Giá dầu tăng cao có thể đẩy kinh tế suy thoái trở lại

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cảnh báo chi phí nhập khẩu dầu của các nền kinh tế hàng đầu thế giới sẽ tăng lên 1,5 nghìn tỷ USD trong năm nay nếu giá đầu đứng ở mức hiện nay, một con số đủ lớn để đẩy thế giới trở lại suy thoái.

Tờ Thời báo Tài chính (Anh) dẫn lời ông Fatih Birol, nhà kinh tế trưởng của IEA, cho biết Liên minh châu Âu (EU) đặc biệt dễ bị tổn thương, với giá dầu cao như hiện nay đang trở thành vấn đề lớn nhất, chứ không phải cuộc khủng hoảng nợ công.

Giá dầu thô đã tăng 15% trong năm nay trong bối cảnh tình hình căng thẳng leo thang giữa phương Tây và Iran về chương trình hạt nhân của nước này, thổi bùng những lo ngại rằng sự phục hồi kinh tế mong manh có nguy cơ gặp nguy hiểm.

Vấn đề này cũng đang nổi lên như là một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với triển vọng tái đắc cử của Tổng thống Mỹ Barack Obama.

IEA ước tính rằng EU sẽ phải chi một số tiền kỷ lục là 502 tỷ USD trong năm nay để nhập khẩu ròng dầu, tăng so với 472 tỷ USD năm 2011.

Như vậy con số này chiếm 2,8% GDP của EU, so với giai đoạn 2000-2010 số tiền trung bình EU bỏ ra để nhập khẩu dầu chiếm 1,7% GDP.

Phát biểu tại London (Anh) ông Birol nói rằng các mức giá dầu hiện nay trung bình cao hơn năm 2008 (khi dầu đứng ở mức cao kỷ lục là hơn 147 USD/thùng), và như vậy có khả năng đẩy nền kinh tế toàn cầu trở lại suy thoái.

Ông cũng lưu ý rằng tất cả các cuộc suy thoái ở các nước công nghiệp kể từ Chiến tranh Thế giới thứ hai đều bắt đầu từ giá dầu tăng trước đó.

Hóa đơn nhập khẩu dầu đang tạo thêm gánh nặng cho người tiêu dùng châu Âu. Ông Birol cho biết các hộ gia đình châu Âu sẽ phải chi đến 11% thu nhập cho nhu cầu sưởi ấm, ánh sáng, nấu ăn và đi lại cá nhân trong năm nay, so với mức trung bình trước đây là 6-7% và 9% của năm ngoái.

Các khu vực khác cũng bị ảnh hưởng. Hóa đơn nhập khẩu dầu của Mỹ dự kiến tăng lên đến 426 tỷ USD trong năm nay, so với mức 380 tỷ USD năm ngoái. Trong khi đó, Trung Quốc sẽ tăng chi phí nhập khẩu dầu từ 215 tỷ USD năm 2011 lên 251 tỷ USD trong năm 2012.

Còn Nhật Bản, nước đang có nhu cầu sử dụng nhiều dầu hơn để sản xuất điện kể từ khi đóng cửa hầu hết các nhà máy điện hạt nhân sau sự cố Fukushima, sẽ chi 198 tỷ USD để nhập khẩu dầu năm nay, nhiều hơn năm ngoái 20 tỷ USD.

Ông Birol còn dự đoán chi phí nhập khẩu dầu năm nay của Ấn Độ sẽ chiếm 5,9% GDP của nước này.