Lo cho gạo

Tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản quý I/2012 của Việt Nam đạt gần 5,9 tỷ USD, xấp xỉ cùng kỳ năm 2011. Tuy nhiên, những mặt hàng nông sản xuất khẩu chính lại đang gặp khó do những biến động của kinh tế thế giới.

Nếu thủy sản đạt 1,2 tỷ USD (tăng 9%); lâm sản đạt 922 triệu USD (tăng gần 6%) so với quý I năm 2011, thì các mặt hàng nông sản chính chỉ đạt 3,2 tỷ USD giảm 14%. Điển hình của sự sụt giảm trong các mặt hàng nông sản đó là gạo.

Mặc dù áp lực cạnh tranh từ nhà xuất khẩu gạo lớn là Thái Lan đã giảm nhờ vào chính sách đảm bảo giá mua cao cho nông dân của nước này.

Tuy nhiên, gạo Việt Nam vẫn còn các đối thủ xuất khẩu gạo chất lượng trung bình khác là Ấn Độ, Myanmar và Pakistan, giá gạo của Việt Nam đang cao hơn các nước này.

Theo tính toán của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổng lượng gạo xuất khẩu quý I đạt 1,3 triệu tấn, kim ngạch đạt 681 triệu USD, giảm 32% về lượng và 29,5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Được biết, so với hồi đầu tháng 3, giá gạo 5% của Việt Nam hiện đã tăng 10 USD, lên 450 USD/tấn; giá lúa đông xuân tăng từ 300 - 400 đồng, lên 5.300 - 5.400 đồng/kg.

Indonesia vẫn là thị trường tiêu thụ gạo lớn nhất, chiếm 1/3 lượng và giá trị xuất khẩu gạo của Việt Nam. Sự tăng trưởng đáng chú ý trong xuất khẩu gạo từ đầu năm nay là nhóm thị trường Hồng Kông, Trung Quốc và Đài Loan.

Xuất khẩu cao su cũng lâm vào tình trạng ảm đạm do khủng hoảng kinh tế khiến giá cao su sụt giảm mạnh. Hơn nữa, thị trường chính tiêu thụ cao su của Việt Nam là Trung Quốc đang có một lượng tồn kho lớn.

Do đó, cao su là mặt hàng có sự tăng mạnh về khối lượng (tăng trên 40%) nhưng kim ngạch xuất khẩu lại đi xuống (giảm 10%) so với cùng kỳ năm 2011, đạt 228.000 tấn về lượng với trị giá 640 triệu USD.

Khủng hoảng nợ ở khu vực đồng tiền chung Euro có thể là một trong những nguyên nhân khiến tiêu thụ cà phê bị sụt giảm ở thị trường châu Âu.

Bù đắp cho sự sụt giảm ở thị trường này, cà phê được đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường mới với sự tăng trưởng vượt bậc được ghi nhận ở Indonesia (gấp 9 lần), Algeria và Mexico (gấp gần 4 lần).

Tổng lượng cà phê xuất khẩu đạt 504.000 tấn và giá trị xấp xỉ 1 tỷ USD, giảm gần 12% về lượng và 14,3% về giá trị. Nhờ đó, giá cà phê xuất khẩu cũng tăng nhẹ (2,3% so với cùng kỳ năm trước), đạt trên 2.000 USD/tấn.

Mặc dù vẫn là khách hàng lớn của Việt Nam nhưng xuất khẩu chè sang Pakistan có sự sụt giảm mạnh chỉ bằng 2/3 cùng kỳ năm ngoái. Các thị trường có sự tăng trưởng đáng ghi nhận là Indonesia (gấp 3 lần), Arập Xêút (gấp gần 2,5 lần), Ba Lan (tăng hơn 40%), Mỹ (tăng 30%).

Với việc duy trì tăng trưởng khá ở hầu hết các thị trường, xuất khẩu điều đã đạt 31.000 tấn với trị giá 222 triệu USD, tăng cả về lượng (6,6%) và về kim ngạch (8,5%) so với cùng kỳ năm 2011.

Mặc dù vấp phải những khó khăn trên thị trường EU, nhưng xuất khẩu thủy sản vẫn tăng trưởng khá so với các mặt hàng nông sản khác.

Bên cạnh sự suy giảm của các thị trường EU như Đức giảm 22% so với cùng kỳ năm 2011, thủy sản Việt Nam vẫn tiêu thụ khá tốt ở các thị trường Nhật Bản (tăng 22,9%), Hàn Quốc (tăng 23,8%), Mexico (tăng 65,9%).