“Mùa” của phim kinh dị Việt chiếu rạp

Nối tiếp nhau ra rạp

Nhiều năm qua, dịp lễ 2/9 thường là “mùa” của phim Việt dạng “bom tấn” hoặc thuộc thể loại hài hước, tình cảm, lãng mạn ra rạp. Nhưng năm nay, hiện diện trên hệ thống rạp chiếu là hai bộ phim kinh dị, giật gân. Đó là Vô diện sát nhân (đạo diễn Đinh Công Hiếu) thực hiện theo phong cách “slasher” (máu me và bạo lực), kể về bác sĩ phẫu thuật tài năng sau một ca phẫu thuật thất bại đã gặp vấn đề tâm lý, liên tục mơ thấy ác mộng... khởi chiếu từ ngày 26/8/2022; Cù lao xác sống (đạo diễn Nguyễn Thành Nam) khởi chiếu từ ngày 1/9/2022 và là phim Việt đầu tiên khai thác chủ đề xác sống (zombie), kể về quá trình chạy trốn khỏi các xác sống của một thầy thuốc Đông y cùng cha và con gái... Dịp này có một số phim kinh dị nước ngoài cùng công chiếu, song không phải là “đối thủ” quá mạnh. Tuy vậy, được xếp tới hơn 3.000 suất chiếu vào 3 ngày cuối tuần (chỉ sau phim Môn phái võ mèo dán nhãn P dành cho tất cả khán giả), Cù lao xác sống (C18+ cấm khán giả dưới 18 tuổi) tính đến sáng 5/9/2022 mới thu về hơn 9,9 tỷ đồng (theo số liệu của Box Office Vietnam). Ít hơn rất nhiều suất chiếu, Vô diện sát nhân chỉ thu được hơn 4,5 tỷ đồng. 

Nhưng “mùa” của phim kinh dị Việt vẫn được tiếp nối với Trò chơi tử thần cũng về chủ đề xác sống dự kiến khởi chiếu vào ngày 23/9/2022. Đây là dự án điện ảnh của Nhật Bản và Việt Nam, với dàn diễn viên gồm Ngô Kiến Huy, Hoàng Yến Chibi, Thùy Anh và các diễn viên Nhật Bản. Mười: Lời nguyền trở lại (phần tiếp theo của Mười: Truyền thuyết về bức chân dung - phim kinh dị hợp tác Việt và Hàn năm 2007) với sự trở lại của bộ  ba diễn viên Anh Thư, Hồng Ánh, Bình Minh dự kiến ra rạp từ ngày 30/9/2022. Đảo độc đắc - Tử mẫu thiên linh cái (phần tiếp theo của Thất sơn tâm linh năm 2019) lấy cảm hứng từ bùa ngải với các diễn viên Hoàng Yến Chibi, Sam, Trần Nghĩa, Trần Phong, Minh Dự, hoa hậu Trần Tiểu Vy... sẽ công chiếu từ ngày 14/10/2022. Cô gái từ quá khứ (đạo diễn Bảo Nhân - Nam Cito) là phim kinh dị, giật gân tiếp theo lên lịch ra rạp từ ngày 18/11/2022, với các diễn viên chính Kaity Nguyễn, Lan Ngọc, NSND Lê Khanh, NSƯT Hữu Châu, Lãnh Thanh... Con Cám (đạo diễn Trần Hữu Tấn) là phiên bản đen tối của câu chuyện cổ tích Tấm Cám;Ký ức ở lại với các diễn viên Miu Lê, Liên Bỉnh Phát, Châu Bùi mang màu sắc ly kỳ, bí ẩn... đang cân nhắc ra rạp vào cuối năm 2022. 

Dòng phim kinh dị Việt Nam đang “nở nồi” là bởi không đòi hỏi kinh phí sản xuất quá cao. Hơn nữa, trước đây phim kinh dị Việt gặp nhiều rào cản trong khâu kiểm duyệt, bị cắt xén nhiều phân đoạn, thậm chí còn cấm chiếu. Hiện nay, việc kiểm duyệt của Cục Điện ảnh đã thông thoáng hơn. Chuyện ma gần nhà, Cù lao xác sống, Bóng đè... ra rạp trọn vẹn, không bị cắt phân đoạn nào (dán nhãn C18+) là động lực không nhỏ với những nhà làm phim kinh dị. Điều này cho phép họ không bị “trói” giới hạn sáng tạo của mình. Ngoài những đạo diễn trẻ lựa chọn  kinh dị là tác phẩm đầu tay, gần đây nhiều đạo diễn tên tuổi như Hàm Trần, Lê Thanh Sơn, Lê Văn Kiệt, Victor Vũ... cũng trở lại với dự án được xem là “bom tấn” của kinh dị Việt. 

Tiềm năng nhưng vẫn khó... thắng   

Dù đang tăng nhanh về số lượng và chất lượng, song thành công doanh thu chỉ đến với “những bộ phim khai thác tốt chất liệu dân gian, mang nét văn hóa bản địa với câu chuyện truyền miệng được kể hợp lý, gần gũi, thân thuộc”, đạo diễn kiêm biên kịch Kay Nguyễn nhận định. Doanh thu của Nhà không bán 40 tỷ đồng, Chuyện ma gần nhà hơn 64 tỷ đồng, Bóng đè khoảng 40 tỷ đồng hồi đầu năm 2022 là minh chứng. Trong khi đó, phim Người lắng nghe: Lời thì thầm từng có giải thưởng quốc tế chỉ đạt doanh thu hơn 3 tỷ đồng. Bởi phim này khai thác lĩnh vực tâm lý học, tâm lý con người theo kiểu các phim kinh dị nước ngoài. Vô diện sát nhân đi theo phong cách “slasher” mà chưa phim Việt nào khai thác, nhưng câu chuyện được kể xa lạ với khán giả hoặc giống hệt những phim kinh dị nước ngoài. Những điểm sáng về diễn xuất, hóa trang và bối cảnh miền Tây Nam Bộ không đủ cứu một kịch bản phi lý, thiếu kinh dị của Cù lao xác sống... Một điểm dễ dàng nhận thấy là đề tài thế giới tâm linh (bùa ngải, luân hồi, tập tục mê tín dị đoan, thế giới cõi âm, linh hồn, thể xác...) thường được phim kinh dị Việt khai thác làm chất liệu chính. Đây vốn được xem là kho tàng cho những ý tưởng sáng tạo nhằm kích thích sự tò mò, bí ẩn, hồi hộp của khán giả. 

Cảnh trong phim Vô diện sát nhân

Về tiềm năng của dòng phim kinh dị Việt, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh - người sáng lập Anh Tễu Studio từng phối hợp với Lotte Entertainment, SATE và HK Film tổ chức cuộc thi “Săn tìm đạo diễn phim kinh dị” thu hút hàng trăm ý tưởng tham gia, nhận xét: “Về điều kiện làm phim, thể loại kinh dị có thể không đòi hỏi kinh phí cao, đồng thời văn hóa Việt với kho tàng truyện dân gian mang màu sắc tâm linh như Truyền kỳ mạn lục cũng có thể làm nguồn cảm hứng tạo nên nét riêng biệt cho dòng phim này ở Việt Nam. Như bất cứ thể loại nào khác, phim kinh dị Việt có thể đạt doanh thu trăm tỷ nếu được đầu tư đúng hướng và hợp lý”. Đại diện của Lotte Cinema từng nói rằng, phim kinh dị là hướng đi an toàn cho các nhà đầu tư điện ảnh hiện tại. Nhận định này rút ra từ thực tế của thị trường điện ảnh và dòng phim kinh dị Hàn Quốc trong nhiều năm qua.

Ở thời điểm này đang có các dự án phim kinh dị lớn như Tết ở làng địa ngục - chuyển thể từ tiểu thuyết kinh dị “ăn khách” về ngôi làng gặp họa lớn của nhà văn Thảo Trang, với những chi tiết đậm chất văn hóa dân gian và tâm linh vùng núi cao. Khai thác về một thế giới kinh dị vùng đất phương Đông, Mật mã 45: Ma đói xoay quanh biến cố của một gia đình khi họ quyết định dành cả mùa Hè để tham gia vào chuyến du lịch khám phá con tàu bỏ hoang. Được đầu tư kinh phí sản xuất 5,3 triệu USD, phim được thực hiện bởi các nhà làm phim Việt Nam, Hàn Quốc, Mỹ, Estonia, Nhật Bản... Móng vuốt là câu chuyện về cuộc đấu tranh giành giật sự sống giữa người và ác thú, quy tụ ê kíp hùng hậu như đạo diễn Lê Thanh Sơn, DOP Tùng Bùi, họa sĩ Trần Trung Lĩnh, đạo diễn Nguyễn Quang Dũng giữ vai trò nhà sản xuất sáng tạo cùng các diễn viên chính Kaity Nguyễn, Rocker Nguyễn, Tuấn Trần... Cả ba dự án này hứa hẹn đánh dấu sự “bứt phá” cho thể loại phim kinh dị Việt khi công chiếu vào Tết Nguyên đán Quý Mão và trong năm 2023.  

Đan Khanh