Sẽ không còn giấy khai sinh, sổ hộ khẩu

Giống như những nước phát triển, trong tương lai không xa người dân Việt Nam có thể vay tiền ngân hàng, đăng ký kết hôn, thi bằng lái xe, nộp thuế… chỉ với 1 dãy số duy nhất được cấp ngay từ khi sinh ra (gọi là mã số cá nhân hay số định danh cá nhân).

Số định danh cá nhân

Ngày 8/6, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 896/QĐ-TTg phê duyệt Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013-2020 nhằm đổi mới căn bản tổ chức, hoạt động quản lý Nhà nước về dân cư, đơn giản hóa TTHC, giảm giấy tờ công dân, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; đồng thời, góp phần phát triển Chính phủ điện tử ở Việt Nam.

Ban Chỉ đạo thực hiện đề án sẽ được thành lập do 1 Phó Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng ban, các Phó Trưởng ban là: Bộ trưởng Bộ Tư pháp; Bộ trưởng Bộ Công an; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ.

Trong giai đoạn 2013-2014, việc triển khai đề án tập trung vào hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc cấp số định danh cá nhân; xây dựng Cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư; hệ thống hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các CSDL liên quan đến quản lý dân cư; rà soát và đề xuất phương án đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân và các CSDL liên quan đến quản lý dân cư…

Theo đề án, đến cuối năm 2015 sẽ hoàn thành việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật CSDL quốc gia về dân cư trong phạm vi toàn quốc. Từ năm 2016, tổ chức triển khai nhập thông tin cá nhân vào CSDL quốc gia về dân cư.

Giai đoạn 2015-2020, việc cấp số định danh cá nhân cho công dân sẽ được triển khai theo lộ trình do Bộ Công an chủ trì phối hợp với các Bộ Thông tin và Truyền thông; Tư pháp; Ngoại giao thực hiện. Đồng thời, tổ chức thực hiện Nghị quyết của Chính phủ về đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân và các CSDL liên quan đến quản lý dân cư.

Giảm gánh nặng thủ tục hành chính

Với quy mô dân số lên tới trên 90 triệu dân, số lượng giao dịch hành chính công giữa công dân và cơ quan hành chính, sự nghiệp được thực hiện ở nước ta trung bình khoảng 600.000 giao dịch/ngày.

Hầu hết thủ tục hành chính đều được thực hiện thủ công và đòi hỏi công dân phải tự chứng minh về nhân thân của mình thông qua việc xuất trình hoặc nộp bản sao hoặc bản sao có chứng thực các giấy tờ; hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính chưa được chia sẻ, sử dụng chung nên đã tạo ra gánh nặng hành chính lên tới cả nghìn tỉ đồng/năm.

Nhưng gánh nặng này sẽ được giảm dần khi quá trình cấp số định danh cá nhân được thực hiện dựa trên việc kết nối cơ sở dữ liệu (CSDL) quốc gia về dân cư.

Theo ước tính của Bộ Tư pháp, với số định danh cá nhân, người dân sẽ không phải khai thông tin công dân hoặc xuất trình/nộp bản sao/bản sao có chứng thực giấy tờ công dân khi thực hiện 1.300 thủ tục hành chính tại các cấp chính quyền.

Các loại giấy tờ như: giấy khai sinh, thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi, sổ hộ khẩu, giấy chứng nhận kết hôn, giấy chứng tử sẽ được thay thế bằng số định danh, đồng thời, với việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin thì số định danh cá nhân này sẽ tiếp tục thay thế thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe…

Thông qua việc kết nối, chia sẻ thông tin giữa CSDL quốc gia về dân cư và các CSDL chuyên ngành khác, nhiều nhóm thủ tục hành chính sẽ chuyển đổi hình thức, cách thức thực hiện theo hướng tạo thuận lợi, giảm chi phí, thời gian thực hiện TTHC, tăng tính phục vụ và trách nhiệm của cơ quan Nhà nước.

Chẳng hạn như thủ tục cấp số mã thuế cá nhân hiện nay người dân phải đăng ký và cơ quan quản lý cấp cho một mã số thuế cá nhân để người dân thực hiện nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. Khi CSDL quốc gia về dân cư được chia sẻ, kết nối với các CSDL chuyên ngành thì người dân sẽ không phải làm thủ tục này nữa, khi khai thuế hoặc làm các thủ tục liên quan tới thuế người dân chỉ cần khai số định danh cá nhân, cơ quan quản lý thuế sẽ căn cứ trên số định danh này tự động cấp mã số thuế cho cá nhân đó để quản lý.

Đối với những trường hợp bị thiên tai hỏa hoạn khiến giấy tờ công dân bị mất, tiêu hủy, người dân phải mất rất nhiều thời gian, công sức để làm lại nhưng khi có số định danh cá nhân thì mọi thủ tục trên sẽ đơn giản hơn nhiều khi cơ quan quản lý chỉ cần tra cứu trên hệ thống cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia về thông tin đối với cá nhân cụ thể trước khi tiến hành cấp lại những giấy tờ cần thiết.

Ông Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Kiểm soát Thủ tục hành chính (Bộ Tư pháp), cho biết không phải chờ đến năm 2020, khi toàn bộ đề án về quản lý dân cư hoàn thành, mà có thể từ năm 2016 những người được cấp mã số định danh đầu tiên sẽ được thụ hưởng lợi ích từ dãy số đa năng này.

P.V (Theo VGP)