Đưa dân chủ lên đúng tầm

Sáng 14/1, đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI tiếp tục thảo luận tại hội trường, đóng góp ý kiến vào các văn kiện đại hội dưới sự chủ trì của ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết.

Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết điều khiển phiên thảo luận - Ảnh: TTXVN

Tham luận mở đầu ngày làm việc, ông Lê Hữu Nghĩa - giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, làm rõ thêm đặc trưng “dân chủ” của xã hội xã hội chủ nghĩa. “Trước đây chúng ta quen nói xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh, lần này chúng ta đưa dân chủ lên trước công bằng vì dân chủ là bản chất của chủ nghĩa xã hội, là mục tiêu, động lực của chủ nghĩa xã hội. Chế độ ta là chế độ dân chủ nên phải đưa dân chủ lên tầm đúng với vị trí của nó”, ông Nghĩa nói.

Nhấn mạnh đến tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, ông Trịnh Long Biên - Phó chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra trung ương - cho rằng tổ chức Đảng ở những vị trí càng quan trọng, lĩnh vực càng nhạy cảm thì càng phải được thường xuyên kiểm tra, giám sát, không có “vùng cấm” trong công tác này.

Theo ông Biên, trong nhiệm kỳ đại hội X đã có những hạn chế, yếu kém trong công tác xây dựng Đảng, nhất là những biểu hiện mất dân chủ, dân chủ hình thức; suy thoái về chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên; tình hình tham nhũng, lãng phí vẫn diễn biến phức tạp.

Ông Biên nhấn mạnh: “Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng phải được coi là giải pháp quan trọng góp phần xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh để tiếp tục lãnh đạo sự nghiệp đổi mới thành công”.

Đại biểu Vũ Tiến Chiến - Chánh văn phòng Ban Chỉ đạo trung ương về phòng chống tham nhũng - đề nghị đại hội lựa chọn các ủy viên trung ương nhiệm kỳ tới ngoài tiêu chuẩn chung cần coi trọng tiêu chuẩn không tham nhũng, lãng phí và kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí.

Ông Chiến nói: “Cần nhìn thẳng vào sự thật những biểu hiện giàu nhanh, lên chức nhanh. Nếu giàu nhanh do làm giàu chính đáng, lên chức nhanh do tài năng là rất đáng trân trọng học tập; nhưng những biểu hiện giàu nhanh là do tiêu cực, tham nhũng, lên chức nhanh là do dùng tiền để chạy chức, chạy quyền thì phải làm rõ, lên án và nghiêm trị”.

Là đại biểu duy nhất không đăng ký từ trước nhưng được mời phát biểu trong phiên thảo luận sáng 14-1, ông Võ Đức Huy (đại biểu khối doanh nghiệp trung ương) đề nghị cần có sự tổng kết, đánh giá lại 19 điều cấm đảng viên không được làm hiện nay vì thực tế cuộc sống đang thay đổi rất nhiều. Ông Huy dẫn chứng: “Ví dụ quy định cấm vợ, chồng, con không được kinh doanh trong lĩnh vực mình quản lý, thưa các đồng chí, bây giờ điều đó còn thực tế không?”.

Buổi sáng đã có 10 đại biểu đã phát biểu. Buổi chiều, các đại biểu tiếp tục thảo luận.

Ông Mai Tiến Dũng - Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam: Rất cần triển khai chất vấn trong Đảng Ông Mai Tiến Dũng - Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam Theo tôi, trong nhiệm kỳ tới rất cần triển khai việc chất vấn trong các kỳ họp Ban chấp hành trung ương. Nếu cấp trung ương làm được thì các Đảng bộ địa phương cũng sẽ làm được. Vì thực ra, trong các cuộc họp của Đảng đều thường xuyên góp ý, phê bình, tự phê bình lẫn nhau. Đó là sinh hoạt bình thường trong Đảng, không có gì phải giấu giếm. Sở dĩ vấn đề này đã được qui định nhưng chưa triển khai thực hiện là do chưa quen. Người VN chúng ta thường ngại phê bình, kiểm điểm trước đông người. Nhưng Quốc hội, HĐND các cấp đã tiến hành được hoạt động chất vấn thường xuyên, thậm chí nhiều lúc làm rất mạnh thì trong Đảng cũng có thể làm được, rồi sẽ trở thành nếp. Tôi cho rằng không chỉ các ủy viên trung ương chất vấn Bộ Chính trị, Ban bí thư mà Bộ Chính trị, Ban bí thư cũng có thể đặt vấn đề chất vấn các ủy viên trung ương về những vấn đề do Đảng bộ các địa phương nêu ra. Chất vấn sẽ làm sáng tỏ thêm nhiều vấn đề và qui trách nhiệm được rõ ràng, cụ thể. Ông Phan Nguyễn Như Khuê - Bí thư Quận ủy quận 9 (TP.HCM): Ngại chất vấn người đứng đầu Ông Phan Nguyễn Như Khuê - Bí thư Quận ủy quận 9 (TP.HCM) Chất vấn trong Đảng để trao đổi, xây dựng tổ chức đảng mạnh lên. Vấn đề này còn lúng túng trong cách hiểu do sự truyền đạt, quán triệt chưa đồng bộ nên quá trình thực hiện cần có hướng dẫn cụ thể. Làm sao để chất vấn trong Đảng trở thành bình thường, gắn chặt với nội dung sinh hoạt chi bộ. Trong sinh hoạt Ban chấp hành đảng bộ quận 9 đã thường xuyên trao đổi thông tin, tranh luận để làm sáng tỏ những vấn đề cùng quan tâm, tôn trọng và phát huy dân chủ trong đảng. Tuy nhiên, chất vấn đúng nghĩa thì chưa, tâm lí đảng viên thường ngại chất vấn, đặt vấn đề đối với người đứng đầu đảng bộ. Cũng có thể có nguyên nhân sợ mất lòng. Sau Đại hội XI, chúng tôi sẽ quán triệt cụ thể hơn vấn đề chất vấn trong đảng để các cấp ủy đảng hiểu đúng qui chế, vai trò, nhiệm vụ của chủ trương này. Tôi sẵn sàng chất vấn trên tinh thần này.