Cần cụ thể hóa tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc nông sản

Ông Mai Quang Thịnh

* Ông đánh giá thế nào về ứng dụng công nghệ vào  sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản ở Việt Nam hiện nay?

- Do chưa có chủ trương phát triển phù hợp với từng vùng, nên việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản vẫn còn nhiều hạn chế. Ví dụ, ở Lục Ngạn, Bắc Giang, nông dân ứng dụng công nghệ xử lý sau thu hoạch, bảo quản, chế biến vải thiều còn hạn chế. Vì vậy, vải thiều Lục Ngạn xuất khẩu chủ yếu là quả tươi. 

* Theo ông thì việc thực hiện truy xuất nguồn gốc nông sản của Việt Nam hiện nay đến đâu?

- Qua nghiên cứu công nghệ và trực tiếp triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc nông sản Việt Nam, chúng tôi thấy cần phải làm rõ thêm một số vấn đề có liên quan. Thứ nhất, chưa hiểu đúng truy xuất nguồn gốc sản phẩm là khả năng theo dõi, nhận diện được một đơn vị sản phẩm qua từng công đoạn của quá trình sản xuất, chế biến và phân phối. Thứ hai, truy xuất nguồn gốc sản phẩm là kiểm soát nguồn gốc sản phẩm và sử dụng thông tin truy xuất nguồn gốc để xử lý, thu hồi sản phẩm khi nguy cơ mất an toàn thực phẩm xảy ra. Thứ ba, truy xuất nguồn gốc phải đảm bảo minh bạch, dễ triển khai, dễ ứng dụng, phải tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng theo từng thị trường, từng loại sản phẩm.

* Để thực hiện tốt truy xuất nguồn gốc nông sản, chủ thể quản lý nhà nước cần hành động như thế nào, thưa ông?

- Cần quy định chi tiết, cụ thể tiêu chuẩn đối với hệ thống truy xuất nguồn gốc theo kịp công nghệ hiện đại, minh bạch dữ liệu và thông tin của đơn vị sản xuất theo thời gian thực, có chính sách hỗ trợ cụ thể đối với doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển công nghệ truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Nhanh chóng hoàn thiện cổng thông tin truy xuất nguồn gốc quốc gia để các đơn vị cung cấp dịch vụ truy xuất nguồn gốc kết nối dữ liệu. Công khai, minh bạch hệ thống đạt tiêu chuẩn theo quy định chung về truy xuất nguồn gốc giúp đơn vị sản xuất yên tâm sử dụng công nghệ. Nghiêm khắc loại bỏ những hệ thống truy xuất nguồn gốc có công nghệ cũ, thiếu minh bạch.

* Doanh nghiệp sản xuất, người tiêu dùng có thể làm gì để truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp?

- Minh bạch là yếu tố sống còn của sự phát triển, nâng cao ý thức tự minh bạch đối với doanh nghiệp nông sản, thực phẩm thông qua truy xuất nguồn gốc cũng sẽ góp phần giúp xã hội văn minh và phát triển. Người tiêu dùng cần tạo thói quen kiểm tra nguồn gốc sản phẩm để đảm bảo sức khỏe cho bản thân, gia đình và xã hội.

* Truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp với số đông người dân là không dễ. Vậy người làm công nghệ truy xuất nguồn gốc giải quyết vấn đề này như thế nào?

- Đẩy mạnh sử dụng thiết bị di động để thu thập dữ liệu, giám sát sản xuất, phân phối sản phẩm và truy xuất nguồn gốc là yếu tố quyết định thành công. Một hướng đi khác là đào tạo, kết nối giới trẻ chia sẻ những tính năng công nghệ, sự tiện dụng khi sử dụng các giải pháp công nghệ truy xuất nguồn gốc. Kết nối các sàn thương mại điện tử để kiểm soát nguồn gốc từng sản phẩm, từng đơn hàng để người tiêu dùng  biết chính xác nguồn gốc sản phẩm. Mã QR được mã hóa bởi công nghệ blockchain sẽ giúp minh bạch thông tin sản phẩm từ thành phần, nguyên liệu đầu vào đến quy trình, tiêu chuẩn sản xuất và phân phối. 

* Cảm ơn ông! 

Ngọc Quỳnh (thực hiện)