Sẽ thách đố công chúng?

Sau một số cuộc triển lãm tại TP.HCM, nghệ sĩ thị giác Nguyễn Mạnh Hùng tiếp tục hợp tác với Gallery Quỳnh (TP.HCM), Manzi Art Space và Hanoi Grapevine đưa những tác phẩm sắp đặt mang tên "Một hành tinh" ra mắt công chúng tại một số nơi khác, khởi đầu là Hà Nội, kéo dài đến hết tháng 7.

Đọc E-paper

Tác phẩm Một hành tinh

Nghệ sĩ thị giác Nguyễn Mạnh Hùng được giới nghệ thuật thể nghiệm xem là một trong những tên tuổi nổi bật của những nhóm nghệ sĩ theo đuổi nghệ thuật đương đại Việt Nam. Hùng được biết đến như người mang tới tinh thần tươi mới và sáng tạo thuần khiết cho nghệ thuật thị giác.

Anh vẫn gắn bó với những tác phẩm tranh giá vẽ, đồng thời sáng tác với điêu khắc, sắp đặt và biểu diễn để cùng lúc trình bày tư tưởng của mình với người xem, đo lường cảm xúc, tư duy của công chúng và tiếp tục sáng tác.

Hùng bắt đầu phong cách riêng của mình như một họa sĩ siêu thực, anh sáng tác với sự quan sát, kinh nghiệm sống của người Việt, và các tác phẩm của anh cho thấy một niềm đam mê đặc biệt.

Với cảm hứng sáng tác từ ký ức cá nhân về những khu nhà tập thể, Hùng đưa ra suy nghĩ về cộng đồng, về những mâu thuẫn tồn tại trong và ngoài xã hội, những phức tạp của phát triển đô thị cũng như trách nhiệm cá nhân. Cộng đồng được định nghĩa như thế nào?

Những quan điểm truyền thống về cộng đồng chỉ là những điều khoa trương sáo rỗng, hay là lý tưởng được phát huy và vận dụng vào Việt Nam ngày nay? Hùng đối mặt với những vấn đề này thông qua nét châm biếm đặc trưng và sự hóm hỉnh làm nổi bật sự phi lý thông thường trong cách ứng xử của con người.

"Một hành tinh" là cuộc triển lãm sắp đặt không đến nỗi thách đố và làm người xem hoang mang bởi sự trừu tượng. Một tòa chung cư bằng mô hình thu nhỏ và nhiều thứ khác có thể sẽ làm ta có nhiều suy nghĩ khi chính mình hoặc những người thân quen của mình đang sống trong thế giới những cái hộp xếp chồng lên nhau, nơi những ban công bít bùng lưới thép, quần áo giăng mắc tứ tung; ở đó người ta chăn nuôi, trồng trọt, yêu đương, nấu nướng...

Trong khi ngắm nhìn những cái ô bít bùng của khu nhà tập thể hay còn gọi là chung cư, công chúng sẽ có dịp suy nghĩ về những tầng văn hóa nào đã sinh ra trong bối cảnh ấy, những thế hệ con người nào đã đi ra từ những môi trường sống nghẹt thở ấy và họ sẽ ứng xử ra sao với cộng đồng.

"Khi sáng tác, tôi thường dùng các yếu tố liên quan đến quá khứ của gia đình mình, trong đó chứa đựng mọi hệ quả từ lịch sử của đất nước. Sinh ra và lớn lên ở một chung cư giữa thủ đô Hà Nội, từ nhỏ đến lớn tôi chứng kiến nhiều mâu thuẫn trong sinh hoạt cộng đồng, quan điểm sống, sự phân biệt đối xử... ngay trong cộng đồng dân cư bé nhỏ đó.

Những ký ức đã theo tôi suốt hơn 30 năm giờ trở thành chất liệu, cảm hứng sáng tác cho các tác phẩm và dự án nghệ thuật. "Một hành tinh" là khái niệm về một xã hội do tôi tự thiết lập ra, những người sống ở đó dù muốn hay không đều phải đối diện với sự "tự mâu thuẫn" nơi họ, cho dù họ sở hữu hẳn một hành tinh trong vũ trụ.

Những mâu thuẫn trong xã hội thường đi kèm với nhiều yếu tố hài hước, lố bịch. Tôi đặc biệt thích thú với những ý tưởng hài hước, buồn cười nảy sinh trong xã hội và chuyển tải chúng thành tranh, tác phẩm điêu khắc hoặc sắp đặt.

Nhờ có nghệ thuật mà tôi thấy dễ sống hơn giữa hành tinh đầy xung đột này", nghệ sĩ Nguyễn Mạnh Hùng nói về các tác phẩm của anh.

Hy vọng những chia sẻ này sẽ làm người xem dễ tiếp nhận tác phẩm không đưa thẳng người ta đến với mỹ cảm mà chỉ bắt người ta suy nghĩ về nó.

Nguyễn Mạnh Hùng hiện là Giám tuyển và Giám đốc Nghệ thuật của Studio Nhà sàn Đức, một studio nghệ thuật đương đại.

HỒNG BÍCH