Giáo sư Ngô Bảo Châu đoạt giải thưởng Fields

19/08/2010 04:00

Cách nay ít phút, giải thưởng Fields - được xem là giải "Nobel Toán học" - đã chính thức được Liên đoàn Toán học thế giới trao cho giáo sư Ngô Bảo Châu của Việt Nam.

Giáo sư Ngô Bảo Châu đoạt giải thưởng Fields

Cách nay ít phút, giải thưởng Fields - được xem là giải "Nobel Toán học" - đã chính thức được Liên đoàn Toán học thế giới trao cho giáo sư Ngô Bảo Châu của Việt Nam.

Mời các bạn theo dõi phóng sự đặc biệt của VTV1 về sự kiện GS Ngô Bảo Châu nhận giải thưởng Fields.

Lễ trao được tổ chức tại Trung tâm Hội nghị quốc tế Hyderabad, thành phố Hyderabad - bang Andhra Pradesh (Ấn Độ) vào lúc 12 giờ 55 phút trưa nay.

Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patil (trái) trao Giải thưởng Fields cho Giáo sư Ngô Bảo Châu - Ảnh: TTXVN.

ICM 2010 trở thành một sự kiện được mong chờ đặc biệt đối với người dân VN vì gắn liền với tên tuổi và cơ hội giành được giải thưởng Fields của GS Ngô Bảo Châu.Tổng thống Ấn Độ Pratibha Patin đã tuyên bố khai mạc ICM 2010.

Theo thông lệ, phiên khai mạc sẽ được đánh dấu bằng sự kiện được giới toán học toàn thế giới trông đợi: công bố các nhà toán học được nhận giải thưởng Fields và các giải thưởng khác của Liên đoàn Toán học thế giới bao gồm giải Nevanlinna, giải Gauss và giải thưởng Chern. 

Trong đó, giải Chern là giải thưởng mới, lần đầu tiên được trao tặng tại ICM 2010 Hyderabad nhằm vinh danh một cá nhân đã có những thành tựu trọn đời trong lĩnh vực toán học được ghi nhận ở mức độ đặc biệt xuất sắc. Cùng với một tấm huy chương, người đoạt giải sẽ nhận được một phần thưởng 500.000 USD.

Có mặt tại Hyderabad từ ngày 13/8 cùng gia đình và nhiều đồng nghiệp từ VN, GS Ngô Bảo Châu đang được đánh giá là một trong những ứng cử viên sáng giá nhất cho giải thưởng Fields.

GS Châu là một trong 20 nhà toán học được mời trình bày báo cáo công trình khoa học và thành tựu nghiên cứu tại đại hội. Đồng thời ông cũng là một trong hai nhà khoa học dưới 40 tuổi được mời thuyết trình tại ICM 2010.

Giáo sư Ngô Bảo Châu - Ảnh: Nguyễn Á

Vì vậy giới toán học trong và ngoài nước đều tiên đoán GS Ngô Bảo Châu sẽ được trao giải thưởng Fields - giải thưởng danh giá nhất trong ngành toán, vì từ trước tới nay tại các kỳ ICM, nhà toán học nào hội đủ hai yếu tố nêu trên đều giành giải Fields.

Theo nhiều nhà toán học, được mời đọc báo cáo tại phiên toàn thể của ICM luôn là một vinh dự đặc biệt, thể hiện sự ghi nhận của cộng đồng toán học đối với thành tựu nghiên cứu và uy tín của nhà toán học đó. 

“Vì vậy, không cần phụ thuộc vào giải thưởng Fields, việc được mời đọc bản báo cáo tại phiên toàn thể của ICM lần này cho thấy những công trình nghiên cứu của GS Ngô Bảo Châu đã được cộng đồng toán học thế giới đánh giá rất cao” - GS.TSKH Lê Tuấn Hoa, chủ tịch Hội Toán học VN kiêm phó viện trưởng Viện Toán, nói.

Nếu được nhận giải thưởng Fields, GS Ngô Bảo Châu sẽ lập một kỳ tích và mang lại vinh quang đặc biệt cho đất nước. Trong suốt 74 năm qua, châu Á mới có một quốc gia duy nhất có công dân được nhận giải này là Nhật Bản (vào các năm 1954, 1970 và 1990).

Hơn 20 nhà toán học VN đã có mặt ở Hyderabad để tham dự sự kiện trọng đại này. Ngoài ra, đoàn đại biểu Bộ GD-ĐT do Thứ trưởng Bùi Văn Ga dẫn đầu cũng đã đến Hyderabad để tham dự phiên khai mạc và lễ công bố giải thưởng của ICM 2010.

48 nhà toán học từng đoạt giải Fields

Giải thưởng Fields do nhà toán học Canada John Charles Fields sáng lập lần đầu được trao vào năm 1936 và từ năm 1950 được trao đều đặn. Mục đích của giải thưởng là sự công nhận và hỗ trợ các nhà toán học trẻ đã có những đóng góp quan trọng cho toán học. Sau đây là danh sách 48 nhà toán học từng đoạt giải Fields:

2006:

Terence Tao (Úc/Mỹ), Grigori Perelman (Nga), Andrei Okounkov (Nga/Mỹ), Wendelin Werner (Pháp)
2002: Laurent Lafforgue (Pháp), Vladimir Voevodsky (Nga/Mỹ)
1998: Richard Ewen Borcherds (Anh), William Timothy Gowers (Anh), Maxim Kontsevich (Nga), Curtis T. McMullen (Mỹ)
1994: Efim Isakovich Zelmanov (Nga), Pierre-Louis Lions (Pháp), Jean Bourgain (Bỉ), Jean-Christophe Yoccoz (Pháp)
1990: Vladimir Drinfeld (Liên Xô), Vaughan Frederick Randal Jones (New Zealand), Shigefumi Mori (Nhật Bản), Edward Witten (Mỹ)
1986: Simon Donaldson (Anh), Gerd Faltings (Tây Đức), Michael Freedman (Mỹ)
1982: Alain Connes (Pháp), William Thurston (Mỹ), Shing Tung Yau (Trung Quốc/Mỹ)
1978: Pierre Deligne (Bỉ), Charles Fefferman (Mỹ), Grigory Margulis (Liên Xô), Daniel Quillen (Mỹ)
1974: Enrico Bombieri (Ý), David Mumford (Mỹ)
1970: Alan Baker (Anh), Heisuke Hironaka (Nhật), Sergei Petrovich Novikov (Liên Xô), John Griggs Thompson (Anh)
1966: Michael Atiyah (Anh), Paul Joseph Cohen (Mỹ), Alexander Grothendieck (Pháp), Stephen Smale (Mỹ)
1962: Lars Hörmander (Thụy Điển), John Milnor (Mỹ)
1958: Klaus Roth (Anh), Rene Thom (Pháp)
1954: Kunihiko Kodaira (Nhật Bản), Jean-Pierre Serre (Pháp)
1950: Laurent Schwartz (Pháp), Atle Selberg (Na Uy)
1936: Lars Ahlfors (Phần Lan), Jesse Douglas (Mỹ)

Sơ lược tiểu sử GS Ngô Bảo Châu

Ngô Bảo Châu sinh năm 1972, năm Tổng thống Mỹ Richard Nixon ra lệnh cho máy bay chiến lược B-52 ném bom trải thảm Hà Nội, khi cha anh tòng quân, chuẩn bị lên đường vào tuyến lửa Quảng Trị.

Anh là con một, lớn lên trong gia đình trí thức: cha là Giáo sư, Tiến sĩ khoa học cơ học Ngô Huy Cẩn, làm việc tại Viện Cơ học (thuộc Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam; mẹ là Phó Giáo sư, Tiến sĩ dược học Trần Lưu Vân Hiền, công tác tại Bệnh viện Y học cổ truyền trung ương. Có thể nói, “nghề gia truyền” của gia đình anh là “nghề khoa học”. 

PTT Nguyễn Thiện Nhân chụp ảnh với gia đình Giáo sư Ngô Bảo Châu

Ngay từ những năm trung học cơ sở, Bảo Châu đã được học tại các lớp chuyên toán của thành phố Hà Nội đặt tại Trường Trưng Vương. Thầy Tôn Thân, thầy giáo toán cho Châu là người dạy giỏi nổi tiếng ở Thủ đô, cháu ngoại nhà học giả Phạm Quỳnh (Chủ bút tạp chí Nam Phong hồi đầu thế kỷ 20).

Cô giáo dạy văn là cô Trịnh Bích Ba, con gái yêu của nhà học giả Trịnh Đình Rư, cử nhân Nho học, đã để ấn tượng sâu đậm trong lòng Châu ngay từ lứa tuổi thiếu niên giàu cảm xúc.

Lên bậc trung học phổ thông, Châu thi đỗ vào Khối Phổ thông chuyên toán Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Khối THPT chuyên Toán - Tin Trường Đại học Khoa học tự nhiên thuộc Đại học Quốc gia Hà Nội).

Mùa hè 1988, anh tham dự kỳ thi Olympic Toán quốc tế tại Australia và giành huy chương vàng. Mùa hè năm sau anh tiếp tục giành huy chương vàng Olympic Toán quốc tế tại Đức. Cũng trong năm 1989 Châu sang Pháp để học tại Đại học Paris 6. Anh bảo vệ luận án tiến sĩ khi mới 25 tuổi tại Đại học Sư phạm Paris - ngôi trường danh tiếng bậc nhất nước Pháp.

Năm 2003, ở tuổi 31, anh hoàn thành luận án habilitation (tương đương tiến sĩ khoa học) tại Đại học Paris 11. Đầu năm sau anh trở thành giáo sư của đại học này.Từ ngày 1/9/2010, anh trở thành giáo sư của Đại học Chicago, Mỹ.

Nhân dịp về VN làm việc vừa qua, GS Ngô Bảo Châu đã được Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Hội đồng chức danh giáo sư nhà nước tiếp và bàn về việc phát triển toán học Việt Nam.

Theo đó, Phó Thủ tướng đề nghị GS Ngô Bảo Châu giữ chức Viện trưởng Viện Nghiên cứu cấp cao về Toán học, sẽ được thành lập theo Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 với tổng mức đầu tư 651 tỷ đồng vừa được Thủ tướng phê duyệt.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Giáo sư Ngô Bảo Châu đoạt giải thưởng Fields
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO