Mục tiêu tăng trưởng nên là kế hoạch mềm

Tổng cục Thống kê đã công bố kết quả tăng trưởng kinh tế 6 tháng đầu năm 2016 là 5,52%, thấp hơn mức 6,32% cùng kỳ năm 2015. Đây là một báo cáo khách quan và cơ quan thẩm định cũng thấy mức tăng trưởng thấp ấy là có căn cứ xác thực. 

Đọc E-paper

Như vậy, nếu muốn đạt mục tiêu tăng trưởng cả năm như Quốc hội đề ra thì kinh tế 6 tháng cuối năm phải tăng khoảng 7,5 - 7,7%. Cho dù đạt mục tiêu cả năm 6,7% là không khả thi thì vẫn phải nỗ lực để đạt mức tăng trưởng cao nhất có thể, nhất là phải tăng trưởng bền vững để chuẩn bị cho quá trình cơ cấu lại nền kinh tế.

Trước hết, những công trình thiếu hiệu quả mà không thể điều chỉnh được thì kiên quyết dừng, như Nhà máy Gang thép Thái Nguyên chẳng hạn. Hay phải tập trung khắc phục ô nhiễm biển do Formosa gây ra đang ảnh hưởng trầm trọng đến đời sống vật chất và tinh thần của người dân thuộc bốn tỉnh miền Trung. Một trong các điều kiện để đạt mức tăng trưởng cao nhất, chất lượng tốt nhất là ý thức trách nhiệm của lãnh đạo các ngành, các địa phương.

Nhìn vào bối cảnh nền kinh tế hiện nay, không nên đặt vấn đề chỉ tiêu nào là dễ, chỉ tiêu nào là khó đạt, càng không nên đánh đồng khó khăn chung. Bởi ngành nào, địa phương nào cũng còn nhiều dư địa cho phát triển nhanh hơn, hiệu quả hơn. Ven biển bốn tỉnh miền Trung bị ô nhiễm nặng thì tại các tỉnh khác, việc đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản vẫn có khả năng phát triển.

Ngành lâm nghiệp dù phải đóng cửa rừng nhưng vẫn còn nhiều công việc có thể triển khai mạnh, nhất là trồng và chăm sóc rừng, kể cả trồng rừng thay thế cho rừng đã bị khai thác phục vụ thủy điện, nhưng phải dựa vào các đơn vị có chuyên môn để lựa chọn địa điểm, chọn cây trồng, tổ chức trồng và chăm sóc.

Trong nông nghiệp, dưới tác động của biến đổi khí hậu, mỗi địa phương cần lựa chọn mục tiêu và giải pháp canh tác thích hợp, không nên chạy theo "bề nổi" như một số nơi chạy theo chỉ tiêu "nông thôn mới" mà kinh tế vẫn kém, vẫn nợ nần. Đối với lĩnh vực dịch vụ, có thể thực thi nhiều giải pháp để đẩy mạnh các phân ngành.

Riêng với lĩnh vực du lịch, cần đi vào chất lượng với đa dạng và liên kết các điểm đến để thu hút du khách đến đông, dài ngày. Phú Quốc phát triển du lịch chất lượng cao nên đã đón được lượng du khách trong và ngoài nước một năm gấp 20 lần dân số. Đó là bài học chung cho ngành du dịch.

>>Vì sao ngành du lịch Việt Nam ngày càng thụt lùi?

Với sản xuất công nghiệp, cần chú trọng việc tiêu thụ sản phẩm, giảm tồn kho những lĩnh vực có thế mạnh như điện thoại, máy tính... Sau khi Quốc hội Khóa XIV thông qua nhân sự Chính phủ và chính quyền các địa phương đã được kiện toàn, có thể hy vọng kinh tế sẽ từng bước phát triển mạnh.

Mục tiêu tăng trưởng khoảng 7,5 - 7,7% cho 6 tháng cuối năm 2016 là khó khả thi. Nhưng chỉ tiêu kế hoạch trong nền kinh tế thị trường không nên coi là pháp lệnh, bất di bất dịch, mà chỉ nên xem là định hướng phát triển.

Phải nhìn thẳng vào sự thật là việc tính toán kế hoạch kinh tế cho năm sau, 5 - 10 năm sau đều dựa trên các con số giả định, còn cuộc sống thì lại rất sinh động. Khi các đại biểu Quốc hội "bấm nút" tán thành mức tăng trưởng cũng có phần tin tưởng ở cơ quan lập kế hoạch, nhưng cuộc sống lại có diễn biến khác với "kịch bản" nên thực hiện cũng có thể cao thấp khác nhau, cần điều chỉnh theo diễn biến thực tế.

Năm 2016 có "điểm sáng" hơn giả định, như yếu tố đồng thuận xã hội và sự ủng hộ của quốc tế, nhất là vấn đề Biển Đông sau phán quyết của Tòa án Trọng tài thường trực, nhưng cũng có các diễn biến "xấu" hơn về môi trường và ứng phó thiếu chủ động, thiếu quyết đoán của các ngành và các địa phương. Do đó, cần điều hành nền kinh tế theo diễn biến thực tế mới đúng với quan điểm biện chứng.

>>"Trụ đỡ" nền kinh tế đang lung lay?