Lai suất - nhìn từ cái lý của Eximbank

Thông điệp mà Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng đưa ra khá rõ ràng là mức lãi suất 9% hiện tại sẽ ổn định từ giờ tới cuối năm.

Đọc E-paper

Nói như Phó thống đốc, mức lãi suất hiện nay là phù hợp, đủ đảm bảo cho người gửi tiền có được lãi suất thực dương khi mục tiêu lạm phát cả năm chỉ 7 - 8%. Tuy nhiên, nói về vấn đề này, chuyên gia Bùi Kiến Thành lại cho rằng, cố định lãi suất huy động 9%đến cuối năm là không hợp lý vì không đáp ứng được nhu cầu của nền kinh tế.

Theo ông Thành, trong điều kiện hiện tại, mức lãi suất vay dài hạn 12 - 13% là không khả thi. Quả thực, không riêng gì ông Thành, hầu hết các doanh nghiệp đều phản ánh lãi suất hiện nay quá cao. Điều đó giải thích vì sao trong vô số các gói hỗ trợ tín dụng do các ngân hàng (NH) tung ra thời gian qua chỉ có mức lãi suất 7%/năm của Eximbank đang được chú ý hơn cả.

Chưa nói có ai vay được hay không, chỉ nói đến chuyện Eximbank triển khai chương trình cho vay VND với lãi suất ưu đãi chỉ 7%/năm (bằng với lãi suất cho vay USD cao nhất) đã chứng tỏ, lãi suất hoàn toàn có cơ sở để giảm xuống dưới 10% mà không cần phải dùng đến công cụ hành chính nào.

Lại nói về chương trình của Eximbank triển khai, nếu làm một bài toán quy đổi thì lãi suất thực trả của doanh nghiệp tính đến cuối năm 2012 khoảng 13%/năm (nếu xảy ra tối đa là 3% trên dư nợ). Ngược lại, tỷ giá USD/VND tiếp tục ổn định từ nay đến cuối năm, người vay được hưởng trọn vẹn mức lãi suất chỉ 7%/năm thay vì các mức phổ biến 12 - 15%/năm hiện nay...

Cụ thể, khách hàng vay 2.097.000.000 đồng lúc này ứng với 100.000USDvới tỷ giá quy đổi là 20.970 đồng; đến kỳ đáo hạn 31/12/2012, dù tỷ giá tăng lên22.000đồng, nợ gốc của khách hàng tối đa sẽ là 2.159.900.000 đồng theo giới hạn 3% thỏa thuận với lãi suất là 7%/năm. Như vậy, rủi ro đối với người vay ở đây chỉ có thể là biến động của tỷ giá USD/VND.

Tuy nhiên, hiện tỷ giá USD/VND đang ổn định; các cán cân thanh toán, cán cân tổng thể đã cân bằng, thậm chí thặng dư và được lãnh đạo NHNN dự báo sẽ tiếp tục thặng dư trong thời gian tới; dự trữ ngoại hối liên tục tăng nhanh trong thời gian qua để tạo nguồn lực cần thiết can thiệp thị trường nếu có biến động.

NHNN đã đưa ra định hướng mức tăng tỷ giá kỳ vọng trong năm nay chỉ ở khoảng 2 - 3%, nên mọi rủi ro về tỷ giá đều có thể lường tính được. Về phía NH cũng không có nhiều rủi ro vì thực tế thời gian qua các NH vẫn gửi ngoại tệ ở nước ngoài nhiều, với lãi suất chỉ 0,25 - 0,5%/năm, nếu rút bớt về và chuyển đổi sang VND cho vay lãi suất 7% lãi hơn rất nhiều.

Hơn nữa, nếu tỷ giá nằm trong khoảng 0 - 3%, rủi ro tỷ giá do người vay chịu hoàn toàn, lãi suất quy đổi tối đa là gần13%, lợi nhuận của NH vẫn là 7%... Đưa ra bài toán trên để thấy các NH vẫn có nhiều cơ sở để giảm lãi suất cho vay xuống dưới 10% như Eximbank đang làm mà không gặp bất kỳ rủi ro tín dụngnào. Nhưng rõ ràng, đến nay, cả NHNN lẫn các NH thương mại lớn, nhỏ vẫn chưa mặn mà triển khai.