Tín dụng phải đáp ứng tái cơ cấu ngành nông nghiệp

Dù đã có chính sách tập trung dòng vốn tín dụng vào nông nghiệp, nông thôn nhưng tỷ trọng vẫn rất thấp. 

Đọc E-paper

Tại Hội thảo Tín dụng ngân hàng thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp do Trung ương Hội Nông dân Việt Nam phối hợp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tổ chức mới đây, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam - ông Lại Xuân Môn cho biết: "Thời gian qua, Chính phủ đã có nhiều biện pháp chỉ đạo ngành ngân hàng ưu tiên tập trung vốn cho nông nghiệp và thực tế các chính sách tín dụng đã có tác động mạnh mẽ trong việc khơi thông nguồn vốn cho khu vực nông nghiệp, nông thôn phát triển. Tuy nhiên, thực tế cho thấy chính sách tín dụng cần phải đáp ứng hơn nữa nhu cầu vốn cho phát triển nông nghiệp, nông thôn. Quy mô nguồn vốn cho vay lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn còn thấp so với nhu cầu".

Thông tin từ NHNN cho biết: "Đến 30/9/2016, dư nợ cho vay nông nghiệp, nông thôn toàn quốc đạt trên 925.000 tỷ đồng, tăng 9,6% so với cuối năm 2015 và tăng 13,43% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm tỷ trọng 18% dư nợ cho vay nền kinh tế. Riêng Ngân hàng Chính sách xã hội đạt 153.306 tỷ đồng, tăng 7,56% so với 2015.

Trong đó, tính đến hết tháng 6/2016, dư nợ cho vay tại tất cả các xã phục vụ xây dựng nông thôn mới đạt 660.667 tỷ đồng, tăng 15,22% so với thời điểm cuối năm 2015. Tỷ lệ nợ xấu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn còn 1,53%, thấp hơn so với tỷ lệ nợ xấu toàn nền kinh tế.

Còn riêng với người nông dân vay của ngân hàng Agribank, Ngân hàng Chính sách xã hội, Quỹ Hỗ trợ nông dân thông qua Hội Nông dân Việt Nam, nợ quá hạn chỉ có trung bình 0,32%. Tuy nhiên, qua triển khai chính sách còn một số vướng mắc, nông dân, doanh nghiệp, hợp tác xã vẫn khó tiếp cận nguồn vốn tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp.

Đại diện cho khoảng 400 hộ trồng, chế biến cây dong riềng, ông Phạm Đình Thắng ở huyện Hàm Yên, Tuyên Quang chia sẻ: "Mặc dù ngân hàng của huyện đã tạo điều kiện nhưng chúng tôi cần vốn dài hạn. Hiện chúng tôi có 2.000 lao động, cần có vốn để thu mua dong riềng, nhu cầu khoảng vài tỷ đồng nhằm đáp ứng đầu vào cho sản xuất miến nhưng hết mùa vụ lại không cần vốn nữa. Tài sản thế chấp là đất thì phải có bìa đỏ nhưng giá trị đất rất rẻ”.

Bà Trịnh Thị Mý ở Quế Võ, Bắc Ninh cho rằng: "Nghị định 55 đã có cơ chế cho vay tín chấp nhưng chúng tôi chưa tiếp cận được nguồn vốn này. Còn về thế chấp, chúng tôi đã phải sử dụng 6 bìa đỏ, diện tích 4.200m² và có cả nhà kiên cố mới vay được vốn. Tôi đang mở rộng quy mô chăn nuôi khép kín với khoảng 600 lợn nái và 10.000 lợn thương phẩm. Đề nghị ngân hàng cho thế chấp bằng trang trại để vay vốn. Đề nghị Nhà nước cần có chính sách cấp bìa đỏ cho trang trại chăn nuôi cách xa khu dân cư với thời hạn 50 năm để có thể dùng làm tài sản thế chấp vay vốn".

Ông Phạm Thanh Hùng - Chủ tịch kiêm TGĐ Công ty TNHH Ba Huân cho rằng: "Rất nhiều doanh nghiệp muốn sản xuất sạch nhưng đành phải dừng bước bởi nằm ngoài tầm với khi phải đáp ứng rất nhiều yêu cầu, nào là thiết bị, quy trình, nào là nguồn nguyên liệu... Theo tôi, thời gian tới cần phải có chính sách hỗ trợ thí điểm về nguồn vốn cho sản xuất nông nghiệp sạch".

>>Nông nghiệp Việt Nam: Làm sao để phát triển?

Sau khi đi thực tế ở 23 tỉnh, TS. Nguyễn Đức Kiên - Phó chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra của Quốc hội cho biết có 3 vấn đề: "Nông dân sản xuất nhỏ lẻ, trung bình có tới 2,7 hộ trên một mảnh ruộng trung bình chưa tới 2.000m², riêng ở miền Tây Nam bộ tương đương 7.000 - 8.000m². Mỗi khi mất mùa, phải ứng trước sổ đỏ đặt vào ngân hàng. Vấn đề là phải có sự chia sẻ, đưa tư duy sản xuất công nghiệp vào nông nghiệp. Nếu chỉ đặt vấn đề yêu cầu các tổ chức tín dụng giảm lãi suất, tiêu chí, điều kiện cho vay thì không công bằng".

TS. Kiên đưa ra giải pháp: "Các nhà nghiên cứu cần tính toán để hình thành ngân hàng đất. Qua nghiên cứu, phần đông ở miền Bắc và miền Tây Nam Bộ chỉ còn người già và trẻ con ở khu vực nông nghiệp. Nên chăng thành lập ngân hàng đất để ngân hàng đất cho các doanh nghiệp thuê lại để sản xuất lớn. Ở huyện An Lão của Hải Phòng, có nông dân trồng ớt xuất khẩu, nhu cầu 30ha trở lên. Nếu không tư duy sản xuất lớn thì sẽ không thể tái cơ cấu ngành nông nghiệp thành công".

Đưa ra định hướng đối với tín dụng nông nghiệp, nông thôn, ông Đào Minh Tú - Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết: Sẽ chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu tín dụng để phù hợp cơ cấu nông nghiệp, phù hợp cơ cấu nguồn vốn, với quy hoạch của từng vùng, từng miền, các địa phương. Bên cạnh đó, tập trung vốn tín dụng có ưu đãi phù hợp, chứ không tràn lan ở các lĩnh vực để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm. Đặc biệt là cho vay chuỗi liên kết giá trị sản phẩm từ khâu sản xuất - chế biến - xuất khẩu".

Ông Trần Văn Tần - Trưởng phòng Tín dụng Nông nghiệp, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế Ngân hàng Nhà nước cũng cho rằng, cần đặc biệt quan tâm đến chính sách khuyến khích tích tụ ruộng đất để sản xuất lớn; chính sách khoa học và công nghệ nhằm giảm giá thành, nâng cao khả năng cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp Việt Nam.

Đẩy mạnh việc phát triển thị trường bảo hiểm cho các sản phẩm nông nghiệp chủ lực của Việt Nam nhằm giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp và người nông dân, đồng thời các ngân hàng cũng yên tâm cho vay. Kết hợp tái cơ cấu ngành nông nghiệp với quy hoạch sản phẩm nông nghiệp chủ lực theo địa phương và theo vùng.

>>8 yếu tố khởi nghiệp thành công trong ngành nông nghiệp