Doanh nghiệp Việt cần tiếp cận xu thế “phát triển bền vững” tại thị trường EU

EU tuy là thị trường đòi hỏi các NXK phải đáp ứng các tiêu chuẩn và quy chuẩn khắt khe nhất thế giới, nhưng cũng là một trong những thị trường còn nhiều dư địa xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam, theo thông tin tại hội thảo Cách thức mở rộng thị trường và nắm bắt cơ hội kinh doanh với khách hàng EU do Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. HCM (ITPC) và Source of Asia (SOA) tổ chức chiều 5/5.

EU hiện là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, và Việt Nam cũng là đối tác thương mại lớn thứ 2 trong khu vực Đông Nam Á của EU. EU luôn là thị trường xuất khẩu hấp dẫn cho hàng hóa Việt nam, với kim ngạch song phương năm 2019 đạt hơn 56 tỷ USD (tăng 1.1% so với 2018). Dù chịu ảnh hưởng từ dịch Covid-19 nhưng hoạt động thương mại song phương Việt Nam  - EU vẫn được duy trì, đặc biệt kể từ khi Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực từ 8/2020 thì kim ngạch xuất khẩu nhiều mặt hàng đã tăng đáng kể và dự kiến sẽ tiếp tục tăng, bà Trần Thị Trang, Trưởng phòng Huấn luyện ITPC, cho biết.

EU là thị trường nhiều tiềm năng mà hầu hết các quốc gia xuất khẩu đều hướng đến, trong số đó Việt Nam có lợi thế hơn nhiều quốc gia khác nhờ thiết lập quan hệ thương mại tự do thông qua EVFTA, ông Zachaier, Giám đốc Bộ phận chuỗi cung ứng SOA, khẳng định. Ông Zachaier thông tin thêm rằng dư địa thị trường dành cho các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn rất lớn vì tính đến cuối năm 2020, xuất khẩu của Việt Nam sang EU đạt mức 42 tỷ USD, chỉ chiếm 2% tổng kim ngạch nhập khẩu của EU.

Hướng tiếp cận “phát triển bền vững” của người mua

Xu hướng tiêu dùng của thị trường EU đang thay đổi và thay đổi nhanh hơn kể từ khi xảy ra đại dịch khi người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sự bền vững, bao gồm truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm xã hội, yếu tố bảo vệ môi trường. Ngoài ra, khách hàng EU sẽ ưu tiên lựa chọn các sản phẩm được sản xuất thân thiện với môi trường, sử dụng năng lượng xanh và đảm bảo lợi ích cho người lao động, ông Zachaier nói.

Theo khảo sát từ SOA, hành vi người tiêu dùng EU là một thách thức mới với 61% người tiêu dùng EU quan tâm đến môi trường, 51% quan tâm đến sự nóng lên của trái đất, 52% đang tìm cách giảm thiểu lượng khí thải carbon, 33% người tiêu dùng cố gắng nỗ lực trong việc giảm thiểu phát thải carbon trong 3 năm qua.

Hướng tiếp cận hướng đến nền kinh tế  “phát triển bền vững” của khách hàng EU.

Giờ đây, hướng tiếp cận của doanh nghiệp đến thị trường EU là 62% quan tâm đến sự bền vững để giữ lợi thế cạnh tranh hiện nay, trong khi đó 22% quan tâm đến sự bền vững để cạnh tranh trong tương lai, chỉ 16% không có ý kiến.

Trong bối cảnh như vậy, ông Zachaier khuyên các nhà xuất khẩu Việt Nam cần đánh giá vị trí hiện tại về tính bền vững, nắm vững thị trường xuất khẩu, các quy tắc nhập khẩu và các khuyến nghị, điều chỉnh chuỗi cung ứng để phù hợp với các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế và phải đầu tư vào sự cải tiến liên tục.

Tuy DN Việt Nam có lợi thế và phát huy tốt năng lực sản xuất, nhưng đó chỉ là những công đoạn có giá trị gia tăng thấp. Ngoài ra, mức độ đầu tư cho các công đoạn có giá trị gia tăng cao như thiết kế, nghiên cứu phát triển và marketing còn rất hạn chế, Ông Huỳnh Thanh Trung, giám đốc Công ty LeanWares cho biết.

Vậy nên theo ông Trung, DN hay NXK hướng tới những thị trường này cần chú trọng xây dựng nhà máy phù hợp quy chuẩn ngay từ đầu và có quy trình kiểm soát chuỗi cung ứng từ nguyên liệu đầu vào, sản xuất, vận chuyển, phân phối một cách hiệu quả, vì những thị trường cao cấp như EU không chỉ đòi hỏi chất lượng sản phẩm mà còn yêu cầu cao về mẫu mã, thông tin sản phẩm trên bao bì và các giá trị gia tăng.

Một điểm cần lưu ý nữa là người mua hàng EU đặc biệt quan tâm tới vấn đề môi trường và biến đổi khí hậu và những sản phẩm được sản xuất trong nhà máy sử dụng năng lượng sạch có ưu thế cạnh tranh, ông Đỗ Văn Huy, quản lý dự án Shire Oak International tại Việt Nam chia sẻ kinh nghiệm sử dụng năng lượng trong việc xây dựng các nhà máy đạt chuẩn EU. 

Vậy nên những nhà máy sử dụng năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió không chỉ giúp DN tiết kiệm chi phí điện năng mà còn thể hiện tầm nhìn trách nhiệm xã hội của DN đối với vấn đề phát triển bền vững. Đây không chỉ là điểm cộng mà dần trở thành xu thế với những DN muốn phát triển lâu dài, ông Đỗ Văn Huy cho biết.

Ngọc Thoại