Dương nhục cùng ngọc dương tửu

Dê (dương) thuộc loại động vật nhai lại, sừng rỗng cong quặp về phía sau, dưới cằm có chòm lông dày mọc cùng chiều với cặp sừng làm thành râu trông rất ấn tượng.

Mời các bạn nghe Kim Qui trình bày món ăn bài thuốc “Dương nhục cùng ngọc dương tửu”

Dê là động vật “nổi tiếng” không chỉ vì sự bổ dưỡng của các món ăn được chế biến từ... dê, mà còn vì sự ám chỉ cho tính cách hám gái của đàn ông! Sự “nổi tiếng” đó từ lâu đã khiến thiên hạ “suy tôn” dê lên hàng “sư phụ”. Không phải ngẫu nhiên mà ngày xưa, trai gái yêu nhau, non thề biển hẹn, nguyện sống chết bên nhau đã lấy huyết dê ra mà thề:

Tay anh cầm con dao.
Tay em cầm cái rổ.
Cắt cổ con dê, lấy huyết ra thề.
Rày chờ mai đợi.
Sống không làm được bạn.
Chết cùng chôn kề một bên.

Thực tế thì các bộ phận trên cơ thể dê vừa dùng để chế biến thức ăn, vừa có tính năng chữa bệnh:

Thịt dê (dương nhục) rất bổ dưỡng, dùng cho người gầy yếu, khí lạnh, trúng phong, hay vã mồ hôi, đau nhức xương cốt. Huyết dê (dương tiết) trị đàn bà huyết hư, sản hậu băng huyết, thân thể giá lạnh (tiết dê tươi uống một chén, hai ba lần trong ngày), tiết dê pha rượu uống bồi bổ cơ thể (hai cốc nhỏ mỗi ngày). Sữa dê (dương nhũ) bổ phế thận, nhuận tràng, chữa cơ thể suy nhược (uống sau khi nấu chín). Gan dê (dương can) dùng nấu cháo ăn bồi dưỡng cơ thể. Thận dê (dương thận) dùng nấu cháo với hạt sen trị thận hư, ù tai, tiểu đêm, đau lưng. Sừng dê (dương giốc) trị nhức đầu do cảm phong hàn, đau khớp vì phong, đàn bà sinh xong đau bụng (sừng dê cạo mỏng, sao, tán mịn, uống với rượu nóng).

Ăn thịt dê, uống rượu ngọc dương sẽ tăng tính bổ dưỡng. Ngọc dương tửu gồm cật dê (thận) bổ dọc, lóc bỏ phần màng trắng, cật dê và ngọc dương (ngọc hành dê) xắt miếng mỏng; hà thủ ô ngâm nước gạo cho hết nhựa, xắt mỏng tẩm đậu đen; đỗ trọng tẩm muối sao; nhân sâm hấp chín, xắt mỏng; đại táo xẻ đôi; tất cả ngâm với rượu nếp ngon trên 100 ngày. Người bị thận suy, tay chân hay bị lạnh, đau lưng, hen suyễn, ho rũ rượi từng cơn, dùng rất hiệu quả (dĩ nhiên là với mức độ vừa phải).

Phổ biến nhất là món lẩu dê. Lẩu dê là món ăn thích hợp cho những bữa ăn gia đình, những cuộc gặp gỡ bạn bè sau một tuần làm việc căng thẳng.

Lẩu dê được chế biến từ xương ống, sườn già, sườn non, đuôi, thịt nạc, lòng (tim, gan, thận, ngọc dương), tàu hủ, củ cải trắng, khoai môn, củ sen, nấm mèo, mì... lượng dùng tùy lượng người tham gia.

Lẩu dê

Sau đây là cách nấu lẩu dê, mọi người cần chuẩn bị: Xương ống, sườn già, sườn non, đuôi cắt khúc rửa sạch, củ cải xắt thành miếng tròn vừa phải, tất cả cho vào nồi hầm kỹ để lấy nước súp.

Riêng thịt nạc xắt thành những miếng mỏng gồm cả da, rộng bản, ướp với một chút sả đã đập giập, ướp gia vị, khi thịt ngấm thì bày gọn lên dĩa cùng với lòng dê đã được xắt mỏng.

Còn khoai môn củ nhỏ cắt lát dày hay chẻ làm hai hoặc làm bốn rồi chiên với ít dầu cho vàng đều, để riêng.

Củ sen gọt vỏ cắt lát mỏng. Tàu hủ, cắt vuông miếng nhỏ chiên dòn. Nấm mèo ngâm nước cho nở lớn. Mì ngâm nước 15 phút cho mềm. Khi dùng, đổ nước súp vào nồi đất (nóng lâu) đun sôi, nêm gia vị cho thật vừa, bỏ sa tế vào nếu thích ăn cay.

Khi ăn, lần lượt nhúng từng thứ một vào nồi nước súp thật sôi để chín mềm. Nhúng với cải bẹ xanh, tần ô, hẹ, rau muống... vừa chín. Dùng chao ngon đánh tan với ớt và sa tế làm nước chấm.

Ngoài Việt Nam, nhiều quốc gia Á châu đều có món thịt dê nấu trong nồi đất như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ... nhưng mỗi dân tộc đều sử dụng các loại gia vị quen thuộc của họ.

Ở Sài Gòn có nhiều quán lẩu dê mà mỗi quán đều có bí quyết riêng trong việc sử dụng gia vị và phụ gia khác nhau để lôi kéo thực khách. Vấn đề là thực khách cần phải chọn quán uy tín, có đúng dê hay không. Tính bổ dưỡng của thịt dê là có thật, nhưng đến mức độ nâng cao “bản lĩnh đàn ông” chỉ là sự “ám ảnh”. Ở điều kiện sức khỏe và tuổi tác như thế nào đó mà "không biết ta biết địch" thì có ăn thịt dê quanh năm, uống ngọc dương tửu suốt tháng đi chăng nữa thì “lực bất tòng tâm” mà thôi!