4 nhóm đối tượng cần thận trọng khi tiêm vaccine phòng Covid-19

Tham dự Hội nghị có đại diện các Vụ, Cục thuộc Bộ Y tế; Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bệnh viện trực thuộc; Chương trình tiêm chủng mở rộng; Các Sở Y tế, bệnh viện, Trung tâm kiểm soát bệnh tật các tỉnh/ TP.

GS. TS. Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế chủ trì Hội nghị. Ảnh: Bộ Y tế

Những ngày qua, Bộ Y tế đã bắt đầu chiến dịch tiêm chủng quy mô lớn nhất từ trước đến nay. Để có thể hoàn thành kế hoạch tiêm chủng trong năm 2021, quỹ thời gian còn lại không nhiều. Trước tình huống đó, PGS.TS Lương Ngọc Khuê đề nghị các tỉnh phải đảm bảo công tác an toàn tiêm chủng tại địa phương trên nguyên tắc 4 tại chỗ; thành lập ban an toàn tiêm chủng cấp tỉnh với 7 nhiệm vụ, đồng thời tổ chức đội cấp cứu lưu động để hỗ trợ kịp thời các điểm tiêm chủng.

"Để đạt được miễn dịch cộng đồng, phải tiêm trên 75% dân số, như vậy - 100 triệu dân tại Việt Nam thì phải có 70 - 75 triệu người thực hiện tiêm chủng, tương đương khoảng 150 triệu mũi tiêm an toàn" - ông Khuê nói. 

"Tỷ lệ tai biến tiêm chủng của Việt Nam ở mức thấp nhưng không được phép chủ quan"

Cũng theo ông Khuê, thời gian qua khi tiến hành tiêm chủng đã ghi nhận một số phản ứng bất lợi ở một vài địa phương. So với thế giới thì tỷ lệ tai biến tiêm chủng của Việt Nam ở mức thấp nhưng không được phép chủ quan.

Cục trưởng Cục quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Bộ Y tế

Ông Khuê đề nghị các cán bộ y tế phải tiến hành khám sàng lọc, kiểm tra kỹ lưỡng sức khỏe trước và sau tiêm của những người được tiêm tại khu dân cư, công nghiệp, nhà máy... để mỗi mũi tiêm đều đảm bảo an toàn, hạn chế thấp nhất rủi ro. “Ai cũng có thể tiêm được nhưng xử trí cấp cứu thì chỉ có bác sĩ”, PGS.TS Lương Ngọc Khuê nhấn mạnh.

Đảm bảo “tiêm mũi nào an toàn mũi đấy”

...là yêu cầu của GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế trong buổi tập huấn bảo đảm an toàn tiêm chủng vaccine phòng Covid-19. Theo ông Thuấn, để đảm bảo công tác tiêm chủng, ngành Y tế phải nỗ lực từng khâu: giám sát chặt chẽ việc bảo quản và vận chuyển vaccine để đảm bảo chất lượng tốt nhất. 

Bên cạnh đó, trước việc người dân phân vân lựa chọn các loại vaccine - PGS.TS Dương Thị Hồng cho biết: “Chúng tôi khuyến cáo việc sớm được tiêm chủng vaccine Covid-19 là quan trọng để chủ động phòng bệnh cho cá nhân và cộng đồng. Người dân không nên có tâm lý lựa chọn mà phải chờ đợi và bỏ đi cơ hội tiêm chủng sớm”.

"Khoảng cách 2 m không còn là an toàn"

GS.TS Nguyễn Văn Kính - Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam cho biết, cơ chế bệnh của Covid-19 đã rõ ràng, các biến thể Covid-19 lây lan rất nhanh, từ giọt bắn lây qua đường không khí, như vậy - khoảng cách 2 m không còn là an toàn đối với những nơi không thông khí, tập trung đông người.

Covid-19 ẩn dưới nhiều bệnh lâm sàng khác nhau, có thời gian ủ bệnh nên nguy cơ bùng phát dịch luôn hiện hữu. Do đó, ngoài thực hiện 5K thì tiêm vaccine là biện pháp chống dịch hữu hiệu nhất hiện nay.

"Mục đích quan trọng của việc sàng lọc tiêm chủng là phát hiện và phân loại các đối tượng đủ chuẩn tiêm vaccine. Cần phải sàng lọc sớm, xử trí kịp thời và hạn chế tối đa những tai biến sau tiêm" - GS. TS Kính nhấn mạnh.

4 nhóm đối tượng cần thận trọng và nhóm đối tượng trì hoãn tiêm chủng 

Ông Kính đồng thời chỉ ra 4 nhóm đối tượng cần thận trọng khi tiêm chủng gồm: người có tiền sử dị ứng với các dị nguyên khác; người có bệnh nền, bệnh mạn tính được điều trị ổn định; người mất tri giác, mất năng lực hành vi; người trên 65 tuổi; người có tiền sử giảm tiểu cầu hoặc rối loạn đông máu; người có bệnh mạn tính phát hiện thấy bất thường trong dấu hiệu sống như huyết áp cao, thấp, SpO2 thấp. "Những người này phải được tiêm chủng tại cơ sở y tế có điều kiện cấp cứu để tiêm và theo dõi tại đó" - GS Kính nhấn mạnh. 

Cũng theo GS Kính, đối tượng trì hoãn tiêm chủng bao gồm: người đang mắc bệnh cấp tính, sốt mạn tính đang tiến triển và chưa kiểm soát được; người bị suy giảm khả năng đáp ứng miễn dịch nặng, ung thư giai đoạn cuối, xơ gan mất bù; trong vòng 14 ngày trước có điều trị Corticoid liều cao hoặc điều trị hóa trị, xạ trị; người mắc Covid-19 trong vòng 6 tháng; phụ nữ mang thai và phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ.

Vaccine Covid-19 chống chỉ định với người có tiền sử phản vệ từ độ 2 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào; có bất cứ chống chỉ định nào theo công bố của nhà sản xuất.

14 - 20% có phản ứng sau tiêm

Tính đến ngày 19/6, Việt Nam đã tiêm hơn 2 triệu liều vaccine phòng Covid-19, trong đó khoảng 100.000 người đã tiêm đủ 2 mũi. Các vaccine phòng Covid-19 hiện nay có hiệu quả bảo vệ từ 60 đến trên 90%. Ngoài tác dụng giảm số người nhiễm virus, vaccine còn làm giảm số trường hợp bị biến chứng do mắc bệnh và giảm số bệnh nhân Covid-19 phải nhập viện điều trị. Do đó, số người tử vong giảm đáng kể. 

PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: “Vaccine Covid-19 cũng như bất kỳ một loại vaccine nào khác, khi sử dụng sẽ xảy ra một số phản ứng nhất định - bao gồm phản ứng thông thường để cơ thể đáp ứng sinh miễn dịch bảo vệ phòng bệnh; và có thể gặp phản ứng nặng đe dọa sức khỏe và tính mạng người được tiêm chủng nếu không được xử trí kịp thời”.

Sau hơn 3 tháng triển khai tiêm vaccine, đến nay, trong số người đã được tiêm có khoảng 14 - 20% có phản ứng sau tiêm, tỷ lệ này tương đương theo khuyến cáo của nhà sản xuất và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Một số phản ứng nặng như phản ứng phản vệ sau tiêm vaccine đã xảy ra, và các cơ sở y tế đã tuân thủ theo hướng dẫn của Bộ Y tế về xử trí phản ứng nặng sau tiêm chủng. 

Về việc chỉ định tiêm vaccine Covid-19 cho các đối tượng người cao tuổi, người có bệnh nền (ung thư, tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì...), PGS.TS Dương Thị Hồng cho biết, đây là nhóm người có nguy cơ nhiễm cao, mắc Covid-19 nặng nên là đối tượng nguy cơ cần được tiêm vaccine.

Tuy nhiên, các đối tượng này chỉ nên tiêm chủng khi bệnh đã ổn định, các chỉ số đường huyết, mạch, huyết áp ở giới hạn bình thường. Người có bệnh lý mạn tính không thuộc đối tượng chống chỉ định tiêm vaccine phòng Covid-19 hiện nay ở Việt Nam có thể tiêm nhưng cần được tư vấn đầy đủ.

Phan Nhung