Nhiều doanh nghiệp của EU bị vi phạm quyền sở hữu trí tuệ tại Đông Nam Á

Khu vực Đông Nam Á  hiện đang là điểm đến hứa hẹn cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) của Liên minh châu Âu (EU). Đến nay, EU đã có hai Hiệp định Thương mại tự do đã có hiệu lực với Việt Nam và Singapore, bao gồm Hiệp định Thương mại tự do EU-Việt Nam (EVFTA) và Hiệp định Thương mại tự do EU-Singapore (EUSFTA). Các Hiệp định thương mại tự do này tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp cận thị trường nhờ bãi bỏ thuế quan và các hàng rào phi thuế quan từ cả hai phía, cũng như thúc đẩy dòng vốn đầu tư. Mỗi Hiệp định bao gồm một chương toàn diện về quyền sở hữu trí tuệ ( SHTT) với các cam kết tăng cường bảo hộ và thực thi quyền SHTT phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế.

Với lợi thế từ các Hiệp định mang lại, các DNNVV đang nỗ lực kinh doanh, đóng góp hiệu quả vào việc tăng tổng sản phẩm quốc nội. Các DNNVV cũng đang là trụ cột của nền kinh tế Liên minh châu Âu, đại diện cho 99% tổng số doanh nghiệp ở EU, chiếm hơn một nửa tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của châu Âu, và sử dụng khoảng 100 triệu lao động.

Đối với các DNNVV, mối liên hệ giữa hiệu quả hoạt động kinh tế và quyền SHTT vô cùng cần thiết. Theo nghiên cứu mới nhất được công bố vào năm 2021 của Văn phòng Sáng chế Châu Âu (EPO) và Cơ quan Sở hữu Trí tuệ của Liên minh châu Âu (EUIPO) về quyền SHTT và hiệu quả hoạt động công ty ở EU, các DNNVV sở hữu quyền SHTT tạo ra doanh thu trên mỗi nhân viên cao hơn 68% so với các DNNVV không sở hữu bất kỳ quyền SHTT nào. Nghiên cứu cho thấy việc bảo hộ quyền SHTT có vai trò vô cùng quan trọng đối với thành công của các DNNVV và đây là chìa khóa để các DNNVV nhận thức được giá trị của sở hữu trí tuệ (SHTT) cũng như cách tốt nhất để thu được lợi ích từ quyền SHTT.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và EUIPO công bố năm 2019,  khá nhiều DNNVV của EU bị vi phạm quyền SHTT trong khu vực ĐNA. Phần lớn các các DNNVV là nạn nhân của vấn nạn hàng giả và vi phạm bản quyền đều đăng ký ở Châu Âu. Trung Quốc tiếp tục là nguồn gốc lớn nhất của vấn nạn hàng giả và hàng nhái, một số nền kinh tế lớn của ĐNA cũng có tên trong số 25 quốc gia đứng đầu danh sách này. 

SHTT liên quan đến tài sản vô hình, bao gồm tài sản trí tuệ và sở hữu công nghiệp. Quyền SHTT có thể được pháp luật bảo hộ thông qua bằng sáng chế, nhãn hiệu thương mại, kiểu dáng công nghiệp, quyền tác giả, bảo hộ giống cây trồng, nhưng cũng có thể thông qua bí mật kinh doanh, luật pháp về cạnh tranh không lành mạnh, luật dân sự và hình sự. 

Các DNNVV có thể hưởng lợi từ việc bảo hộ SHTT và nắm bắt cơ hội kinh doanh trên toàn cầu nếu danh mục SHTT của họ được quản lý hiệu quả. Một chiến lược SHTT vững mạnh cũng giúp các DNNVV thu hút vốn từ các nhà đầu tư tiềm năng, giúp họ mở rộng hoạt động ra quốc tế ở các thị trường mới nổi. Theo báo cáo chung của EPO và EUIPO năm 2019, các ngành thâm dụng quyền SHTT tạo ra khoảng 45% tổng GDP tại EU, trị giá 6,6 nghìn tỷ EUR. Những ngành này cũng chiếm phần lớn giá trị thương mại của EU với các quốc gia khác trên toàn cầu, tương đương 96% giá trị hàng hóa xuất khẩu từ EU.

Bảo hộ quyền SHTT cũng là yếu tố quan trọng để thúc đẩy đổi mới, thông qua việc mang lại lợi tức đầu tư từ hoạt động Nghiên cứu và Phát triển (R&D). Hơn nữa, một chiến lược bảo hộ SHTT chặt chẽ sẽ giúp các DNNVV ngăn chặn người khác sử dụng miễn phí quyền SHTT của họ. Vì vậy, điều quan trọng nhất là các DNNVV-chủ sở hữu hợp pháp của quyền SHTT phải có hành động thực thi để ngăn chặn hoạt động vi phạm quyền SHTT của họ.

YN