Mèo - Thành phố và bảo tàng

Thành phố Mèo

Kuching là thành phố đa sắc tộc với người Mã Lai, Trung Quốc, Ấn Độ và các bộ tộc địa phương như Iban, Bidayuh, Orang Ulu, Melanau...

Những tượng đài mèo có mặt khắp nơi tại Kuching

Có nhiều cách giải thích về nguồn gốc tên gọi Kuching. Trong đó, có chuyện vương công Anh James Brooke cai quản xứ Salawak đến Kuching vào năm 1839; ông chỉ vào một khu dân cư và hỏi tên nơi này, một người địa phương tưởng ông chỉ con mèo vừa đi qua, nên trả lời là "Kuching", tiếng Malaysia nghĩa là mèo. Từ đó thủ phủ bang Salawak có tên mà dịch ra tiếng Việt là Mèo.

Cư dân Salawak yêu quý mèo, xem mèo là biểu tượng may mắn, giúp kiểm soát chuột bọ. Năm 1950, chính quyền sử dụng hóa chất diệt muỗi và chuột mang mầm bệnh sốt rét, gây ảnh hưởng xấu đến môi trường nên không quân Hoàng gia Anh thực hiện đặc vụ "Operation Cat Drop": thả 14.000 con mèo vào vùng này.

Gia đình mèo - tượng đồng trong công viên ở Kuching

Từ đó, hình ảnh mèo càng ăn sâu vào cuộc sống người dân Kuching. Tượng đài mèo có mặt ở đường phố, quảng trường, công viên cho đến cửa hàng, cơ quan và gia đình tại Kuching, đủ hình dáng, kích cỡ, màu sắc, chất liệu, trạng thái và sống động đến kinh ngạc.

Kuching còn có I CATS - Trường Cao đẳng Quốc tế Công nghệ Sarawak, CATS FM - đài phát thanh địa phương...

Nơi cao nhất của thành phố, trên một trụ cao là hình ảnh cán cân công lý và mèo bằng vàng cùng bốn mèo trắng bên dưới. Meow Meow Cat Café, gần sông Sarawak là không gian mèo dành cho người mê mèo.

Ở đây có nhiều giống mèo như mèo Kiwi to lớn, lông trắng xù, mèo Bengal Suria vương giả, mèo Ba Tư Honey mắt to tròn; mèo April lông dài màu xám... Ấn tượng nhất của thành phố Mèo là bảo tàng Mèo.

Cat Museum 

Thế giới hiện có rất ít bảo tàng mèo như Cat Museum ở Kuching, Salawak (Malaysia), Šiauliai ở Lithuania, Minks, (Belarus), Kattenkabinet ở Amsterdam (Hà Lan), Yumeji Art Museum ở Okayama (Nhật Bản), The American Museum of the House Cat ở Sylva, Bắc Carolina (Mỹ), The State Hermitage Museum ở St Peterburg (Nga)... Kuching Cat Museum là bảo tàng mèo duy nhất ở ASEAN.

Bảo tàng Mèo Kuching

Nằm trên quả đồi nhỏ, cao 60m, trong khu vực Tòa thị chính Kuching, Kuching Cat Museum có diện tích 1.035m2, trưng bày hơn 4.000 hiện vật về mèo, từ tranh, ảnh, tượng, đồ lưu niệm của đại gia đình mèo qua 5.000 năm lịch sử.

Khai trương năm 1993, bảo tàng Mèo Kuching là điểm hẹn lý thú của những ai yêu quý mèo, trong đó có rất nhiều học sinh, sinh viên đến nghiên cứu học tập. Bảo tàng Mèo như một từ điển phong phú, sống động làm ngạc nhiên du khách, từ cách trang trí, trưng bày và những thông tin về mèo.

Lối vào bảo tàng với đầu mèo như muốn "nuốt và nhả" khách

Cửa ra vào là hình tượng chiếc đầu mèo khổng lồ như muốn "nuốt và nhả" khách. Không gian tràn ngập muôn mặt mèo khắp thế giới với đủ loại cảm xúc, trạng thái.

Có phòng chiếu phim tư liệu, những tượng mèo thiếu mặt cho du khách đưa mặt mình vào thay thế để chụp ảnh "thân mèo, mặt người". Quà lưu niệm mèo đa dạng, từ tranh, tượng, nhồi bông, gối ôm, gối cổ cho đến móc khóa, miếng gắn tủ lạnh... Chỉ cần vài giờ là có thêm bao điều ngạc nhiên về tiểu hổ.

Những điều mới biết về mèo

Cả thế giới, hình như chỉ có Việt Nam và Trung Quốc ăn thịt mèo, dù không phổ biến. Ở Việt Nam, mèo xếp thứ tư trong 12 con giáp, được gọi là Mão hay Mẹo.

Các nước khác, mèo được thay bằng thỏ trong 12 con giáp. Tổ tiên mèo nhà là mèo rừng, được thuần hóa hơn 9.500 năm trước và trở thành vật cưng phổ biến của con người.

Nếu chó được xem là con vật tuyệt đối trung thành, chỉ phục vụ chủ thì mèo được xem là bạn, hay nhõng nhẻo và được cưng chiều. Không phải tự nhiên mà "bạn gái" thường được gọi là "mèo". 

Mèo nhà gồm 69 loài, có lông mịn và đuôi dài nhưng vài loài nhẵn thín và không có đuôi, trọng lượng trung bình từ 2,5-7kg. Kỷ lục Guinness mèo nhí nặng 1,8kg, còn vô địch mèo bự nặng 23kg, tuổi thọ trung bình 14-20 tuổi. Mèo nhà thọ hơn mèo rừng. Mèo có thể chạy với vận tốc 48km/giờ và bật cao 2,3m. Không có xương đòn cứng, mèo dễ dàng chui qua lỗ nhỏ, chỉ cần lọt đầu. Tai mèo cấu tạo đặc biệt, luôn vểnh cao và xoay nhẹ như một thứ ngôn ngữ cơ thể.

Những "nhân mão" thân mèo mặt người trong bảo tàng

Mèo ngủ nhiều, ban đêm hiếu động hơn ban ngày. So với con người, thân nhiệt mèo cao hơn 2 độ, nhịp tim gấp đôi. Tính khí mèo thay đổi tùy giống, hoàn cảnh, giới tính. Mèo cái quấn chủ hơn mèo đực. Mèo lông ngắn thường gầy và siêng năng. Mèo lông dài thường to và làm biếng.

Mèo bước rất chính xác, chỉ dùng đầu các ngón chân, còn vuốt cúp vào, chân sau luôn đặt lên dấu chân trước. Mèo thích trèo cao, có phản xạ thăng bằng cực tốt khi ngã từ trên cao. Khứu giác và thính giác không nhạy như chuột nhưng các giác quan khác thì hơn hẳn, nhất là vào ban đêm.

Mắt mèo có nhiều màu, phổ biến là vàng, xanh lá, cam. Do bẩm sinh di truyền, mèo không cảm nhận được vị ngọt nên không thích đường, rất ghét sôcôla. Sạch sẽ nhưng sợ nước. Mèo thường dùng nước miếng bôi vào chân rồi xoa lên mặt và toàn thân, nhất là khi ngủ dậy hay đi chơi về. Khi vệ sinh, mèo giấu nhẹm chất thải.

Món khoái khẩu nhất của mèo là chuột. Nhờ ăn chuột, mèo trở nên nhanh nhẹn. Khi ở với người, mèo được tập ăn cơm. Trong các món ngon của con người, mèo thích nhất cá. Tại Nhật Bản, tượng mèo Maneki Neko là biểu tượng phú quý, giàu có. Thánh Muhammad của đạo Hồi có nuôi mèo cưng tên là Muezza. 

Nguyễn Văn Mỹ