Chôm chôm... chôm chôm tróc...

Chôm chôm là loài cây ăn trái được trồng nhiều ở vùng Đông Nam Á. Tên gọi chôm chôm là do hình dạng của trái mà có. Vỏ ngoài của trái chôm chôm có nhiều lông tua tủa giống như một loại gai mềm nên người Trung Quốc gọi là hồng mao đan.

Ngày nay, cây chôm chôm được trồng nhiều ở châu Phi, châu Đại Dương, Trung Mỹ, Úc châu và quần đảo Hawaii. Ở nước ta, chôm chôm được trồng chủ yếu ở nam Trung Bộ, các tỉnh thuộc lưu vực sông Đồng Nai và miền Tây Nam bộ.

Ngày xưa, chôm chôm là loại cây mọc hoang, trái không tróc, thịt trái dính chặt vào hột, khó ăn. Sau này chôm chôm được người ta lai tạo cho ra những giống mới, thịt trái rất dễ tách ra để ăn, người dân gọi là chôm chôm tróc. Cù lao Tân Qui nằm giữa dòng sông Hậu, thuộc xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh là vùng một thời nổi tiếng trồng chôm chôm tróc. Nổi tiếng đến mức các ban nhạc đám ma ở miệt này mỗi khi cất lên là người ta chỉ nghe toàn hợp âm “chôm chôm... chôm chôm tróc... chôm chôm chôm chôm tróc...”.

Ngày nay, phổ biến nhất là chôm chôm đường còn gọi là chôm chôm nhãn và chôm chôm thường. Chôm chôm nhãn là một loại trái cây được người dân chọn để chuyển đổi cây trồng khá nhanh do đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ nội địa, giá có khi cao gấp 3-4 lần chôm chôm thường trong những mùa nghịch vụ.

Trái chôm chôm ngoài việc dùng ăn tươi khi chín, người dân còn dùng thịt trái trong chế biến các món ăn. Các thợ nấu ăn đám tiệc ở miệt vườn Nam bộ thường dùng chôm chôm thay cho trái vải trong món gà hoặc sườn heo hầm trái vải. Người ta còn đóng hộp trái chôm chôm để bán ở các chợ và siêu thị.

Hột chôm chôm có nhiều dầu nên được dùng để sản xuất dầu ăn hay xà phòng. Cây và rễ chôm chôm cũng có thể dùng cho việc sản xuất dược phẩm. Trái xanh được người dân dùng làm thuốc tẩy giun, thuốc tiêu giúp ăn ngon miệng, làm giảm tiêu chảy và bệnh lỵ. Lá chôm chôm đâm nhỏ dùng làm thuốc đắp hai bên thái dương làm dịu cơn nhức đầu. Trong trái chôm chôm có chứa vitamin C, phospho, canxi và kali, chỉ cần ăn vài trái chôm chôm là đã đủ lượng vitamin C hàng ngày cho cơ thể bạn. Quý bà, quý cô còn dùng thịt trái chôm chôm nghiền nát đắp lên mặt làm mặt nạ dưỡng da rất tốt