EVN đề xuất biểu giá điện: Chưa thuyết phục

Một biểu giá điện sinh hoạt nhiều bậc thang, phức tạp, dễ sai sót phải được thay thế, nhưng ba phương án mà EVN đề xuất chưa thuyết phục, chưa tính đến yếu tố dài hạn và chưa dựa vào cơ cấu biểu giá điện tổng thể.

Đọc E-paper

Nhìn vào ba phương án Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) vừa đề xuất trong Đề án cải tiến cơ cấu biểu giá điện, việc loại bỏ phương án 1 (giữ nguyên 6 bậc thang tính tính giá điện như hiện hành) là đương nhiên, bởi những bất cập, gây bức xúc trong xã hội.

Biểu giá điện hiện tại gồm 6 bậc thang, trong đó 2 bậc đầu mỗi bậc 50kWh, ba bậc tiếp theo cách nhau 100kWh, bậc cuối cùng trên 400kWh.

Tuy nhiên, biểu giá điện hiện hành đang bộc lộ một số hạn chế. Tiền thanh toán của khách hàng càng tăng lên lũy tiến với lượng điện năng sử dụng càng cao.

Lượng điện mua càng nhiều, áp mức giá càng cao, ngược với mua các hàng hóa khác. Việc biểu giá điện có nhiều bậc thang như hiện nay không minh bạch, gây phức tạp cho việc đo đếm, ghi chỉ số và dễ gây sai sót trong thanh toán tiền điện.

Phương án 2 do EVN đề xuất không nhận được sự đồng tình của nhiều chuyên gia kinh tế cũng như chuyên gia trong ngành năng lượng.

Việc quy định một mức biểu giá điện sinh hoạt (đồng giá) có 2 hạn chế cơ bản, dù phương án "một giá” dễ áp dụng, minh bạch, không phân biệt người giàu, người nghèo.

Tuy nhiên, nhìn sâu hơn, phương án này không quan tâm đến người nghèo, người có thu nhập thấp, không góp phần thực hiện chính sách an sinh xã hội.

Phương án này cũng không tạo điều kiện thực hiện chính sách sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả, dễ dẫn đến sử dụng điện lãng phí.

Thực tế, hơn 80% hộ trên cả nước sử dụng điện dưới 200kWh, nên nếu EVN áp mức đồng giá, họ sẽ phải trả thêm tiền.

Phương án 3 cũng không nhận được sự đồng tình do cả 5 kịch bản EVN đề xuất đều có những hạn chế, dù đã rút gọn từ 6 bậc thang về 3 hoặc 4 bậc.

Thứ nhất, người mua thanh toán tiền điện với số kWh ở bậc cao vẫn bị áp giá điện cao, cho dù với kịch bản 3 hoặc 4 bậc.

Thứ hai, việc lấy mức giá bình quân là 1.747đ/kWh và tính toán các đơn giá trong biểu giá điện của từng kịch bản là thiếu cơ sở, chưa dựa vào cơ cấu biểu giá điện tổng thể, chưa tính đến yếu tố dài hạn.

Giá bán điện ngoài việc đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh của ngành điện còn thực hiện chính sách an sinh xã hội, đặc biệt trong biểu giá điện sinh hoạt bậc thang.

Vì vậy, cơ sở để xây dựng biểu giá điện sinh hoạt bậc thang không thể lấy mức giá bán điện bình quân hiện hành là 1.747đ/kWh để xác định cho biểu giá điện trong tương lai, đó là chưa nói tới giá này cao hơn giá bán điện bình quân 1.622,05đ/kWh vào thời điểm 16/3/2015.

Biểu giá điện sinh hoạt bậc thang được sử dụng ở nước ta từ năm 1994, nhằm khuyến khích sử dụng điện tiết kiệm và thực hiện chính sách giá bán điện thấp cho khách hàng có thu nhập thấp, sử dụng ít điện.

Với những bất cập hiện nay, cần cải tiến cơ cấu biểu giá điện nói chung, trước hết biểu giá điện sinh hoạt bậc thang có cơ sở khoa học và thực tiễn, tạo thuận lợi khi áp dụng và nhận được sự ủng hộ, đồng tình của khách hàng.

Việc tính toán biểu giá điện mới phải do Bộ Công Thương thực hiện, đồng thời chịu trách nhiệm trước Chính phủ và người sử dụng điện, thay vì "khoán gọn" thị trường tiêu thụ điện cho EVN như hiện nay.

>Xóa bỏ độc quyền ngành điện: Vẫn còn những nỗi lo

>Chính sách hấp dẫn, ngành điện sẽ có đầu tư tư nhân

>WB cho VN vay 270 triệu USD để cải cách ngành điện

>Đòi hỏi sự minh bạch hơn trong ngành điện