Phát triển nông nghiệp: Doanh nghiệp phải giữ vai trò trung tâm

Sửa Nghị định 210 ngày 19/12/2013 của Chính phủ Về chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Công Tuấn hy vọng "với sự tham gia của doanh nghiệp, chính sách sẽ sát, đúng và sự quan tâm đầu tư sẽ lớn hơn".  

Đọc E-paper

* Nhiều doanh nghiệp cho rằng, đất đai và thuế là hai nội dung trong Nghị định 210 cần được sửa đổi. Còn ý kiến của ông ?

- Phải tiếp thu ý kiến này trong quá trình sửa Nghị định 210. Bởi vì sau 3 năm thực hiện, Nghị định 210 đã không đáp ứng những yêu cầu của thực tế, mức độ hấp dẫn kém, tính khả thi chưa cao vì các rào cản về chính sách thuế, đất đai, đi kèm đó là những thủ tục hành chính phức tạp, mất thời gian, công sức bởi yêu cầu quá nhiều hồ sơ, giấy tờ khi đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.

Muốn nông nghiệp phát triển, không cách nào khác là phải thay đổi chính sách, phải rà soát lại cơ chế, thủ tục không cần thiết để loại bỏ. Chẳng hạn, cơ chế phê duyệt dự án nông nghiệp quá cồng kềnh, không cần phải giữ lại mà chuyển sang cơ chế giám sát mới đem lại hiệu quả cao.

* Thí điểm hai mô hình tích tụ đất đai tại Hà Nam và Thái Bình có ý nghĩa gì khi tổ chức sửa đổi Nghị định 210, thưa ông?

- Đây là kinh nghiệm tốt để tái cơ cấu nền nông nghiệp, thực hiện sản xuất lớn và an toàn. Rất mừng là Chính phủ đã cho thí điểm mô hình này.

Thế nhưng vẫn cần tổng kết, đánh giá để những điểm tốt được tham khảo xây dựng chính sách, những điểm chưa hoàn chỉnh tiếp tục điều chỉnh, để một thời gian nữa nước ta có chính sách đất đai hoàn thiện.

* Đã có nhiều chính sách nhưng vẫn khó thu hút đầu tư vào nông nghiệp. Theo ông đâu là vấn đề mấu chốt?

- Nghị định 210 được xem xét sửa đổi trong khi nền nông nghiệp vẫn ở quy mô nhỏ, manh mún, hộ nông dân được xem là hạt nhân của phát triển nông nghiệp, nông thôn bây giờ đã đến ngưỡng giới hạn.

Yêu cầu đặt ra cho việc sửa đổi Nghị định 210 là tạo cơ chế, chính sách hạn chế tối đa việc đầu tư từ ngân sách nhà nước cho doanh nghiệp nông nghiệp, tạo môi trường để doanh nghiệp mạnh lên, tạo cơ hội hộ kinh doanh nông nghiệp phát triển, có thể lúc đầu phải đi từ quy mô nhỏ.

Thêm nữa, khi xem xét sửa đổi Nghị định 210 cũng phải đề xuất với Chính phủ việc không phân biệt loại hình doanh nghiệp và dành ưu đãi cho vùng đặc biệt khó khăn.

* Như ông nói, vấn đề của phát triển nông nghiệp là do cơ chế, chính sách bất cập, vậy tháo gỡ bằng cách nào?

- Hội nhập sâu rộng, nước ta phải ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp mới có thể cạnh tranh được, nhưng phát triển nông nghiệp không cách nào khác là phải liên kết. Ở cả hai vấn đề này, doanh nghiệp đều phải giữ vai trò trung tâm.

Do đó, Nhà nước cần tạo ra cơ chế để doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp có đủ quy mô đất sạch, song song là cơ chế tài chính để doanh nghiệp và nông dân cùng tích tụ đất đai. Như thế, Nhà nước không hỗ trợ tiền để doanh nghiệp mua đất của nông dân mà tạo ra cơ chế để nông dân và doanh nghiệp cùng có lợi thông qua hợp tác, góp đất, tạo ra quỹ đất lớn cho sản xuất nông nghiệp.

Cạnh đó, Nhà nước cần miễn, giảm phí chuyển đất giữa hộ nông dân với doanh nghiệp, cần có thời gian ân hạn đối với quyền sử dụng đất. Tương tự, đối với tín dụng, bảo hiểm trong nông nghiệp, đối với thuế, nhất là thuế sản phẩm nông nghiệp phải được ưu đãi ở mức cao nhất. Thêm nữa, với thuế VAT của doanh nghiệp nông nghiệp, thu nhập cá nhân của doanh nhân trong nông nghiệp cũng phải tính đến.

Nhà nước phải hỗ trợ trong thời gian nhất định về kinh phí, về đào tạo nguồn nhân lực nông nghiệp. Tuy nhiên, không nên hỗ trợ như lâu nay bằng cách mở lớp học cho bao nhiêu người, soạn thảo bao nhiêu giáo trình, mà thay vào đó là hỗ trợ cho doanh nghiệp đào tạo để có nguồn nhân lực chất lượng cao.

* Cám ơn ông!

>Nông nghiệp Việt Nam: Làm sao để phát triển?