Ăn chay đúng cách

BS-CK1. ĐÀO THỊ YẾN THỦY (TRUNG TÂM DINH DƯỠNG TP.HCM)| 17/11/2013 09:04

Xu hướng ăn chay càng phát triển mạnh ở nhiều nước trên thế giới với mục đích phòng và hỗ trợ trong việc chữa trị một số bệnh mãn tính liên quan đến ăn uống, đặc biệt, nhiều người ăn chay để giảm cân và góp phần bảo vệ môi trường thiên nhiên.

Ăn chay đúng cách

Xu hướng ăn chay càng phát triển mạnh ở nhiều nước trên thế giới với mục đích phòng và hỗ trợ trong việc chữa trị một số bệnh mãn tính liên quan đến ăn uống, đặc biệt, nhiều người ăn chay để giảm cân và góp phần bảo vệ môi trường thiên nhiên.

Đọc E-paper

> Tháng Giêng là tháng ăn chay

Có rất nhiều lý do khiến người ta ăn chay. Người theo đạo Phật ăn chay để tránh sát sanh, giúp thân tâm nhẹ nhàng, thanh khiết, giảm tham vọng, loại bỏ sân si, thú vui trần thế. Người đạo Thiên chúa có cách ăn chay ít triệt để, nhưng cũng nhằm tu tâm tu tánh. Cũng có người ăn chay vì tự bản thân không thích hoặc không thể ăn thịt động vật.

Đôi khi ăn chay là do xuất phát từ những ước nguyện ngoài tầm với của con người như cầu thi đỗ, cho người thân hết bệnh, tai qua nạn khỏi... Ngày nay, xu hướng ăn chay càng phát triển mạnh ở nhiều nước trên thế giới với mục đích phòng và hỗ trợ trong việc chữa trị một số bệnh mãn tính liên quan đến ăn uống, đặc biệt, nhiều người ăn chay để giảm cân và góp phần bảo vệ môi trường thiên nhiên.

Ăn chay có giúp giảm cân?

Thức ăn chay bao gồm ngũ cốc, rau, đậu, các loại củ, trái cây, các loại hạt và dầu, có hoặc không có sữa và trứng.

Như vậy, thực phẩm giàu năng lượng từ chất đạm và chất béo động vật không có đã giúp giảm tổng năng lượng ăn vào. Tuy nhiên cần lưu ý, nguồn năng lượng còn cung cấp từ chất bột đường (cơm, bột...) và dầu ăn cũng khá dồi dào trong các thực phẩm chay, đặc biệt là thức ăn chay chế biến sẵn dạng bao bột chiên.

Ăn chay thường dễ tiêu hóa do không có thịt nên mau đói và có thể phải ăn nhiều hơn vào bữa kế. Việc thay đổi món ăn và khẩu vị khi ăn chay so với những thực phẩm mặn quen thuộc trong bữa ăn hằng ngày có thể làm ngon miệng và ăn nhiều hơn. Kết quả là nếu ăn chay đúng cách và ít năng lượng hơn nhu cầu cơ thể thì sẽ giảm cân. Còn nếu năng lượng cung cấp từ thức ăn bột đường, nhiều béo cao hơn nhu cầu cần thiết thì khả năng tăng cân sẽ đến và thêm nguy cơ bị rối loạn đường huyết và đái tháo đường.

Các nguy cơ thường gặp khi ăn chay không đúng cách

Thực phẩm ăn chay nếu chỉ đơn giản là rau đậu thì năng lượng thấp, dễ bị thiếu dinh dưỡng, gây ra gầy ốm và suy giảm sức đề kháng, dễ bị bệnh nhiễm trùng. Tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng như thiếu chất sắt tạo máu, thiếu kẽm, thiếu Vitamin B12 với biểu hiện là thiếu máu có thể xảy ra do các chất này có nhiều trong thức ăn có nguồn gốc động vật như thịt, cá, trứng, gan, huyết, hải sản và dễ hấp thu vào cơ thể. Thức ăn có nguồn gốc thực vật cũng có chất sắt nhưng tỷ lệ thấp và cũng khó hấp thu hơn.

Nếu bữa ăn chay đơn điệu, chỉ ăn cơm với rau cải luộc chấm tương chao hoặc cơm muối tiêu, bún nước tương... thì nguy cơ thiếu chất rất cao. Việc ăn thiếu chất đạm cũng có thể gây ra biếng ăn, nhão cơ, dễ nhiễm trùng. Đặc biệt ở trẻ em, thanh thiếu niên, phụ nữ mang thai và cho con bú, bệnh nhân trong giai đoạn cần dinh dưỡng phục hồi bệnh có nhu cầu dinh dưỡng cao, việc ăn uống thiếu chất sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng và sức khỏe. Ngược lại, nếu bữa ăn chay quá nhiều bột đường và dầu béo thì năng lượng cao có thể dẫn đến tình trạng thừa cân, béo phì.

Ăn chay đúng cách giúp phòng ngừa bệnh tật

Ăn chay đúng cách là ăn đủ 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ để cung cấp đủ năng lượng. Các món ăn trong bữa chính phải đủ 4 nhóm chất: bột đường, đạm (đậu hũ, sữa đậu nành, đậu phọng, muối mè, nấm, đậu que, đậu đũa, đậu hà lan, đậu xanh,...), dầu và rau, trái. Các bữa ăn cần đa dạng và thay đổi món thường xuyên. Bữa ăn luôn có rau, trái để có nguồn Vitamin C giúp hấp thu chất sắt trong thức ăn.

Người ăn chay trường hoặc người có nhu cầu dinh dưỡng cao có thể uống thuốc bổ sung sắt, Vitamin... theo chỉ định của bác sĩ.

Thức ăn chay thường nhiều chất xơ, ít Cholesterol, giàu trái cây và Vitamin các loại nên rất tốt cho sức khỏe, giúp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh mãn tính liên quan đến ăn uống như béo phì, cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch, ung thư, sỏi mật, táo bón, sa sút trí tuệ, tai biến mạch máu não, loãng xương...

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Ăn chay đúng cách
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO