Mấy ai còn thương nhớ với Tiên Sa

Hải đăng Tiên Sa

Có những ngọn gió buồn thổi qua mặt biển

Hải đăng Tiên Sa nơi mà người dân thường gọi với cái tên dân dã là “nhà đèn Sơn Trà”. Ngọn hải đăng ấy nằm lẻ loi bên phía sườn Đông công bán đảo Sơn Trà (Đà Nẵng). Mỗi ngày mỗi đêm, nhất là vào những mùa bão nổi, ngọn hải đăng rực sáng chiếu suốt vùng biển xa, nơi có những con tàu vượt lên từng con sóng, vượt lên những ngọn gió buồn lướt qua mặt biển.

Hải đăng Tiên Sa nằm ở một vị trí vô cùng đẹp, nhưng cũng khá cách biệt. Ngọn hải đăng được bao quanh bởi một khu rừng nguyên sinh với những hàng cây trải dài miên man, đặc biệt chưa hề có bàn tay con người tác động vào. Nơi ấy được biết đến với sự nên thơ và khi đặt chân đến đây, mới đúng nghĩa hòa hợp với thiên nhiên tươi đẹp.

Muốn lên được đó khá vất vả dù có đường bê tông từ dưới phố đi lên. Nhưng vì điều kiện đặc biệt của địa hình, khuất lấp vào những tầng núi phía Tây nên hải đăng Tiên Sa như tách biệt hẳn với phố phường. Ở đó, có nhiều cái không là không điện, không nước, không sóng điện thoại và không có... phụ nữ.

Ở đây, để duy trì hoạt động của ngọn hải đăng này là sử dụng những tấm pin mặt trời, nước thì được lấy từ những sườn núi chảy xuống. Vì khuất lấp các tầng núi phía Tây, nên sóng điện thoại không có, gần như chỉ có thể sử dụng được bằng bộ đàm. Mà khách du lịch lên đây cũng khá nhiều, tuy nhiên việc liên lạc bằng điện thoại là không thể.

Trạm phó Trần Ngọc Anh và Kỹ thuật viên Nguyễn Trung Dũng trực kỹ thuật trên hải đăng Tiên Sa

Nhiều người sẽ nghĩ ở hải đăng này chỉ là sự hoang dã của cỏ cây, như biết bao ngọn hải đăng khác ở dọc miền đất nước. Nhưng không phải, ở đây có 5 người trực và vận hành hải đăng. Có Trạm phó Trần Ngọc Anh (quê Nghệ An), Trạm trưởng Bùi Công Phương (54 tuổi, quê Đà Nẵng), Kỹ thuật viên Nguyễn Trung Dũng (quê Hải Phòng) và hai người khác nữa. Hàng tháng hàng năm trời, họ sống biệt lập tại đây và chỉ xuống phố để mua và vận chuyển lương thực lên ngọn hải đăng này mà thôi.

Ngọn hải đăng này được Pháp xây dựng vào những năm 50 của thế kỷ XX và đưa vào hoạt động từ năm 1902. Nhưng có một thời gian ngọn hải đăng này bị bỏ quên, chỉ vài chục năm trở lại đây, ngành hàng hải đã tiếp nhận lại và những con người đến làm việc tại hải đăng này qua nhiều thế hệ tạo dựng một khung cảnh tuyệt đẹp. Xung quanh trạm xanh mướt những vạt rau, phía trước là cụm tiểu cảnh với những chậu kiểng dáng thế khá đẹp, được xén tỉa công phu, phía sau là những chuồng trại nuôi gà tăng gia của anh em giữ đèn. Chậu hoa giấy đang trổ những chùm hoa màu đỏ thắm rung rinh trong nắng hòa quyện với miên man màu xanh của biển, của bạt ngàn núi đồi trùng điệp. 

Bên hông nhà, những tấm pin năng lượng mặt trời được đặt cẩn thận. Đây là nguồn năng lượng để đèn biển sử dụng và cũng là năng lượng cho đời sống sinh hoạt của những người canh giữ đèn biển nơi đây. Không có nước máy hay nước sạch, những người canh giữ đèn biển phải dùng bể chứa nước mưa, hoặc mua ống để lấy nước từ trên đỉnh núi xuống, sau đó qua nhiều lần lọc chắt để có nước sạch sử dụng.

Ở giữa miền sống ảo

Những cán bộ kỹ thuật ở hải đăng Tiên Sa rất thân thiện, Trạm phó Trần Ngọc Anh (thứ 2 bên trái) và Kỹ thuật viên Nguyễn Trung Dũng (thứ 3 từ trái qua)

Lên đến hải đăng, cả một khung cảnh bao la hùng vĩ của biển trời xanh ngắt, với những bãi cát vàng chạy dài dưới chân núi của những bãi biển đẹp, và ngoài xa là Biển Đông thăm thẳm màu trời màu nước giữa ánh nắng chói chang buổi trưa tháng sáu. Trạm hải đăng là một ngôi nhà khang trang và bề thế. Nhà bếp, phòng ăn, phòng ngủ, phòng làm việc, phòng khách đều ngăn nắp, gọn gàng và sạch sẽ. Khuôn viên xung quanh ngọn hải đăng rộng ơi là rộng luôn, nó được bao quanh bởi một khu rừng nguyên sinh với những hàng cây trải dài, chưa có bàn tay con người tác động.

Từ độ cao cao khoảng 223m so với mặt nước biển (tính đến số 0 hải đồ), phong cảnh biển trời Đà Nẵng - Huế và Quảng Nam hiện lên đẹp diễm lệ trong nắng. Phía ngoài kia là biển cả, những con tàu nhỏ bé đang lầm lũi trong nhập nhòa trời nước xanh ngắt. Giờ hoạt động của hải đăng bắt đầu từ lúc 18 giờ chiều khi hoàng hôn buông xuống và 6 giờ sáng khi bình minh ló dạng. Vào những ngày mùa đông, giờ sáng đèn sẽ từ 5 giờ tối cho tới sáng, sớm hơn một giờ vì điều kiện thời tiết.

Từ hải đăng Tiên Sa, phóng tầm mắt khắp bốn bên, người ta như thu được trọn vẹn bức tranh sơn thủy hữu tình, có bán đảo Sơn Trà xanh mướt sắc cỏ cây, có mặt biển bao la màu ngọc bích dưới ánh mặt trời và xa xa kia là Đà Nẵng đẹp xinh đang nép mình bên dòng sông Hàn thơ mộng. Một khung trời mênh mang trong trẻo, một phông nền tuyệt vời cho những bức ảnh đẹp xinh.

Không chỉ có view đẹp mê hồn, ngay chính ngọn hải đăng cổ này cũng khiến người ta xiêu lòng ngay lần đầu trông thấy. Đó là một công trình mang âm hưởng của phong cách Pháp, vừa có nét cổ xưa nhuốm màu của tháng năm trầm tịch nhưng cũng phảng phất hơi thở hiện đại trong những sắc màu tươi mới. Đó là lúc ôm trọn khung trời mộng mơ của Đà Nẵng trong đôi mắt, rồi thả hồn dần phiêu du theo cảnh hoang sơ nhưng hùng vỹ của biển cả, núi đồi.

Tất cả in bóng xuống mặt biển khơi, và bức tranh thơ trong phút trời xanh nắng nhẹ chợt trở nên ma mị vô cùng. Một khung cảnh ảo diệu đến không ngờ để những shoot hình khi ấy như có một ma lực cuốn hút ánh nhìn của bất cứ ai.

Mỗi lần tàu thuyền ra khơi, những ngư dân hay những người đi biển vẫn nhìn về chiếc đèn này, như nhìn thấy đất liền. Những tàu thuyền quốc tế khi cập các cảng hay đi qua vùng này cũng đều như vậy. Và những người làm sáng lên ngọn đèn biển mỗi đêm ở đây luôn tự hào vì điều đó. Họ là những con người gắn tuổi thanh xuân của mình với những con tàu lênh đênh ngoài khơi xa. Ở đó, trên con mắt của biển hướng về phía Đông, ngày ngày họ vẫn cặm cụi làm những công việc thầm lặng cho ngọn hải đăng rực sáng, để những con tàu ra khơi biết hướng trở về. 

Tiêu Dao