Phụ nữ và bệnh tim mạch: Những điều cần làm và nên tránh

Các triệu chứng nặng ngực hoặc đau thắt ngực cấp thường gặp trong cơn đau tim là dấu hiệu của một hoặc nhiều mạch máu nuôi tim bị tắc. Tuy nhiên, khi so sánh với nam giới, triệu chứng ở phụ nữ lại thường không điển hình.

Đọc E-paper

Triệu chứng đó có khi chỉ là mệt, thở nhanh khi đi bộ hoặc leo cầu thang, buồn nôn, khó tiêu và đau lưng. Phụ nữ thường hay bỏ qua những triệu chứng này vì cứ nghĩ đó là do mãn kinh hoặc căng thẳng.

Xác định các nguy cơ tim mạch

Thông thường, các yếu tố nguy cơ tim mạch có thể được chính bạn hoặc bác sĩ phát hiện, như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, đái tháo đường, hút thuốc lá, béo phì, tuổi cao (trên 55), tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch sớm, tiền sử bản thân đã mắc bệnh tim mạch, mãn kinh, ...

Mức cholesterol lý tưởng

Theo hướng dẫn năm 2011 của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, ở phụ nữ khỏe mạnh (không có bệnh tim), các mức cholesterol lý tưởng là LDL < 100mgdL, HDL > 50mg/dL, Triglycerides < 150 mg/dL, và non-HDL cholesterol (cholesterol toàn phần trừ đi HDL) < 130 mg/dL.

Nếu bạn có bệnh tim hoặc nguy cơ tim mạch cao, mức LDL có thể phải thấp < 70 mg/dL và bác sĩ sẽ tư vấn bạn thay đổi lối sống và điều trị bằng thuốc.

Nhiễm trùng răng miệng: nguy cơ bệnh tim

Theo Hiệp hội Nha chu Hoa Kỳ, những người lười đánh răng và có bệnh nha chu bị bệnh mạch vành tăng gấp đôi so với số còn lại. Vi khuẩn từ nhiễm trùng răng miệng cũng đi vào máu và gắn vào các mảng xơ vữa trong tim hình thành các khối sùi nhiễm trùng.

Vì thế, đánh răng đều đặn và dùng chỉ nha khoa nên có trong danh sách những việc phải làm hằng ngày của bạn.

Mảng xơ vữa có thể giảm được

Khi làm giảm lượng LDL cholesterol xuống thấp có thể làm thoái triển mảng xơ vữa. LDL có thể được làm giảm một phần bằng chế độ ăn và tập luyện, ngoài ra có thể kết hợp dùng thuốc ở người có bệnh tim hoặc nguy cơ tim mạch cao.

Do đó, khi bạn vào siêu thị, hãy nhìn vào các nhãn hàng để kiểm tra kỹ thức ăn phải đúng không có trans fat (là loại mỡ xấu có thể gây tắc mạch sau này). Hãy mạnh dạn nói không với món heo quay, vịt quay, thịt bầm trộn phô mai, kem, khoai tây chiên, bánh nhân táo...

Nếu thường xuyên tuân thủ chế độ ăn giàu rau, trái cây, chất xơ, cá… là đã tạo cơ hội giảm thấp tỉ lệ bệnh tật và tàn phế do cơn đau tim mang lại. Hãy thưởng thức món cá hấp, cà chua, dưa leo hay salad trộn và hãy tin rằng, bạn đang làm cho mình khỏe mạnh và trẻ ra!

Chỉ ăn vừa đủ, không ăn quá no

Nhiều người vẫn tiếp tục ăn khi đã thấy no, điều này dẫn đến thừa cân và béo phì là những nguy cơ tim mạch lớn nhất vì nó thúc đẩy nhiều yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp, tiểu đường và tăng LDL.

Hãy ngưng ăn khi thấy no sẽ giúp bạn không thừa cân, trái tim khỏe mạnh và còn giúp bạn giảm hẳn đau khớp háng, vai và gối mà người béo phì thường phải chịu đựng.

Hãy ăn cơm nhà thường hơn ăn tiệm

Đơn giản là khi ăn ở ngoài, bạn không thể kiểm soát được lượng mỡ, bơ, đường và muối trong thức ăn. Cho dù bạn ăn ở đâu (ở nhà, trong văn phòng hay ngoài tiệm) thì hãy luôn nhớ hạn chế thức ăn béo, đường và muối.

Ví dụ thay vì trước kia dùng 3 muỗng đường vào tách cà phê buổi sáng thì giờ đây bạn hãy chỉ dùng 1 muỗng; hoặc tăng phần canh, rau, salad trộn vào bữa trưa và giảm đi phần thịt mỡ. 

Acid béo omega-3

Ở phụ nữ có tăng cholesterol máu hoặc tăng Triglyceride máu có thể ăn cá hoặc dùng dạng viên Omega-3 (EPA 1800mg/ngày) trong phòng ngừa tiên phát và thứ phát bệnh tim mạch.

Vận động và làm giảm cân

Phụ nữ được khuyên giảm cân và hạn chế năng lượng hấp thu vào cơ thể, giữ chỉ số chiều cao/cân nặng < 25kg/m2

Khi bạn ít vận động và không tập thể dục là đã làm mất đi nhiều cơ hội làm cơ thể khỏe mạnh, cơ hội đó là tình trạng tim mạch, sự dẻo dai, sự kiểm soát cân nặng. Thiếu vận động là một trong những thủ phạm chính làm tích tụ mỡ ở các tạng và làm tổn thương tim.

Hãy vận động bất cứ khi nào có thể: đi thang bộ thay vì thang máy, đậu xe ở xa và đi bộ vào nơi làm việc, đi bộ quanh nhà sau bữa tối, hoặc có thể vừa đạp xe đạp thể dục trong nhà vừa xem tivi buổi tối...

Thời gian phụ nữ được khuyên tâp thể dục với mức gắng sức trung bình là 150 phút/tuần, gắng sức nặng 75 phút/tuần, hoặc phối hợp cả hai. Thể dục nhịp điệu có thể tập ít nhất 10 phút mỗi ngày.

Thuốc lá rất có hại cho động mạch

Bạn nghiện thuốc và đang muốn bỏ thuốc, cần biết những điều sau:

Thuốc lá làm gia tăng tình trạng viêm và stress oxy hóa làm giảm mỡ tốt, tăng mỡ xấu nên làm động mạch yếu đi, dễ tạo cục máu đông và tăng huyết áp.

Hãy xem xét những thiệt hại từ việc hút thuốc lá có thể gây ra cho gia đình và bạn bè. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, hút thuốc lá thụ động gây ra 22.700 đến 69.600 cái chết trẻ mỗi năm do bệnh tim và mạch máu.

Nếu đã sẵn sàng bỏ thuốc lá, hãy nói với bác sĩ về việc phối hợp miếng dán nicotine phối hợp với loại thuốc viên chống cơn thèm thuốc như buproprion. Tỉ lệ thành công sẽ cải thiện đáng kể khi phối hợp hai loại thuốc này.

ThS - BS. TRẦN THỊ NHƯ HOA