TP.HCM: Nhiều huyện muốn "lên" thẳng thành phố

Để lên quận cần nhiều tiêu chí và ít dư địa phát triển hơn nên các huyện ngoại thành của TP.HCM là Củ Chi, Bình Chánh, Cần Giờ, Nhà Bè và Hóc Môn đều muốn lên thành phố trước 2030.

Theo quy định tại Nghị quyết số 1211/2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, 5 huyện ngoại thành muốn lên quận hay thành phố phải đáp ứng 5 tiêu chí. Để lên quận, các huyện phải có 100% đơn vị hành chính là phường, bên cạnh các tiêu chí khác. Còn để lên thành phố, huyện chỉ cần 65% đơn vị hành chính là phường. So với các tiêu chí trên, lãnh đạo huyện Bình Chánh nhận định, việc phát triển huyện thành quận thì không đủ điều kiện. Trong khi đó, điều kiện trở thành thành phố dễ dàng hơn.

Phó bí thư Huyện ủy Hóc Môn Nguyễn Anh Tuấn lý giải rằng, việc điều chỉnh định hướng từ lên quận sang thành phố vì địa phương còn nhiều vùng nông thôn không thể chuyển thành đô thị. Việc lên thành phố cũng có các tiêu chí dễ đáp ứng hơn so với lên quận. Đồng thời, các điều kiện tự nhiên, quy mô dân số và hạ tầng, giao thông, văn hóa giáo dục của huyện gần như tương đồng các quận lân cận như 12, Gò Vấp, Bình Tân. Việc lên thành phố cũng phù hợp xu thế phát triển đô thị chung của TP.HCM, định hướng phát triển theo hướng sinh thái, văn minh, hiện đại phía Tây Bắc.

Bí thư Huyện uỷ Bình Chánh Trần Văn Nam cho rằng, địa phương có diện tích lớn thứ ba TP.HCM, nhưng tốc độ đô thị hóa không đều, có xã phát triển nhà cửa rất nhanh nhưng một số xã vẫn thuần nông. Do đó, huyện Bình Chánh định hướng lên thành phố bởi mô hình này vừa có phường, vừa có xã, phù hợp với địa phương.

Ông Triệu Đỗ Hồng Phước, Chủ tịch UBND huyện Nhà Bè cho biết, Huyện ủy Nhà Bè cũng đang bàn bạc theo hướng đưa Nhà Bè trở thành thành phố vệ tinh, đô thị thông minh.

Tương tự, huyện Cần Giờ định hướng phát triển thành thành phố nghỉ dưỡng, du lịch sinh thái có đủ sức cạnh tranh và thu hút khách du lịch với các trung tâm du lịch khác tại Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Huyện Củ Chi phát triển đô thị sinh thái thông minh, phát triển các khu du lịch sinh thái ven sông; xây dựng, phát triển các trung tâm khoa học, kỹ thuật, công nghệ cao, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp theo hướng nông nghiệp đô thị.

Theo PGS.TS Vũ Tấn Hưng, Phó viện trưởng Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ kiêm Phó giám đốc Học viện Khoa học xã hội trực thuộc Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho rằng: “Thành phố hay quận không quan trọng, mà lên để làm gì và đem đến lợi ích gì cho người dân địa phương mới là vấn đề. Lên thành phố là mong muốn ban đầu của các huyện, nhưng chính quyền TP.HCM cần tính toán dựa trên định hướng toàn thành phố”.

Sở Nội vụ TP.HCM đánh giá, những năm qua, 5 huyện ngoại thành tốc độ đô thị hoá nhanh, nhiều khu đô thị, hạ tầng, tuyến cao tốc đã và đang hình thành. Trình độ dân trí, lối sống đô thị ở đây không khác biệt nhiều so với các quận nội thành. Do đó, việc đầu tư xây dựng các huyện trở thành quận hoặc thành phố; chuyển các xã, thị trấn thuộc huyện thành phường là cần thiết.

Theo kế hoạch, Sở Nội vụ sẽ hoàn thiện Đề án đầu tư xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP.HCM) giai đoạn 2021-2030 trình UBND TPHCM trước ngày 30/9/2022. Đồng thời, các huyện cũng xây dựng đề án riêng. Sau khi các đề án này được trình, TP.HCM mới chốt địa phương nào lên quận hoặc thành phố.

P.V.