Làm sao phát huy tối đa sức sáng tạo của doanh nhân trong kỷ nguyên số?

Doanh nhân viết - Ngày đăng : 07:00, 14/01/2022

Đội ngũ doanh nhân TP.HCM là lực lượng nòng cốt góp phần đưa TP.HCM trở thành một trong hai trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước. Tuy nhiên, những năm gần đây và đặc biệt là giai đoạn bùng phát dịch bệnh giữa năm 2021 đã bộc lộ những điểm yếu cơ bản về năng lực trụ lại và vươn lên cả ở thị trường trong và ngoài nước.
Làm sao phát huy tối đa sức sáng tạo của doanh nhân trong kỷ nguyên số?

Tại lễ kỷ niệm ngày Doanh nhân Việt Nam 13/10/2021, lãnh đạo TP.HCM biểu dương khen thưởng 91 doanh nhân tiêu biểu

Xây dựng lực lượng doanh nghiệp mạnh

Để tiếp tục giữ vai trò đầu tàu kinh tế, duy trì sức hút của vùng trung tâm kinh tế trọng điểm, cần thiết phải xây dựng đội ngũ doanh nhân TP xứng tầm. Cụ thể, tập trung xây dựng lực lượng doanh nghiệp (DN) TP mạnh thông qua những việc sau:

- Hình thành sàn giao dịch hàng hóa tại TP: Thị trường hàng hóa nội địa còn dư địa rất lớn. Vấn đề ở chỗ cần tác động vào điểm nào trong chuỗi cung ứng từng dòng hàng để có thể tạo ra sức hút đủ lớn để hình thành một trung tâm cung ứng và phân phối hàng hóa. 

Sàn giao dịch hàng hóa chính là điểm trọng tâm có giá trị nhất trong toàn bộ chuỗi cung ứng. Khi TP có sàn giao dịch từng dòng hàng chủ yếu thì dòng chảy cung ứng hàng hóa sẽ dồn về thành phố, vừa cung ứng cho nhu cầu thành phố vừa tỏa đi các tỉnh, thành trong cả nước, đồng thời làm các chợ đầu mối của thành phố sẽ mạnh lên. Ngoài ra, sàn vừa nâng cao vai trò dẫn dắt của DN thành phố vừa phát huy tối đa vai trò trung tâm kinh tế của cả nước.

- Xây dựng các DN đầu tàu: Cần thiết xây dựng một số DN đủ mạnh, có vai trò dẫn dắt, định hướng trong từng ngành, đủ sức lan tỏa kéo theo các DN nhỏ và rất nhỏ, các DN phụ trợ cung ứng cho các DN lớn.

Trong quá trình đó, vai trò của Hiệp hội trong việc kết nối, chia sẻ là rất quan trọng, khi vừa phát hiện các điển hình, bồi dưỡng, xây dựng, vừa nhân rộng để các DN khác học tập, cùng nhau hoàn thiện. Dần dần, TP sẽ xây dựng được một đội ngũ DN mạnh, thu hút các DN ở các tỉnh, thành khác thành những chuỗi liên kết khép kín, trong đó các DN TP là trung tâm.

- Nâng cao năng lực DN TPbằng nhiều giải pháp:

•Đẩy mạnh chuyển đổi số trong DN TP - đây là thế mạnh của thành phố lớn. Tuy nhiên, việc chuyển đổi số thời gian qua còn manh mún, chưa đủ sức lan tỏa tới từng DN, còn nặng về hô hào. 

Cần có một sàn chuyển đổi số dành riêng cho DN, trong đó bao gồm các công ty công nghệ với những giải pháp tốt, được thẩm duyệt bởi các cơ quan uy tín, tạo một địa chỉ tin cậy cho các DN được tiếp cận trực tiếp, dễ dàng. Còn Nhà nước cũng cần có chính sách ưu đãi vốn, thuế,... trong lĩnh vực chuyển đổi số để có sức lan tỏa rộng tới các DN.

Chuyển đổi số nâng cao năng lực DN một cách nhanh nhất, vừa có sản phẩm chất lượng cao, vừa tiếp cận thị trường trong và ngoài nước một cách hiệu quả, tăng sức cạnh tranh của DN trên toàn cầu.

•Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Đây cũng là thế mạnh của thành phố, nơi có hệ thống các trường đào tạo chất lượng cao trong cả nước. Ở đây, vai trò của Hiệp hội cần được đưa ra. Hiệp hội là cầu nối tổng hợp các yêu cầu của hội viên về nhân lực trong đơn vị mình, đồng thời kết nối, đặt hàng các đơn vị đào tạo với nhiều loại hình khác nhau: đào tạo tập trung, đào tạo tại DN... với những chủ đề khác nhau, cao hơn nữa là đào tạo sau đại học cho doanh nhân, chuyên gia. 

•Đẩy mạnh khâu marketing: Đây là khâu quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sản phẩm. Nếu TP làm tốt khâu này sẽ thâm nhập được vào thị trường mục tiêu trên thế giới, thu hút lượng hàng hóa từ các nơi trong cả nước về tiêu thụ tại TP và xuất khẩu đi các nước. TP cần thiết phải liên kết cơ quan xúc tiến thương mại của Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn,.... với trung tâm xúc tiến thương mại của TP và Hiệp hội trong việc tìm tòi, định hướng các thị trường mục tiêu, xây dựng các chương trình xúc tiến thương mại và tạo kênh giao dịch thương mại cho DN. 

14-1-22-pic-3.jpg

Các DN khởi xướng chương trình Siêu thị Mini 0 đồng tại TP trong thời gian giãn cách từ tháng 7 - 9/2021 tiếp tục thực hiện chương trình này vào dịp Tết Nhâm Dần 2022 với giá trị ước tính khoảng 6 tỷ đồng 

Hoàn thiện cơ sở hạ tầng xứng tầm thành phố đầu tàu kinh tế

Việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng của TP và vùng phụ cận là rất quan trọng. Thời gian qua, cơ sở hạ tầng TP có nhiều công trình xây dựng làm thay đổi diện mạo nhưng so với nhu cầu phát triển của một TP đầu tàu kinh tế trong cả nước thì cơ sở hạ tầng hiện tại vẫn chưa đủ sức tạo lực hút lưu thông hàng hóa trong khu vực. Bên cạnh đó, nhiều dự án dang dở, dự án quy hoạch treo... dẫn đến cơ sở hạ tầng TP không theo kịp sự phát triển kinh tế.

Hiện nay, TP đang hoàn thiện các tuyến đường vành đai, đồng thời tuyến vành đai 3 cũng như các tuyến đường cao tốc trong khu vực phía Nam đang được Trung ương và các tỉnh làm gấp rút, quyết liệt. Vấn đế cốt lõi là vốn từ ngân sách Trung ương đến TP và huy động từ xã hội phải linh hoạt, khéo léo. Hy vọng tương lai chúng ta sẽ có bước đột phá trong lĩnh vực này và tạo cú hích lớn trong việc lưu thông hàng hóa.

Có thể nói, đội ngũ doanh nhân TP năng động, sáng tạo và phát triển khá bền vững trong cả nước. Trong nền công nghiệp 4.0 hiện nay, đòi hỏi doanh nhân TP phát triển lên một tầm mới tương xứng, để đạt kết quả đó còn rất nhiều việc phải làm, nhưng chắc chắc một điều là với những khát khao vươn tới của doanh nhân và quyết tâm của chính quyền TP thì chúng ta sẽ đạt được mục tiêu trên.

Điểm mạnh của doanh nghiệp TP.HCM

Tính sáng tạo: là nét đặc trưng, doanh nhân Sài Gòn luôn năng động, sáng tạo trong mọi hoàn cảnh, góp phần tạo ra những bước đột phá của TP.HCM (TP), đặc biệt trong nền công nghiệp 4.0 hiện nay.

Tính linh hoạt: TP là nơi hội tụ chủ yếu của doanh nghiệp (DN) vừa, nhỏ và siêu nhỏ. Lực lượng này thích nghi linh hoạt trước những biến động lớn, chẳng hạn như khi trở lại trạng thái bình thường mới sau tháng 10/2021, từ trạng thái hầu như tê liệt, các DN đã bùng dậy rất nhanh và số DN mới thành lập cũng tăng cao, chứng tỏ doanh nhân Sài Gòn rất nhạy bén trước sự thay đổi môi trường kinh doanh.

Bản lĩnh: luôn vững vàng, tự tin với kiến thức, kinh nghiệm, có bản lĩnh vươn lên trong mọi thử thách. Bản lĩnh của doanh nhân Sài Gòn là tố chất của một thành phố luôn có bước đi đột phá.

Trách nhiệm xã hội: Doanh nhân TP là lực lượng đi đầu trong công tác xã hội, từ xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ đồng bào bị thiên tai, lũ lụt… Đặc biệt trong đợt dịch bệnh vừa qua, đội ngũ doanh nhân luôn có cách làm độc đáo, xông pha từ các bệnh viện tuyến đầu đến từng từng khu xóm lao động giúp đỡ người bệnh. Tương trợ cho cộng đồng trở thành văn hóa DN và là một tiêu chí không thể thiếu đối với DN TP.

Điểm yếu của DN TP

Tính liên kết chưa cao: Đây là điểm yếu bao trùm đội ngũ doanh nhân TP và cả nước. Các cụ ngày xưa có câu: "Buôn có bạn, bán có phường", việc thiếu liên kết đã dẫn đến sự phát triển manh mún, tự phát của từng DN trong ngành và không tạo ra sức mạnh đột phá. Ở đây, chúng ta phải thẳng thắn thừa nhận rằng sức lan tỏa của Hiệp hội tới từng DN cũng có những hạn chế nhất định, thiếu đi sự liên kết chặt chẽ.

Năng lực yếu: Nhìn tổng thể, tuy đã có những bước phát triển vượt bậc, nhưng nhìn chung doanh nhân TP vẫn còn yếu về nhiều mặt, từ quản trị, chất lượng nguồn nhân lực đến khả năng chinh phục thị trường nội địa và thâm nhập thị trường quốc tế... Điều đó dẫn đến tính cạnh tranh chưa cao và quan trọng là chưa chen chân vào những phân khúc có giá trị cao trong chuỗi cung ứng quốc tế như: khâu thiết kế, phân phối sản phẩm... Hầu hết DN chúng ta mới dừng lại ở khâu sản xuất - một khâu vất vả nhất và lợi nhuận cũng thấp nhất trong chuỗi.

(*) Chủ nhiệm CLB Doanh nghiệp Nam Định

Trần Quốc Mạnh (*)