Chuỗi ngày bình yên của tỷ giá

Đáng chú ý, riêng trong tháng 11, tỷ giá trung tâm đã giảm 38 đồng. Trong khi đó, tỷ giá tại các ngân hàng cũng chỉ tăng nhẹ trong tháng 11, cụ thể, tỷ giá niêm yết tại Vietcombank tăng thêm 10 đồng cả chiều mua vào và bán ra, so với đầu năm giảm 40 đồng, tương ứng mức giảm 0,18%.

Trên thị trường tự do, tỷ giá mua vào và bán ra vào thời điểm cuối tháng 11 giảm 40 - 45 đồng so với tháng trước, kéo mức giảm so với đầu năm xấp xỉ 1,5%.

Cung ngoại tệ cải thiện

Việc tỷ giá ổn định trở lại không quá bất ngờ khi xét những cải thiện gần đây của các chỉ số kinh tế Việt Nam. Trong khi nhập siêu liên tiếp trong 7 tháng đầu năm thì từ tháng 9 đã xuất siêu, và cán cân thương mại lũy kế cũng đã dương trở lại từ tháng 10 đến nay. Xuất siêu lũy kế 11 tháng của năm là 2,76 tỷ USD.

Xuất siêu là yếu tố quan trọng giúp cải thiện cán cân cung cầu ngoại tệ và đặc biệt là tâm lý thị trường khi hạn chế hành vi của các nhóm có ý định đầu cơ tỷ giá. Những báo cáo trước đây của Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia đều lo ngại tỷ giá sẽ chịu áp lực mạnh khi bị tác động bởi tình trạng nhập siêu có thể tăng, tuy nhiên điều này đã không xảy ra.

Nguồn vốn đầu tư nước ngoài tiếp tục xu hướng tăng trưởng tích cực. Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được giải ngân trong 11 tháng đạt 16 tỷ USD, tăng 11,9% so với cùng kỳ năm 2016. Trong khi đó, dòng vốn đầu tư gián tiếp FII tiếp tục tăng mạnh, cụ thể trong 11 tháng năm nay còn có 4.535 lượt góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài với tổng giá trị góp vốn là 5,3 tỷ USD.

Điều này nhờ vào hiệu ứng tích cực từ các phiên chào bán, thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp lớn và sự "trình diễn ngoạn mục" của thị trường chứng khoán trong thời gian qua, nhất là khi tỷ giá và lạm phát được kiểm soát ổn định theo mục tiêu đề ra, từ đó giúp lãi suất ổn định theo, càng làm tăng niềm tin vào nền kinh tế.

Những quyết sách kịp thời

Một quyết sách quan trọng khác được triển khai đã góp phần làm giảm áp lực lên cầu ngoại tệ cuối năm, đó là NHNN đã quyết định gia hạn cho vay ngoại tệ đối với nhóm doanh nghiệp xuất khẩu cho đến hết năm 2018 thay vì phải kết thúc vào cuối năm nay. Tăng trưởng tín dụng ngoại tệ suốt 11 tháng qua là ở mức rất cao, do đó chính sách này giải tỏa áp lực buộc doanh nghiệp phải tất toán các khoản vay ngoại tệ vào cuối năm nay.

Đồng USD trên thị trường thế giới tiếp tục suy yếu cũng tạo điều kiện để dễ ổn định tỷ giá USD/VND hơn. Đồng USD đã giảm đáng kể so với các ngoại tệ khác kể từ đầu tháng 11 đến nay. Chỉ số USD Index đã giảm từ mức gần 95 xuống còn quanh vùng 93 điểm.

Một yếu tố đáng lưu ý khác là dòng tiền gửi ngoại tệ và dư nợ vay ngoại tệ thời gian qua đã có xu hướng tập trung về các ngân hàng lớn có uy tín và thương hiệu. Vậy nên quản lý thị trường ngoại hối dễ dàng hơn, NHNN chỉ cần quản lý một số đầu mối quan trọng. Cần biết rằng trước đây nhiều ngân hàng đều đẩy mạnh cho vay ngoại tệ trong khi nguồn vốn ngoại tệ quá khiêm tốn đã gây nên căng thẳng thanh khoản ngoại tệ tại một số ngân hàng nhỏ và từ đó gây áp lực lên thị trường ngoại hối.

Khả năng trong tháng 12, FED sẽ tăng lãi suất lần thứ ba trong năm nay. Hiện tại lãi suất cơ bản đồng USD đang ở mức 1 - 1,25% và dự kiến sẽ tăng thêm 0,25% trong cuộc họp sắp tới của FED. Mặc dù FED vừa thay đổi chủ tịch nhưng hầu hết các nhà phân tích đều tin rằng tân Chủ tịch FED là ông Powell sẽ tiếp nối chính sách của bà Yellen, tức sẽ tiếp tục thắt chặt dần chính sách tiền tệ.

Về các yếu tố trong nước, cán cân thương mại dự kiến sẽ đạt thặng dư trong năm nay, kiều hối cho thấy dấu hiệu phục hồi và dòng vốn đầu tư nước ngoài trực tiếp lẫn gián tiếp sẽ tiếp tục tăng ổn định là những yếu tố giúp nguồn cung ngoại tệ được cải thiện, trong khi cầu ngoại tệ chưa thấy có dấu hiệu làm gia tăng đột biến.

ANH KHOA