cái nhìn và đánh giá của báo giới về đời sống âm nhạc trên các tiêu chí, định hướng của ban tổ chức đã gợi mở nhiều hơn cho những người làm nghệ thuật.

Tất cả các giải thưởng đều có tính tương đối và nếu muốn tuyệt đối thì dường như mọi khán giả không thể hài lòng. Tuy nhiên, nếu xét ở một năm cụ thể thì phần của “đại chúng” trong năm qua vẫn luôn được khán giả hưởng ứng nồng nhiệt.

DẠ VŨ