70% lao động nước ngoài tại Việt Nam tham gia bảo hiểm xã hội

Nếu như năm 2018 chỉ có 37.052 lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia mua bảo hiểm bắt buộc, thì đến năm 2019 con số này tăng lên là 68.178 người và năm 2020 là 69.542 người, chiếm khoảng 70% số người nước ngoài làm việc theo giấy phép tại Việt Nam. Theo Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, sở dĩ số người tham gia không đầy đủ 100% là do quy định hiện hành chỉ những đối tượng làm việc theo hợp đồng lao động từ đủ 12 tháng trở lên mới thuộc diện tham gia.

Từ năm 2018, lao động là người nước ngoài thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc với ba chế độ ngắn hạn là ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2022, nhóm này sẽ tham gia đầy đủ cả 5 chế độ (thêm hưu trí và tử tuất).

Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đánh giá, đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam, việc tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc (đặc biệt là chế độ hưu trí và tử tuất) phụ thuộc rất nhiều vào các hiệp định song phương về bảo hiểm xã hội giữa Việt Nam và các nước có công dân làm việc tại Việt Nam.

Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam mới chỉ đang tiến hành đàm phán với Hàn Quốc và tổ chức các hoạt động trao đổi, tìm hiểu để hướng tới đàm phán chính thức với Nhật Bản. Trong khi đó, đối với lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài, tỷ lệ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nhìn chung còn thấp hơn nhiều so với tiềm năng.

Theo báo cáo của Cục Quản lý Lao động Ngoài nước, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, tính đến cuối năm 2019, tổng số lao động Việt Nam đang làm việc ở nước ngoài khoảng 650.000 người tại hơn 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, làm việc trong hơn 30 nhóm lĩnh vực, ngành nghề khác nhau.

Tuy nhiên, theo báo cáo của Bảo hiểm Xã hội Việt Nam, số lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mới chỉ là gần 9.000 người, bằng khoảng 1,4% tổng số người đang làm việc ở nước ngoài. Số liệu cũng cho thấy, tốc độ tăng số người lao động đi làm việc ở nước ngoài tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc giai đoạn 2015-2019 bình quân khoảng 27%/năm. Đây là một tốc độ tăng khá cao.

Mặc dù vậy, tỷ lệ người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc nhìn chung còn thấp hơn nhiều so với tiềm năng cũng như chưa đáp ứng được yêu cầu của Luật Bảo hiểm xã hội là đối tượng này thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc.

HT