Sẽ bán tháo tài nguyên nếu giảm chỉ tiêu thâm hụt thương mại

HẢI VÂN thực hiện| 05/10/2011 05:12

Chỉ tiêu thâm hụt cán cân thương mại năm 2011 là 12 tỷ USD. Chuyên gia kinh tế Bùi Trinh nói, nếu giảm chỉ tiêu này xuống sẽ phải bán tống, bán tháo tài nguyên.

Sẽ bán tháo tài nguyên nếu giảm chỉ tiêu thâm hụt thương mại

Chỉ tiêu thâm hụt cán cân thương mại năm 2011 là 12 tỷ USD. Chuyên gia kinh tế Bùi Trinh nói, nếu giảm chỉ tiêu này xuống sẽ phải bán tống, bán tháo tài nguyên.

* Theo Tổng cục Thống kê, 9 tháng đầu năm 2011, cán cân thương mại của Việt Nam bị thâm hụt 6,84 tỷ USD, giảm 19,5% so với năm 2010 là 8,5 tỷ USD. Theo ông, vàng đóng vai trò gì trong mức thâm hụt này?

Tôi cảm giác như người ta chưa thống nhất được vấn đề vàng là tiền tệ hay hàng hóa.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, năm 2009, xuất khẩu (XK) vàng phi tiền tệ khoảng 2,6 tỷ USD, nhưng trong niên giám cũng do Tổng cục Thống kê xuất bản mới đây, thì con số này chỉ khoảng 800 triệu USD.

Điều này lý giải, bản chất XK vàng vẫn vậy, chỉ khác ở cách hiểu và quan niệm thế nào là vàng. Theo Hải quan Quốc tế, nhập vàng miếng về chế tác rồi tái xuất không phải là XK vàng mà là XK sản phẩm công nghiệp chế biến.

Mặt khác, cũng chưa cơ quan nào công bố việc XK xăng dầu tác động thế nào đến thâm hụt thương mại.

Điều khiến tôi ngạc nhiên là 9 tháng đầu năm, XK xăng dầu các loại của Việt Nam lên đến gần 1,5 tỷ USD, trong đó có thể một phần là sản phẩm của Nhà máy lọc dầu Dung Quất nhưng phần chính vẫn là tái xuất.

Một điều ngạc nhiên nữa là giá nhập xăng dầu tương đương với giá xuất, đấy là chưa kể chi phí quản lý và chi phí bán hàng. Tôi nghĩ, đây cũng là điều mà Bộ Công Thương cần phải minh bạch chứ không riêng chuyện quản lý giá xăng dầu trong nước.

* Nhưng về tổng thể, giảm thâm hụt thương mại vẫn là do xuất khẩu tăng?

Dầu khí là tài nguyên của quốc gia. Nhưng các báo cáo lại tính XK dầu khí cho khu vực FDI là không đúng bản chất, hoặc nếu tính vào trong nhóm này thì khi báo cáo cũng cần phải nêu rõ.

Thực tế, nếu trừ đi phần XK tài nguyên thô (dầu thô, than đá) trong tổng giá trị XK, thì nhập siêu của 9 tháng đầu năm vẫn cao hơn 9 tháng đầu năm 2010 tới 1,3%.

Nếu không kể xuất khẩu tài nguyên thô thì mức thâm hụt thương mại của 8 tháng năm 2010 là 13.414 triệu USD và của 9 tháng 2011 là 13.590 triệu USD.

Đặc biệt, với khu vực có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài, nếu xét về tổng số thì khu vực này có thặng dư thương mại khoảng 3,8 tỷ USD, nhưng nếu trừ đi phần dầu thô thì thặng dư thương mại của khu vực này là âm (-1.740 triệu USD). Điều này có nghĩa là khu vực này nhập nhiều hơn xuất.

* Khi mà năm nào khu vực FDI cũng có thâm hụt thương mại (nếu không tính đến tài nguyên) thì Việt Nam trông đợi gì ở khu vực này?

Chúng ta có thể nói đến mấy lý do để kêu gọi FDI. Thứ nhất, mong đợi ở sự thay đổi quy trình công nghệ. Nhưng theo tính toán, sự thay đổi quy trình công nghệ, phương thức quản lý... thông qua chỉ tiêu năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) của khu vực này là âm. Điều này nói lên họ (FDI) không mang được công nghệ mới vào Việt Nam.

Thứ hai, trông đợi vào thu hút lao động tạo việc làm. Với năng suất nhân tố tổng hợp âm của khu vực này phần nào đã nói lên sự lạm dụng lạo động giá rẻ của Việt Nam và năm thu hút được nhiều lao động nhất cũng chỉ khoảng 3% trong tổng số lao động.

Thứ ba, mong đợi ở dòng vốn. Nguồn vốn của khu vực này có một phần lớn là từ các ngân hàng trong nước, do chạy theo thành tích thu hút đầu tư nước ngoài bằng mọi giá, trong khi các DN vừa và nhỏ trong nước rất khó khăn về tiếp cận nguồn vốn thì các ngân hàng lại rất dễ dãi cho các ông chủ nước ngoài vay bằng tài sản thế chấp hình thành từ chính vốn vay...

Tới đây, khi các DN này vỡ nợ, nhiều ngân hàng sẽ phải trả giá cho việc “sính ngoại” và bệnh thành tích.

* Hồi đầu năm, mức dự báo thâm hụt thương mại được đưa ra là 12 tỷ USD cho năm 2011. Có ý kiến cho rằng, thâm hụt thương mại đang xu hướng giảm, nên điều chỉnh xuống 10 hay 11 tỷ USD. Vậy còn ý kiến của ông?

Như tôi đã nói ở trên, thâm hụt thương mại 9 tháng đầu không kể khai thác tài nguyên mang bán đã là gần 13,6 tỷ USD rồi. Nếu giảm chỉ tiêu này xuống thì tiếp tục phải bán tống, bán tháo tài nguyên mà thôi.

Xin cảm ơn ông!

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Sẽ bán tháo tài nguyên nếu giảm chỉ tiêu thâm hụt thương mại
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO