Đậm đà hương vị đại dương

Cá luôn là món ăn không thể thiếu trong bữa ăn của ngư dân. Ở vùng biển Cửa Lò (Nghệ An) có món cá thu nướng rất đặc sắc. Cứ cận Tết, phường Nghi Hải, Cửa Lò khói bay mịt mù, mùi cá nướng lảng bảng khắp phố phường. Tưởng đơn giản, chứ cá thu phải tươi rói từ tàu vừa cập bến, nặng hơn 3kg, nạc trắng bóc. Các vĩ nướng bọc lá chuối, lá sen, lá dừa, hễ vừa cháy lá, lập tức thay mới ngay, than củi lúc nào cũng hồng liu xiu, lửa lớn quá cá cháy, lửa nhỏ quá cá bở. Công phu như thế nên các lát cá chín tới rất thơm ngon...

Ở xã Thái Xuyên, Thái Thụy (Thái Bình) cũng có món cá nướng hấp dẫn. Tuy làng chài hai phía giáp biển nhưng cá ngon lại từ ao nuôi như cá trắm đen, trắm cỏ, trôi quanh năm nhởn nhơ béo phôm phốp. Ngày này dù giá rét, thiên hạ vẫn hồ hởi nhảy xuống ao kéo lưới bắt cá về ăn Tết. Khắp thôn ấp vang lừng tiếng chày giã ớt, tiêu, nghệ, lá cách, muối hột ướp cá. Đàn ông hì hục đẳng tre đực, chuốt que nẹp nướng. Cá nướng xong "da nâu, thịt trắng, khô mà không rắn". 

Dong thuyền ra Lý Sơn (Quảng Ngãi) được mời cá đòn kho quẹt xem như may mắn suốt năm. Cá đòn hệt như cá bốp nhưng thịt chắc, đặc sắc hơn nhiều, khó tìm thấy ngoài chợ vì hiếm, cá kho với nước mắm cốt, củ nén, tiêu xanh tới khi nước kho sền sệt, nếm miếng nào sướng rân miếng ấy. Quảng Ngãi còn có chạo cá đắp quanh thân mía, nướng vàng sem sém, chấm tương bần hay mắm ớt, ăn một lần nhớ suốt đời. 

Người dân vùng Vạn Ninh, Ninh Hòa, Cam Lâm (Khánh Hòa) thì thỏa chí với cá "hóa long", món này tượng trưng cho sự khấm khá, hải sản đầy thuyền suốt năm. Cá chim, cá hồng, cá mú... cũng được, miễn có thể cắt, uốn rồi bỏ vô chảo dầu, nghe xèo một cái, bung kỳ vẩy thành con rồng hùng dũng oai phong. 

Vào đến Phan Thiết (Bình Thuận), cá mai trong suốt tí hon ngày thường làm gỏi tái chanh vốn đã lôi cuốn, Tết nhất lại cặp kè bên cà ri rang giòn rụm hương phưng phức, mằn mặn ngòn ngọt, nhâm nhi hoài chẳng đã... 

Tùy theo từng vùng miền, nhất là ở các tỉnh vùng Nam bộ, nhiều loài cá còn được người dân làm khô, làm mắm, ngào đường rắc mè rang... đưa vào miệng thấy dai dai, dòn dòn, thoang thoảng vị đại dương khiến người ăn ghiền hết ý. 

Dương Văn Minh Lộc