Kỳ vọng gì khi ETF và quỹ đầu tư chốt NAV?

Điểm nhấn diễn ra trên thị trường chứng khoán (TTCK) lúc này là sự bùng nổ về giao dịch thỏa thuận đến từ phía nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài. Lý do chính của việc này vì năm 2013 sẽ là thời điểm kết thúc hoạt động của nhiều quỹ đầu tư.

Đọc E-paper

Kỳ xem xét lại danh mục cuối cùng trong năm của hai quỹ ETF sẽ diễn ra trong tháng 12, thời điểm công bố danh mục của FTSE Vietnam Index ETF (FTSE) và Vietnam Market Vector Index (VNM) lần lượt vào ngày 7/12 và 14/12/2012.

Quan sát các giao dịch gần đây của khối nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài trước kỳ tái cân đối danh mục và cơ cấu rổ danh mục của FTSE và VNM trong những phiên giao dịch cuối tháng 11, dễ nhận thấy mức độ tham gia của NĐT nước ngoài tương đối thấp và tỷ trọng các cổ phiếu của hai quỹ ETF không có nhiều biến động.

Tuy nhiên, hai phiên đầu tiên của tháng 12 đã cho thấy sự tích cực hơn của khối ngoại, đặc biệt là động thái kéo lên của chỉ số VN-Index vào cuối phiên đều có liên quan đến NĐT nước ngoài.

Hiện cường độ mua khá mạnh ở các mã Ngân hàng (NH) Quân Đội (MBB), Tập đoàn Đại Dương (OGC), NH Vietcombank (VCB) và Tập đoàn Tân Tạo (ITA), ở chiều ngược lại, mã bị bán ròng mạnh là Hoàng Anh Gia Lai (HAG).

Trừ MBB không nằm trong danh mục của các quỹ ETF, các mã còn lại đều nằm danh mục của FTSE với tỷ trọng lần lượt là 1,38%, 7,12%, 1,57% và 7,8% (tính đến ngày 29/11).

Như vậy, việc cơ cấu lại danh mục của FTSE chỉ mới bắt đầu trong hai phiên đầu tháng 12 và chưa đủ cơ sở để kết luận khả năng điều chỉnh tỷ trọng cũng như thêm bớt các mã trong chỉ số.

Tuy nhiên, nhiều NĐT kỳ vọng rằng kỳ xem xét danh mục cuối cùng trong năm của các quỹ ETF sẽ giúp thị trường giao dịch sôi động hơn đồng thời nâng đỡ tâm lý của các NĐT trong nước.

Tháng 12 cũng là thời điểm chốt giá trị tài sản ròng (NAV) của các quỹ đầu tư trong nước và động thái đỡ NAV vẫn thường xuất hiện trong những ngày cuối tháng. Do đó, khả năng nhóm cổ phiếu bluechips dự kiến sẽ có diễn biến tích cực vào thời điểm cuối tháng, và tác động tích cực đến điểm số thị trường.

Từ tâm lý kỳ vọng đó, nhiều NĐT hiện đang tính đến chuyên "đánh đu" theo giao dịch của khối ngoại hòng kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn. Tuy nhiên, việc này được nhiều chuyên gia cho rằng sẽ gặp nhiều rủi ro và chắc chắn không ít NĐT trong nước lướt sóng lỗ nặng đúng vào giai đoạn xu hướng đầu cơ này thoái trào.

Chắc hẳn nhiều người chưa quên việc quỹ ngoại mua vào mạnh một số cổ phiếu vốn hóa lớn như KLS, VCG khiến thị trường suy luận về kế hoạch "làm giá” HNX-Index như đã từng thực hiện với VN-Index trong năm 2011 khiến nhiều NĐT ngậm "quả đắng" với BVH.

Lúc đó, việc đăng ký mua khối lượng vượt quá nhiều lần mức thanh khoản hằng ngày cũng đã ảnh hưởng đến tâm lý của người bán, chưa kể đến việc không ít NĐT khác thực hiện chiến thuật "ăn theo".

Đã có rất nhiều trường hợp xảy ra khi tổ chức trong nước chỉ thuần bán ra mà không mua vào với lý do biến động thị trường không phù hợp. Cũng có thể việc đăng ký mua là có ý đồ thực, nhưng điều đó không có nghĩa là các tổ chức không được phép thực hiện các giao dịch nhằm tối đa hóa lợi nhuận.

Chẳng hạn, khi giá bị đẩy lên quá cao, tổ chức có thể tranh thủ bán trước chốt lời, thậm chí thuần túy là đảo hàng hạ giá vốn. Việc mua vào sẽ được thực hiện sau nếu giá giảm, thậm chí là đăng ký lại.

Trường hợp của BVH cũng cho thấy không phải lúc này NĐT nước ngoài cũng chiến thắng thị trường. Khối lượng mua ròng tích lũy lớn nhất với BVH thời điểm đầu năm 2011 được thực hiện quanh 94.000 đồng - 106.000 đồng/cổ phiếu.

Ngược lại cũng có phiên khối ngoại bán ròng rất mạnh (ngày 18/3/2011) thì BVH lại chuẩn bị tạo đáy ngắn hạn. Dĩ nhiên về tổng thể khó có thể nói khối này đang lỗ tại BVH vì khối lượng tích lũy ở vùng giá thấp quá lớn.

Như vậy, sẽ khó tìm thấy bằng chứng về một "ý đồ” đỡ giá từ các tổ chức với "mục tiêu NAV" thuần túy. Nhưng cũng không loại trừ những trường hợp đẩy giá những mã thanh khoản cao khả năng cải thiện NAV với rủi ro bị mắc kẹt hoặc thất bại là không tương xứng.

Do đó, trong bối cảnh nền kinh tế cũng như dòng tiền thực chưa sẵn sàng cho một cơ hội tăng trưởng rõ rệt, NĐT cần thận trọng với những kiểu "nương sóng" này.