Xe động cơ diesel gây ô nhiễm gấp 10 lần xe tải và xe buýt?

Theo những dữ liệu vừa công bố tại châu Âu, xe động cơ diesel đời mới phát ra lượng khí Nitrogen Oxyde (NOx) cao hơn gấp 10 lần so với xe tải trọng nặng và xe buýt.

Đọc E-paper

Kết quả này có được dựa trên các cuộc kiểm tra nghiêm ngặt áp dụng cho các loại xe cỡ lớn, được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu, tác giả của báo cáo. Họ cho rằng nên áp dụng các biện pháp này đối với tất cả các loại xe, thay vì chỉ có xe tải trọng lớn như hiện nay.

Khí NOx là nguyên nhân dẫn đến hàng chục ngàn trường hợp tử vong do ô nhiễm tại châu Âu, đặc biệt là tại Anh. Phần lớn khí ô nhiễm phát ra từ những chiếc xe động cơ diesel, với lượng khí ô nhiễm thải trên đường cao hơn khoảng gấp 6 lần mức giới hạn cho phép trong phòng thí nghiệm. Sau scandal về gian lận khí thải của Volkswagen hay còn được gọi là dieselgate, các cuộc kiểm tra khí thải tại châu Âu trở nên nghiêm ngặt hơn, nhưng theo các nhà vận động bảo vệ môi trường thì sự thay đổi này vẫn chưa đủ.

Tại các báo cáo mới của Hội đồng Quốc tế về Giao thông sạch (The International Council on Clean Transportation - ICCT), nhóm nghiên cứu đóng vai trò quan trọng trong việc phanh phui gian lận của Volkswagen, khi so sánh lượng khí thải từ xe tải trọng nặng và xe buýt trong điều kiện thực tế với những chiếc xe động cơ diesel.

Kết quả cho thấy, những chiếc xe tải ở Đức và Phần Lan phát ra lượng khí thải NOx khoảng 210mg/km, chỉ bằng gần một nửa (tức 500mg/km) lượng khí thải phát ra từ những chiếc xe động cơ diesel hiện đại đáp ứng tiêu chuẩn Euro 6 - tiêu chuẩn khí thải mới nhất của Liên minh Châu Âu. Tuy nhiên, xe tải và xe buýt có động cơ lớn hơn và đốt diesel nhiều hơn, điều đó có nghĩa là phát thải khí NOx của xe diesel cao hơn gấp 10 lần trên mỗi lít nhiên liệu.

Các phân tích của ICCT cho biết, các hãng sản xuất hoàn toàn có khả năng đảm bảo lượng phát thải khí ô nhiễm của xe dưới mức giới hạn cho phép khi lưu thông trên đường, nhưng trên thực tế họ đã không làm vậy.

>>Động cơ diesel: Thời hoàng kim đã hết?

Các kiểm tra chính thức của EU dành cho xe ô tô còn bị giới hạn khi chỉ cho phép đo trong phòng thí nghiệm với xe nguyên mẫu. "Ngược lại, việc đo lượng khí thải NOx từ xe tải và xe buýt được thực hiện bằng các thiết bị kiểm tra di động đã trở nên bắt buộc từ năm 2013. Và tất nhiên những chiếc xe được lựa chọn ngẫu nhiên sẽ được kiểm tra trong điều kiện lái xe thực tế," Peter Mock - Giám đốc quản lý của ICCT châu Âu cho biết.

Cách thức kiểm tra khí thải tại EU sẽ bắt đầu thay đổi từ tháng 9/2017, với các thiết bị di động, được gọi là hệ thống đo lường khí thải di động (PEMS), được gắn vào xe đang lưu thông trên đường.

Nhưng Mock cảnh báo: "Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn sẽ được phép lựa chọn một cách cẩn thận chiếc xe nguyên mẫu "đặc biệt" để thực hiện kiểm tra, thay vì những chiếc xe đã xuất xưởng và đưa vào sử dụng".

Cũng giống như Mỹ, nơi vụ bê bối dieselgate bị phanh phui, Ủy ban Châu Âu sẽ thảo luận về việc đưa vào sử dụng hệ thống kiểm tra mới này, nhưng ICCT cho biết, hệ thống này đang vấp phải sự phản đối từ một số nhà sản xuất xe và các quốc gia thành viên EU.

Tháng 12/2016, Ủy ban Châu Âu bắt đầu thực hiện các biện pháp pháp lý đối với Anh và 6 quốc gia thành viên khác đã lỏng lẻo trong các biện pháp quản lý liên quan đến vụ bê bối dieselgate. Nhưng ngay sau đó, Ủy ban Châu Âu đã công khai tự nhận trách nhiệm là đã không có những biện pháp xử lý kịp thời khi có bằng chứng về các thiết bị được sử dụng để gian lận trong các cuộc kiểm tra khí thải.

Bằng chứng được tiết lộ năm 2015 cho thấy, một số xe động cơ diesel thải ra NOx hơn gấp 4 lần một chiếc xe buýt. Bà Catherine Bearder - thành viên Nghị viện châu Âu thuộc Đảng Dân chủ và là nhà đàm phán hàng đầu về luật chất lượng không khí của EU, cho biết: "Thật đáng xấu hổ khi các nhà sản xuất xe đã không giảm lượng khí thải gây chết người trong khi công nghệ có sẵn và giá cả phải chăng. Việc giảm đáng kể lượng khí thải NOx phát ra từ xe tải trọng lớn là kết quả của các cuộc kiểm tra nghiêm ngặt của EU, diễn ra từ năm 2011, phản ánh các điều kiện lái xe thực tế. Nếu xe buýt và xe tải có thể tuân thủ các giới hạn này thì không có lý do gì những chiếc xe khác lại không thể".