Cảng Cát Lái "kêu cứu": Quá tải hàng tồn nhưng lại thiếu nhân công

Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn (TCSG) vừa có báo cáo về các khó khăn trong tổ chức, hoạt động các cảng biển tại TP.HCM do sự ảnh hưởng của dịch Covid-19. TCSG cho biết, hiện hàng hóa tồn bãi đang tăng cao, gây áp lực gián đoạn sản xuất cảng, nhưng số lượng nhân công phải nghỉ lên đến hơn 50% dẫn đến sự thiếu hụt nhân lực cục bộ, mọi hoạt động của cảng đang rơi vào tình trạng khó khăn, bế tắc.

Hàng tồn tăng đột biến, dung lượng trữ hàng luôn trong tình trạng quá tải. 

Báo cáo của TCSG đã trình bày rõ việc container xuất nhập tàu, sản lượng container ra vào cảng giảm mạnh, kéo theo đó - dung lượng tồn bãi của Tân Cảng Cát Lái (TCCL) tăng cao. Cụ thể là sản lượng container xuất nhập tàu thông qua cảng giảm lần lượt theo các tuần là 0,2%, 18,03% và 5,4%.

Sản lượng giao container hàng nhập, nhận container hàng xuất giảm lần lượt là 4,78%, 10,48% và 18,13%. Lượt xe ra vào cảng giao nhận giảm lần lượt là 3,24%, 10,05% và 15,59%. Dung lượng tồn bãi Cát Lái luôn chạm hết mức công suất, đặc biệt dung lượng dành cho hàng nhập luôn chạm ngưỡng trên 100% công suất. 

Dung lượng trữ hàng tồn của cảng Cát Lái đang ở tình trạng quá tải. Ảnh: Quỳnh Danh

Cùng với đó, lượng hàng nhập tồn đang tăng nhanh do nhiều nhà máy phải thu hẹp sản xuất, ngừng hoạt động 14 đến 21 ngày do phong tỏa hoặc do không đảm bảo điều kiện 3T, "1 cung đường - 2 địa điểm"

Với những nguyên nhân đó, cảng TCCL phải thường xuyên hoạt động gần như tối đa công suất cho nên nguy cơ rất cao là cảng TCCL phải tạm thời ngưng tiếp nhận tàu, chờ giải phóng bớt hàng trên bãi. Điều này là hoàn toàn có thể xảy ra tương tự các cảng của Mỹ, châu Âu, Trung Quốc trong các đợt dịch vừa qua.

Trước thực tế này, TCSG đã kiến nghị Tổng cục Hải quan có cơ chế cho phép chuyển hàng nhập khẩu và container tồn trên 90 ngày từ cảng Cát Lái về lưu giữ, giao cho khách hàng và thanh lý tại các cơ sở của TCSG là cảng Tân cảng Hiệp Phước - TP.HCM, các ICD (cảng nội địa) Tân cảng Long Bình, ICD Tân cảng Nhơn Trạch - Đồng Nai và ICD Tân cảng Sóng Thần (Bình Dương). TCSG cam kết chịu trách nhiệm nguyên trạng của Seal và hàng hoá khi chuyển, lưu trữ.

Nhân lực cho dây chuyền sản xuất tại cảng đang thiếu hụt tới hơn 50%

Báo cáo của TCSG cho biết thêm, để duy trì hoạt động thường xuyên và liên tục cho cảng TCCL, lượng nhân sự cần thiết bắt buộc phải có mặt tại hiện trường để duy trì hoạt động sản xuất trong ngày là khoảng 500 người. Lượng nhân sự này chưa kể các lực lượng của cảng có thể làm việc từ xa và nhân viên hải quan, hãng tàu, các cơ quan quản lý liên quan.

Tuy nhiên, hiện lực lượng lao động cần kíp cho sản xuất cảng TCCL đang bị thiếu hụt tới hơn 50% (khoảng 250 người). Mặc dù đã linh hoạt cắt giảm tối đa quân số, điều hành công nhân tập trung 1 mối, tình hình thiếu hụt nhân sự, nhất là công nhân vệ tinh ngày càng trầm trọng.

Hiện, cảng đã bố trí một số khu vực 3T trong cảng để phục vụ chủ yếu cho lực lượng công nhân xếp dỡ tàu. Mặc dù vậy, TCSG đánh giá phương án này còn thiếu hiệu quả do đặc thù sản xuất của cảng khác với các nhà máy, KCN, KCX là hoạt động không tập trung trong nhà kín mà phân tán tại nhiều địa điểm ở ngoài trời.

Toàn cảnh cảng Cát Lái đang trong tình trạng quá tải hàng hóa. Ảnh: Quỳnh Trần

Để đối phó với tình huống trước mắt, lãnh đạo TCSG kiến nghị UBND TP.HCM ưu tiên cho lực lượng lao động dây chuyền sản xuất cảng Cát Lái, kể cả người lao động do cảng quản lý ký hợp đồng, công nhân xếp dỡ vệ tinh và các đối tượng khác được hoạt động thường xuyên tại cảng.

TCSG cũng kiến nghị TP cho phép số lao động cần kíp trong dây chuyền sản xuất tại cảng, nếu không cư trú tại các khu vực dân cư đang bị phong toả được cấp phép lưu thông đến cảng làm việc. TCSG sẽ phối hợp cùng các cơ quan y tế xét nghiệm, sàng lọc theo quy định. (phối hợp với Trung tâm y tế dự phòng Quân đội phía Nam)

TCSG mong muốn, kiến nghị TP thống nhất, cấp phát hoặc hướng dẫn mẫu giấy thông hành để lưu thông thuận lợi, kể cả sau thời điểm 18 giờ, phù hợp với điều kiện làm việc theo ca, kíp tại cảng, nhất là đối tượng phải thường xuyên di chuyển nhiều khung giờ khác nhau phục vụ việc cập, rời của tàu thuyền như hoa tiêu lai dắt tàu, đại lý làm thủ tục cho tàu.

Riêng những người đang lưu trú tại huyện Nhơn Trạch (Đồng Nai), TCSG đề nghị TP.HCM, TP. Thủ Đức cho phép lưu thông qua phà Cát Lái để vào cảng làm việc, nếu có giấy xác nhận làm việc tại cảng và chứng nhận xét nghiệm âm tính còn hiệu lực.

Phan Nhung