Mỡ nâu, mỡ trắng và chuyện giảm cân

HẢI NINH tổng hợp| 09/04/2016 03:39

Giảm cân là mối quan tâm của rất nhiều người khi cơ thể đã mất cân bằng về lượng mỡ dự trữ dẫn đến béo phì.

Mỡ nâu, mỡ trắng và chuyện giảm cân

Giảm cân là mối quan tâm của rất nhiều người khi cơ thể đã mất cân bằng về lượng mỡ dự trữ dẫn đến béo phì. Có hàng tá những "mẹo lớn", "mách nhỏ” từ bí mật đến công khai về phương pháp giảm cân. Nhưng nếu muốn giảm cân "tận gốc", trước tiên phải hiểu nguyên lý gây ra béo phì.

Đọc E-paper

Béo phì là tình trạng tích trữ mỡ quá mức trong cơ thể. Cơ thể con người tồn tại hai loại mỡ, được gọi là mỡ trắng và mỡ nâu, có tác dụng khác nhau hoàn toàn.

Mỡ trắng trữ năng lượng dưới dạng lipid và sản xuất  hormone. Mỡ nâu đốt cháy năng lượng và tỏa nhiệt. Do đó, trên quan điểm giảm cân, mỡ nâu là "mỡ tốt", mỡ trắng là "mỡ xấu".

Nguyên lý hoạt động của mỡ nâu và mỡ trắng

Mỡ trắng chiếm tới 93 - 97% tổng lượng mỡ trong cơ thể. Kích thước một tế bào mỡ trắng dao động từ 25 - 200micron (một phần triệu mét), có 90 - 99% là acid béo và glycerol (triglyceride). Tế bào mỡ trắng có ba yếu tố quan trọng: sinh ra rất nhanh, tốc độ tăng trưởng kích thước rất lớn, khoảng hơn 200 lần và bản thân chúng là tế bào nội tiết tiết ra chất kích thích ăn ngon hơn, kích thích tế bào bên cạnh nó sinh ra nhiều hơn.

Ngược lại với tế bào mỡ trắng chỉ chứa một đơn giọt lipid, tế bào mỡ màu nâu chứa nhiều giọt nhỏ hơn. Mô mỡ nâu cũng chứa nhiều mao mạch hơn mỡ trắng, vì nó cần nhiều oxy hơn. Mỡ nâu được coi là loại "mỡ tốt" thì lại chỉ chiếm 3 - 7% tổng lượng mỡ trong cơ thể và rất ít khả năng tăng lên.

Chức năng chính của mỡ nâu là tạo ra nhiệt cho cơ thể, nhưng sẽ càng ít dần khi độ tuổi ngày càng cao. Mỡ nâu thường nằm ở các vùng trung thất, vùng vai để tạo thành thân nhiệt, duy trì sự ấm áp cho cơ thể.

Can thiệp để giảm cân

Vì ít có khả năng chuyển hóa năng lượng dự trữ nhưng lại dễ tích tụ, mỡ trắng được đưa vào ưu tiên cần can thiệp của các nhà khoa học đối với những ca béo phì cần chữa trị.

Những báo cáo nghiên cứu của các nhà khoa học dựa trên việc áp dụng những tiến bộ về công nghệ sinh học phân tử chỉ ra vai trò quan trọng của thụ thể PPAR-gamma trong việc hình thành và tích tụ mỡ của tế bào mỡ trắng. Khi thụ thể PPAR-gamma hoạt động càng mạnh, tế bào mỡ trắng tạo nên càng nhiều, làm tăng sự tích tụ mỡ, ngược lại, nếu không có PPAR-gamma thì không tạo thành tế bào mỡ trắng mới. Đồng thời, bên cạnh vai trò của thụ thể PPAR-gamma thì trên bề mặt của các giọt mỡ còn tồn tại một loại protein là Perilipin, là tác nhân chính ngăn cản sự ly giải mỡ của men lipase.

Các kết quả nghiên cứu này đã chỉ ra phương pháp mới trong phòng ngừa và kiểm soát tình trạng thừa cân, béo phì, đó chính là cách thức tác động vào quá trình sinh trưởng và phát triển của mỡ trắng hay là giảm sự tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng.

Dựa trên những phát hiện mang tính đột phá đó, các nhà khoa học người Mỹ đã tìm thấy các hoạt chất thiên nhiên từ Belaunja và Mangastin có tác dụng giảm tích tụ và tăng ly giải mỡ trắng mà không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Sau 2 - 8 tuần sử dụng, Belaunja và Mangastin có hiệu quả rõ rệt trong việc giảm cân nặng, giảm số đo vòng eo, vòng hông và chỉ số BMI mà không gây ra các tác dụng phụ như rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, mất nước, chán ăn hay ức chế thần kinh.

Nên và không nên

Nếu không muốn dư thừa mỡ trắng dẫn đến phải can thiệp bằng những phương pháp y tế, hãy để ý những thói quen hằng ngày trong ăn uống, sinh hoạt, nhất là tránh lạm dụng thức ăn nhanh giàu năng lượng, ăn quá nhiều chất béo, chất ngọt...

Vận động thường xuyên là cách tốt nhất để đốt mỡ trắng vì nếu lười vận động sẽ khiến năng lượng đưa vào cơ thể cao hơn năng lượng tiêu hao và tích tụ thành mỡ trắng. Áp dụng các bài tập Cardio là các bài tập phát triển nhóm cơ sức bền của cơ thể, ví dụ như chạy bộ, đạp xe, nhảy dây... vì các bài tập này tốt cho hệ tim mạch và có tác dụng đốt mỡ thừa.

Trong khi đó, thức khuya là cách đốt mỡ nâu hiệu quả. Việc thức khuya không làm cho mỡ trắng suy giảm mà chỉ làm tiêu hao lượng mỡ nâu quý giá. Thậm chí, nhiều người than phiền thức khuya mà vẫn phát phì là vì thế!

>Những chế độ giảm cân hiệu quả năm 2015

>Những sai lầm khi muốn giảm cân

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Mỡ nâu, mỡ trắng và chuyện giảm cân
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO