Từ 1/9, tất cả cá tra xuất vào Mỹ đều bị kiểm tra

Từ ngày 1/9/2017, tất cả các lô hàng cá da trơn, cá tra xuất khẩu vào Mỹ sẽ được yêu cầu xuất trình đầy đủ hồ sơ cho Bộ Nông nghiệp Mỹ để phục vụ việc tái kiểm tra.

Các quốc gia, kể cả Việt Nam, muốn tiếp tục xuất khẩu các mặt hàng này vào thị trường Mỹ phải nộp các tài liệu chứng minh sự tương đồng giữa hệ thống nuôi cá của họ với hệ thống nuôi tại Mỹ.

Thông tin trên được ông Richard Gilmore, Chủ tịch Diễn đàn An toàn thực phẩm toàn cầu, chia sẻ tại hội thảo "Xu hướng an toàn thực phẩm toàn cầu và giải pháp gia tăng xuất khẩu cho doanh nghiệp Việt" hôm 26/4 tại TPHCM.

Theo bà Lê Thị Hồng Minh, nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy sản, để chứng minh hệ thống nuôi cá, vận chuyển ở Việt Nam tương đồng với Mỹ là điều rất khó. Bà Minh phân tích, chẳng hạn, người nuôi cá ở Mỹ khi thu hoạch thì vận chuyển cá bằng xe tải về nhà máy để chế biến nhưng ở Việt Nam, nếu tương đồng, thì thay vì vận chuyển bằng ghe, doanh nghiệp Việt Nam cũng phải sử dụng xe tải để chở cá. Điều này không thực tế với điều kiện vùng nuôi ở Việt Nam.

Khi cánh cửa vào Mỹ ngày càng khó khăn, yêu cầu quảng bá, tiếp thị để phát triển thị trường cá tra đến các quốc gia khác rất quan trọng. Và bà Minh chia sẻ kinh nghiệm về cách Hiệp hội cá hồi Na Uy xâm nhập vào thị trường Nhật Bản - quốc gia hiện cũng đã bắt đầu nhập các sản phẩm từ cá tra, để qua câu chuyện, bà hy vọng Việt Nam cũng làm được điều tương tự.

Bà kể, trước đây người Nhật không ăn cá hồi nuôi mà chỉ dùng cá đánh bắt tự nhiên. Thế nhưng, với sự nỗ lực và kiên trì chào mời, giới thiệu sản phẩm, ngày nay cá hồi Na Uy đã được thị trường Nhật Bản chấp nhận và sử dụng ngày càng nhiều. Cách làm của Hiệp hội cá hồi Na Uy không quá phức tạp. Họ thuê các đầu bếp Nhật Bản nấu và mời người tiêu dùng dùng thử sản phẩm, rồi kết hợp quảng bá trên truyền hình, báo đài bền bỉ trong nhiều năm.

Sở dĩ họ làm được như vậy vì họ có kinh phí để thực hiện và kinh phí đến từ quy chế hoạt động của hiệp hội. Theo đó, bất cứ doanh nghiệp nào xuất khẩu cá hồi đều phải tham gia hiệp hội, và đóng phí để hiệp hội hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp. Một phần trong đó là chi phí phát triển thị trường và trường hợp ở Nhật Bản nêu trên là một ví dụ cụ thể.

Việt Nam cũng có Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản (VASEP) nhưng theo bà Minh, hiệp hội không có quyền yêu cầu hội viên đóng khoản phí như vậy. VASEP muốn có quyền đó thì phải được Nhà nước cho phép.

Bà Minh cho biết, thời còn làm ở Bộ Thủy sản, bà từng đề xuất thành lập quỹ phát triển thị trường cho ngành thủy sản, hoạt động trên cơ chế tương tự như Hiệp hội cá hồi Na Uy. Nội dung đã được Bộ Tài chính, Bộ Thương mại và Bộ Thủy sản thông qua nhưng cuối cùng bị dừng ở cấp Phó thủ tướng và từ đó đến nay, vấn đề này không thấy được đề cập đến.

Không riêng gì thủy sản, mà với tất cả các nông sản khác của Việt Nam, theo bà Minh, đều rất cần vai trò của hiệp hội nhưng phải là một hiệp hội đúng nghĩa hoạt động vì lợi ý của các thành viên. 

>Giữ cho sản xuất trong nước hay xuất khẩu?