Kỷ niệm một năm bình thường hóa quan hệ Mỹ- Cuba: Nước rút

Ở những tháng cuối nhiệm kỳ, cả Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đều muốn đẩy nhanh quá trình bình thường hóa giữa hai nước như một bước đi tất yếu của lịch sử.

Đọc E-paper

Đồ lưu niệm có hình tổng thống Mỹ Obama được bán tại Cuba (AP)

Cách đây đúng một năm, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro đưa ra tuyên bố lịch sử đẩy lùi những bất đồng sau hơn một nửa thế kỷ thù địch giữa hai nước láng giềng. Kể từ đó, lãnh đạo của hai nước đã đưa ra nhiều bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy mối quan hệ song phương: mở cửa trở lại đại sứ quán, Mỹ đưa Cuba ra khỏi danh sách tài trợ cho khủng bố...

Tuy nhiên, mối quan hệ hai bên vẫn bị giới hạn bởi lệnh cấm vận thương mại và tài chính mà Mỹ đã áp đặt lên Cuba từ năm 1962. Trong đó, chính quyền của Tổng thống Obama gặp nhiều khó khăn trong việc thuyết phục quốc hội nước này dỡ bỏ lệnh cấm vận Cuba. Mặt khác, giới lãnh đạo của Cuba vẫn quá thận trọng với lời đề nghị của Mỹ như cho phép vận chuyển hàng hải và hàng không, xuất khẩu công nghệ thông tin...

Mặc dù vậy, trong một năm qua, không thể phủ nhận những bước tiến mới trong quan hệ song phương Mỹ-Cuba. Trong một động thái cho thấy quyết tâm đẩy nhanh tiến trình cải thiện quan hệ song phương với Cuba, ngày 14/12, Tổng thống Obama bày tỏ ý muốn tới thăm Cuba trong năm 2016 và cho rằng có thể "thúc đẩy Chính phủ Cuba đi theo một hướng khác".

Mặc dù vậy, phía Cuba vẫn như thường lệ, đưa ra những phát biểu đầy cứng rắn. "Khi Tổng thống Mỹ Barck Obama quyết định thăm Cuba, ông ấy sẽ được chào đón. Về việc này, tôi muốn nhắc lại điều mà Cuba luôn nói, rằng Cuba sẽ không đàm phán những vấn đề thuộc về hệ thống nội bộ của mình để đổi lấy sự cải thiện hay bình thường hóa quan hệ với Mỹ”, ông Josefina Vidal, phụ trách quan hệ với Mỹ thuộc Bộ Ngoại giao Cuba, phát biểu trước báo giới.

Tổng thống Obama hiện còn khoảng 400 ngày giữ cương vị ông chủ Nhà Trắng, trong khi Chủ tịch Castro còn khoảng 800 ngày lãnh đạo Cuba trước khi chuyển giao quyền lực cho một nhà lãnh đạo mới. Bởi vậy, cả hai nhà lãnh đạo đều dường như đang có một cuộc đua nước rút trên đường đua bình thường hóa quan hệ Mỹ-Cuba trước khi những trở ngại lớn hơn có thể giăng ra. Theo CNN, đúng dịp kỷ niệm một năm chính thức khởi động quá trình bình thường hóa quan hệ, Mỹ và Cuba đã đạt thỏa thuận sơ bộ về nối lại các chuyến bay thương mại thường xuyên giữa hai nước.

Cụ thể, thỏa thuận cho phép các hãng hàng không Mỹ thực hiện 110 chuyến bay khứ hồi hằng ngày tới Cuba, bao gồm 20 chuyến bay đến thủ đô Havana. Đây được coi là thỏa thuận thương mại song phương lớn nhất kể từ khi lãnh đạo Mỹ và Cuba tuyên bố sẽ nối lại quan hệ ngoại giao vào ngày 17/12/2014. Trong một tuyên bố phát đi từ Nhà Trắng cùng ngày, Tổng thống Obama hoan nghênh thỏa thuận nối lại đường bay thương mại giữu hai nước và cho biết số lượng người Mỹ đến Cuba đang lớn hơn bao giờ hết trong hơn 50 năm qua. Tổng thống Mỹ một lần nữa kêu gọi quốc hội dỡ bỏ lệnh cấm vận đối với Cuba, gọi đây là "di sản của một chính sách thất bại".

Cũng như một "món quà” từ các nước phương Tây, ngày 12/12, La Habana đạt được một thỏa thuận "lịch sử" với các chủ nợ trong Câu lạc bộ Paris với món nợ lên tới 15 tỷ euro. Trong gần 30 năm qua, Cuba chậm trễ hoàn lại các chủ nợ hơn 6 tỷ USD. Nhưng sau hai năm đàm phán, các chủ nợ vừa quyết định xóa khoản nợ 4 tỷ USD cho Cuba và 2,7 tỷ USD còn lại sẽ được thanh toán trong thời hạn 18 năm.

>Phong phú ẩm thực Cuba

>Mỹ, Cuba chuẩn bị đàm phán nối lại dịch vụ hàng không

>Những chiếc "xe hơi thời cấm vận" ở Cuba

>Cuba “trải thảm đỏ” đón nhà đầu tư nước ngoài

>Người dân Cuba chính thức được mua bán ôtô tự do

THỤY KHA