Dòng tiền nóng bị kích thích?

VN-Index tăng mạnh cùng dòng tiền lên tới 3.000 tỷ đồng mỗi phiên là hàn thử biểu của nền kinh tế đang khởi sắc hay lòng tham lại bị kích thích?

Hai tháng qua, chỉ số VN-Index tăng hơn 35% - Ảnh: Quý Hòa

Động lực từ vốn ngoại

Chỉ số VN-Index đã tăng hơn 35%, còn HNX-Index tăng 45% khiến bức tranh chứng khoán sôi động hơn rất nhiều. Thanh khoản của thị trường cũng đã tăng rất nhanh, từ mức 300 - 500 tỷ đồng mỗi phiên từ trước Tết, nay đã trở lại mức trên 2.000 tỷ đồng/phiên như thời kỳ sôi động cũ.

Lâu nay, các nhà đầu tư (NĐT) thường nhìn vào thị trường chứng khoán để thăm dò triển vọng kinh tế. Vậy sóng tăng điểm lần này có phải dấu hiệu sáng sủa của nền kinh tế hay đơn giản chỉ là lòng tham bị kích thích?

Theo thống kê của Ngân hàng (NH) HSBC, từ đầu năm đến nay, lượng vốn đầu tư gián tiếp (FII) đổ vào thị trường Việt Nam ước tính khoảng 500 triệu USD. Đây là một con số tích cực đối với triển vọng của thị trường.

Thêm vào đó, gần đây có thông tin một trong những quỹ đầu tư lớn nhất thế giới là Barclay Capital sẽ tham gia vào thị trường Việt Nam với lượng vốn đầu tư lên đến 2,8 tỷ USD.

Có thể thấy, với những đánh giá tích cực về triển vọng vĩ mô, khối ngoại đang có động thái tích lũy cổ phiếu nhiều hơn và giao dịch tập trung chủ yếu ở nhóm VN30.

Điều này sẽ hỗ trợ cho tâm lý của khối NĐT trong nước, tác động này đang dần trở nên rõ rệt đặc biệt là trong những phiên giao dịch gần đây.

NĐT dễ dàng nhận thấy dòng tiền ngoại đã được cải thiện đáng kể, đặc biệt khi tín hiệu mua tích cực xuất hiện ở các mã thuộc nhóm VN30. Cụ thể, phía giao dịch thỏa thuận có đột biến ở mã HAG với hơn 11 triệu đơn vị được chuyển nhượng ở mức giá 28.000 đồng/CP.

Đây được cho là giao dịch của quỹ Vietnam Century Fund (thuộc Tập đoàn Tài chính Jaccar). Sau khi hoàn tất giao dịch này, Vietnam Century Fund sẽ còn nắm giữ 15,56 triệu cổ phiếu, tương đương 3,33% cổ phần của HAG.

Trong tuần qua, khối ngoại cũng đã mua vào hơn 28,5 triệu và bán ra 9,14 triệu cổ phiếu STB. Nhiều khả năng người mua chính trong suốt tuần qua là quỹ Market Vector Vietnam ETF.

Quỹ này đã thông báo nâng tỷ trọng (giá trị) cổ phiếu STB từ 0 lên 6%, tương ứng với việc phải mua vào khoảng từ 16 - 18 triệu cổ phiếu STB.

Với những con số trên cho thấy khối NĐT nước ngoài đang có những đánh giá khá tích cực trước những chuyển biến vĩ mô vừa qua của Việt Nam, và thực tế cho thấy, Việt Nam là thị trường có mức tăng trưởng lợi nhuận tốt nhất trong hai tháng đầu năm.

Kỳ vọng trung hạn

Trong số 500 triệu USD (thậm chí có thống kê ghi nhận gần 1 tỷ USD) mà NĐT nước ngoài giải ngân từ đầu năm đến nay, chủ yếu là để mua cổ phiếu niêm yết, phần còn lại vào trái phiếu và các doanh nghiệp tiềm năng chưa niêm yết. Trong cái nhìn của NĐT nước ngoài, thị trường chứng khoán Việt Nam đang có sức hấp dẫn hơn so với nhiều thị trường mới nổi và thị trường biên như Indonesia, Ấn Độ, Srilanka, Bangladesh, Thái Lan…

Việc cổ phiếu tăng mạnh trong 2 tháng qua và đạt mức cao nhất kể từ giữa tháng 9/2011 có nhiều nguyên nhân. Trong đó, tình hình kinh tế vĩ mô Việt Nam đã có bước cải thiện đáng kể (lạm phát giảm tốc, tỷ giá khá ổn định, nhập siêu giảm), cho kỳ vọng các doanh nghiệp sẽ đi lên trong năm nay.

Bộ phận nghiên cứu của HSBC vừa công bố báo cáo kinh tế vĩ mô và triển vọng thị trường Việt Nam với những nhận định, dự báo đáng chú ý tin rằng lạm phát tại Việt Nam sẽ giảm do hiệu ứng lạm phát cao năm ngoái.

Trong sáu tháng tới, lạm phát cao năm ngoái với tốc độ tăng trung bình mỗi tháng 2% (có sự điều chỉnh yếu tố mùa vụ) từ tháng 3 đến tháng 5/2011 sẽ giúp kiềm chế lạm phát năm nay xuống.

Ngoài ra, “tâm lý chứng khoán” ổn định hơn do các đề xuất cải tổ thị trường chứng khoán, trong khi thị trường vàng ngày trở nên rủi ro hơn với những biến động thất thường và thị trường bất động sản vẫn tiếp tục im ắng, nên hỗ trợ kênh đầu tư chứng khoán trở nên hấp dẫn nhất.

Lý giải về sự hưng phấn bất ngờ của thị trường, các chuyên gia trong nước nói rằng, lạm phát hiện nay trong tầm kiểm soát và thanh khoản của ngành NH dồi dào hơn so với dịp trước Tết.

Trần lãi suất huy động giảm xuống mức 13% trong thời gian này tạo mặt bằng lãi suất huy động mới thấp hơn, cùng với sức hấp dẫn bị sụt giảm ở hai kênh đầu tư vàng và ngoại tệ được NĐT kỳ vọng là cơ hội để TTCK thu hút dòng tiền mới đang tìm kiếm kênh đầu tư sinh lợi cao hơn.

Thêm vào đó, tỷ giá ngoại tệ cũng đi vào giai đoạn ổn định tạo cơ hội cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tăng mức dự trữ ngoại hối.

Vấn đề mua bán, sáp nhập trong ngành NH, mà tiêu điểm là câu chuyện giữa EIB và STB, cùng với lộ trình tái cấu trúc ngành NH đã được NHNN cụ thể hóa bắt đầu bằng việc ban hành Chỉ thị 01 là những động lực để cổ phiếu ngành NH nổi sóng, tạo hiệu ứng tăng điểm lan tỏa trên toàn thị trường.

Tuy nhiên, giới này cũng không quên dự báo trong trung hạn (3 tháng tới), sự đan xen giữa kỳ vọng tích cực đối với những chuyển biến ban đầu về mặt vĩ mô và những quan ngại về thực tế kinh tế khó khăn vẫn đang chất chồng sẽ khiến thị trường trải qua những phiên biến động mạnh.

Ở chiều ngược lại, động thái điều chỉnh tăng mạnh giá xăng vào đầu tháng 3/2012 của Bộ Tài chính đang làm dấy lên lo ngại về khả năng lạm phát bùng phát trở lại.

Trong bối cảnh NĐT chỉ mới thoát khỏi tâm lý ám ảnh về lạm phát cao, việc điều chỉnh tăng mạnh giá xăng có thể sẽ làm giảm hưng phấn, và thậm chí tạo tâm lý bi quan và thận trọng trở lại.

Bên cạnh đó, trước áp lực lạm phát do chi phí đẩy, chính sách tiền tệ chặt chẽ khả năng sẽ tiếp tục được NHNN duy trì, gây khó khăn cho khả năng giảm lãi suất trên diện rộng. Đây sẽ là những rào cản cho khả năng bứt phá của các chỉ số trong thời gian tới.

Vì vậy, phân tích từ Công ty Chứng khoán Rồng Việt dự báo ba tháng tới sẽ là cơ hội tìm kiếm lợi nhuận cho NĐT ngắn hạn; còn các NĐT dài hạn chỉ nên xem xét gia nhập thị trường ở những nhịp điều chỉnh mạnh.