Khám tổng quát có cần chuẩn bị trước?

Việc chuẩn bị trước khi đi khám sức khỏe tổng quát (SKTQ) không chỉ giúp bệnh nhân biết rõ vấn đề mình quan tâm, mà còn giúp bác sĩ định hướng tốt hơn trong quá trình khám, tư vấn làm xét nghiệm và tham vấn kết quả sau đó.

Đọc E-paper

Hiệu quả của việc khám SKTQ sẽ tăng cao nếu có sự chuẩn bị đầy đủ bao gồm 4 lưu ý sau đây:

* Liệt kê thông tin tiền sử bệnh lý của gia đình

Trong gói khám sức khỏe, chúng ta luôn được yêu cầu điền thông tin về tiền sử bệnh lý của bản thân và gia đình. Đây là thông tin đầu tiên giúp bác sĩ đánh giá các yếu tố nguy cơ, không chỉ liên quan đến các bệnh lý mạn tính (cao huyết áp, đái tháo đường...), mà còn là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến việc chẩn đoán các bệnh lý nguy hiểm như tim mạch và ung thư (UT).

Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, người từ 50 tuổi nên được tầm soát UT đại trực tràng (dù không có triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa). Nếu trong gia đình có người thân bị phát hiện UT đại tràng vào khoảng độ tuổi 50, thì bạn cần thực hiện tầm soát UT đại tràng sớm hơn 10 năm, tức là vào năm 40 tuổi.

Bên cạnh đó, bác sĩ còn có thể xác định các yếu tố nguy cơ thông qua việc tìm hiểu thông tin về: công việc, thói quen ăn uống - sinh hoạt hằng ngày (môi trường làm việc, thói quen xấu, chế độ tập thể dục...). Chính vì vậy, việc thu thập các thông tin về các yếu tố có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn là vô cùng cần thiết, kết hợp với việc thăm khám cẩn thận của bác sĩ sẽ giúp phát hiện ra những bất thường mà chúng ta không tự nhận thấy.

* Mạnh dạn trao đổi các loại xét nghiệm và chủng ngừa

Bạn nên nhớ lại mình đã được tham vấn thực hiện những xét nghiệm, những loại chủng ngừa gì dựa theo độ tuổi, tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý gia đình... hay chưa? Nếu không nhớ hoặc chưa có thông tin rõ ràng, bạn nên trao đổi với bác sĩ để biết thời điểm cần thực hiện chúng. Ví dụ: khi nào cần tầm soát UT cổ tử cung (Paps), tầm soát UT vú (chụp nhũ ảnh), chích ngừa UT cổ tử cung, tầm soát UT tiền liệt tuyến (PSA), thời điểm chích ngừa tiếp theo, nên chích loại chủng ngừa gì...

Không ít trường hợp khám SKTQ yêu cầu trực tiếp bác sĩ cho tầm soát UT bằng: xét nghiệm máu toàn bộ, xét nghiệm chỉ điểm khối u (tumor marker), chụp cắt lớp điện toán toàn thân... Tuy nhiên, theo các khuyến cáo của các Hiệp hội Ung thư, khi không có triệu chứng hoặc yếu tố nguy cơ thì các xét nghiệm trên là không cần thiết.

* Viết ra giấy những biến đổi của sức khỏe - cơ thể

Hãy cố gắng nhớ lại tất cả những vấn đề sức khỏe bạn đã và đang gặp, ghi chú lại từng sự thay đổi này ra giấy (thời điểm bắt đầu/ kết thúc, vùng lan, cảm giác...), ví dụ:

- Bạn có thay đổi cân nặng kèm theo sưng hoặc tổn thương da bất thường?

- Bạn có bị đau, chóng mặt, mệt mỏi hoặc vấn đề về việc tiêu tiểu hay rối loạn kinh nguyệt?

- Bạn có hay cảm thấy u uất, lo âu hoặc rối loạn giấc ngủ ở thời gian gần đây?

Nên thành thật với bác sĩ nếu bạn không dùng thuốc đúng theo hướng dẫn, tập thể dục không đều hoặc những điều tương tự, vì những thông tin chính xác sẽ giúp bác sĩ định hướng tốt hơn trong quá trình khám và tư vấn về những xét nghiệm cũng như đưa ra kế hoạch điều trị - theo dõi hiệu quả.

* Nghĩ đến các kế hoạch tương lai

Nếu có dự định các kế hoạch cho tương lai và liên quan đến sức khỏe như: chọn công việc nguy hiểm nào đó, du lịch thám hiểm, bỏ thuốc lá, giảm cân, dự định có con... hãy trao đổi ngay với bác sĩ để có được lộ trình chuẩn bị tốt nhất có thể.