Đau bàn chân do bệnh lý thần kinh

Nguyên nhân đau bàn chân có thể do các khớp và gân, nhưng đôi khi do một dây thần kinh bị kích thích trực tiếp hoặc do ảnh hưởng bởi tình trạng sức khỏe, dẫn đến tổn thương thần kinh.

Đọc E-paper

Khi dây thần kinh bị kích thích hay tổn thương sẽ gây cảm giác nhói, đau nhức nhiều. Cơn đau thường xảy ra một cách tự nhiên, ngay cả trong lúc nghỉ ngơi, thậm chí vùng phía trên dây thầ

kinh bị ảnh hưởng cũng rất nhạy cảm khi chạm vào.

U dây thần kinh bàn chân

Về cơ bản, u dây thần kinh xảy ra khi một dây thần kinh nằm giữa các ngón chân phì đại hay dày lên, thường là ở giữa ngón chân thứ ba và thứ tư (tính từ ngón chân cái), tiếp theo là ở giữa ngón chân thứ hai và thứ ba, nhưng hiếm khi ảnh hưởng ở giữa ngón chân thứ tư và thứ năm. Nếu u dây thần kinh một bên bàn chân thì nguy cơ phát triển ở cả hai chân chiếm tỉ lệ 15%.

Lúc đầu, các triệu chứng bệnh thỉnh thoảng xuất hiện, nhưng khi trầm trọng hơn có thể xảy ra mọi lúc. Tuy nhiên, bạn sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi cởi giày ra và mát xa bàn chân. U dây thần kinh dạng này phổ biến ở phụ nữ độ tuổi từ 30 đến 50, thường do mang giày không đúng kích cỡ. Triệu chứng của bệnh là đau nhói, nhức, chân tê cóng, ngứa ran như kim đâm, bỏng rát, chuột rút, có cảm giác giống như đang giẫm lên một vật gì hoặc vật đó bên trong giày.

Giải pháp điều trị u dây thần kinh:

* Mang giày rộng, sâu để giảm bớt áp lực cho các ngón chân và xương bàn chân. Tránh mang giày cao gót vì làm tăng áp lực cho phần trước của bàn chân.

* Dùng miếng lót xương bàn chân, giúp nâng và tách các phần đầu của xương nhằm giảm áp lực cho dây thần kinh. Miếng đệm được đặt ngay phía sau, nơi cảm thấy đau, chứ không phải phía trên chỗ đau.

* Giảm bớt các hoạt động. Ví dụ, nếu chọn môn thể thao thì chọn bơi lội thay vì chạy, cho đến khi các triệu chứng bệnh biến mất.

* Chườm nước đá.

* Quấn băng thể thao.

* Uống thuốc kháng viêm như aleve, ibuprofen.

* Dùng dụng cụ hỗ trợ có hình cong hay chỉnh hình để kiểm soát một số chuyển động bất thường của bàn chân, hạn chế tác động và áp lực lên dây thần kinh.

* Vật lý trị liệu.

* Tiêm cortisone nhằm giảm kích thước của dây thần kinh bị kích thích, phì đại.

Trường hợp điều trị bảo tồn không hiệu quả sẽ phải phẫu thuật cắt bỏ dây thần kinh hoặc dây chằng liên đới xương bàn chân. Nhiều nghiên cứu cho thấy, phẫu thuật chiếm tỉ lệ thành công từ 80 đến 85%. Để đề phòng u dây thần kinh bàn chân, cần tránh mang giày mũi nhọn và hẹp, giày cao gót.

Dây thần kinh bị chèn ép

Chèn ép dây thần kinh gây đau nhức, bỏng rát hay có cảm giác nhạy cảm ở phần đầu của bàn chân. Nếu dây thần kinh ở đầu bàn chân bị chèn ép có thể do phải chịu áp lực quá lớn khi mang đôi giày chật.

Một dạng phổ biến khác của chèn ép dây thần kinh là hội chứng ống cổ chân. Hội chứng này xảy ra khi dây thần kinh của xương chày chạy dọc trong mắt cá chân và xuống lòng bàn chân bị chèn ép. Cảm giác đau nhói, nhức nhối có thể lan tỏa từ mu bàn chân và gót chân đến lòng bàn chân. Tê cóng, chuột rút chân cũng xảy ra, và các triệu chứng bệnh thường tăng vào ban đêm trong lúc ngủ hay nghỉ ngơi.

Điều trị hội chứng ống cổ chân thường bắt đầu bằng việc xác định và giảm bớt nguyên nhân gây bệnh, có thể là bất cứ điều gì, từ một vấn đề về chức năng của bàn chân, như bàn chân bẹt, hay sưng mắt cá chân.

Tiêm cortisone và uống thuốc kháng viêm có thể điều trị hội chứng ống cổ chân, và các bệnh lý khác của chèn ép dây thần kinh.

Một số phương pháp thông thường khác gồm có dùng miếng lót giày ở những vị trí mà bàn chân bị ép lại, thường là ở phía trên giày, hoặc chỉnh hình để hiệu chỉnh cấu trúc, chức năng bất thường của bàn chân gây kích thích dây thần kinh. Nếu các phương pháp này không hiệu quả, cần phẫu thuật để phóng thích dây thần kinh. Đây là tiến trình phẫu thuật kéo dài từ 30 đến 45 phút. Bác sĩ sẽ thực hiện một vết mổ để mở rộng ống cổ chân và giảm áp lực cho dây thần kinh xương chày sau. 

Viêm dây thần kinh ngoại biên do tiểu đường

Viêm dây thần kinh ngoại biên có thể gây ra bởi chấn thương, thiếu hụt chất dinh dưỡng, hóa trị hoặc một số bệnh lý, như: tiểu đường, bệnh lây nhiễm từ động vật sang người, nghiện rượu, bệnh zoana, bệnh tuyến giáp và suy thận. Các triệu chứng của bệnh thường là gây đau, bỏng rát, tê cóng, ngứa ran, suy yếu và ngứa ngáy.

Giống như các dạng tổn hại thần kinh khác, cơn đau thường có triệu chứng nhức nhối, đau nhiều, bỏng rát ở bàn chân, thường xảy ra về đêm trong khi ngủ.

Cơn đau thần kinh thường đến và biến mất trong suốt thời gian mắc bệnh, có thể kèm theo mất cảm giác ở chân, bắt đầu từ ngón chân, và tăng dần lên phía trên.

Phương pháp điều trị bệnh lý thần kinh do tiểu đường gồm kiểm soát lượng đường huyết, uống thuốc, như thuốc chống trầm cảm hoặc co giật, và dùng viên bổ sung vitamin, như các vitamin B và axít anpha lipoic.

Anpha lipoic (còn gọi là axít liopic và axít thioctic) là một hợp chất tự nhiên tìm thấy bên trong các tế bào của cơ thể. Nó giúp sản xuất năng lượng cho các chức năng bình thường của cơ thể. Anpha lipoic còn chuyển hóa glucose thành năng lượng. Hơn thế, anpha lipoic có thể đi qua các mạch máu nhỏ xíu và các cấu trúc tế bào, để dễ dàng vào trong não, bảo vệ não và các mô thần kinh bằng cách ngăn chặn các gốc tự do. Anpha lipoic còn hoạt động như chất kháng oxy hóa trong nước và các mô mỡ, dễ dàng đi vào các phần của tế bào thần kinh, bảo vệ chúng trước mọi tổn hại.

Một trong những nghiên cứu rộng rãi nhất về sử dụng anpha lipoic ở181 người dùng 600mg, 1.200mg hay 1.800mg anpha lipoic hoặc giả dược mỗi ngày, sau năm tuần lễ, cho thấy anpha lipoic đã cải thiện các triệu chứng của bệnh. Liều lượng dung nạp anpha pipoic tốt nhất, đồng thời đem lại hiệu quả điều trị cao là dùng một lần 600mg mỗi ngày.

>>Bệnh lý thần kinh tự trị, nguy hiểm khôn lường