Những vết rạn của bình an trong lòng Đà Nẵng

Thỉnh thoảng đi qua một vài cây cầu bắc qua sông Hàn lại thấy Đà Nẵng đẹp. Mỗi cây cầu cho một góc nhìn thành phố khác nhau, vẻ đẹp sang trọng của một đô thị cho thấy hướng phát triển của nó ngay từ đầu.  

Đọc E-paper

Tôi nhớ cách đây 17 năm, khi chiếc cầu sông Hàn đầu tiên được thi công đã gặp không biết bao nhiêu trở ngại về dư luận, hai buổi sáng chiều, hàng trăm cán bộ hưu trí đến quan sát quá trình xây dựng. Và người dân thành phố vẫn nhớ buổi sáng hàng nghìn người dự lễ khánh thành cây cầu mơ ước, buổi chiều nhà thầu xây dựng bị bắt giam.

Mỗi thăng trầm đó đều để lại một vết sẹo nhắc nhở rằng phát triển sẽ rất đau đớn, chứ không chỉ cờ quạt, lễ khánh thành và những nụ cười của người dân.

Sông Hàn giống như một con người và mỗi cây cầu bắc qua nó như đều kể một câu chuyện lịch sử. Và hầu hết chúng đều là biểu tượng về ý chí mong muốn một cuộc sống hiện đại, phát triển trong bình an, với thương hiệu "Thành phố đáng sống".

Chỉ còn ít ngày nữa Đà Nẵng kỷ niệm 20 năm phát triển trong vị thế "Thành phố trực thuộc Trung ương". Con đường phát triển kinh tế sẽ được các doanh nhân đo đếm bằng cơ hội, thành bại của từng doanh nghiệp, người dân trải nghiệm qua những con đường của "Thành phố năm không, ba có” mà tác giả chính là cố Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh, khi ông đồng hành 13 năm với Đà Nẵng từ ngày đầu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương.

Người dân ở đây nhớ ông Nguyễn Bá Thanh không chỉ qua những cây cầu ông quyết tâm chỉ đạo xây dựng tạo cho thành phố những trục giao thông quan trọng để phát triển, người ta nhớ ông đã quyết tâm xây dựng thương hiệu "Thành phố đáng sống" bằng những phương án quyết liệt nhất, đôi khi ông phải đối đầu với đủ thứ quy định, với những tư tưởng "đạo đức giả" để đưa Đà Nẵng đi vào "con đường bình an" nhất trong những đô thị Việt Nam.

Ở đâu có thành phố trong 10 năm liền không xảy ra vụ giết người cướp của nào? Ở đâu du khách và người dân có thể dạo phố xem cây cầu quay vào lúc 2, 3 giờ sáng trong bình yên, túi xách cầm trên tay, hít thở không khí trong lành hiếm hoi của đô thị Việt Nam?

Dù là dòng sông, đô thị đều có số phận như con người, đều phải đối diện với khó khăn, cũng phải có "thiên thời, địa lợi, nhân hòa". Đà Nẵng là một thành phố hấp dẫn và bắt đầu đối diện với những làn sóng người nhập cư tìm việc làm. Dân số tăng lên nhanh chóng. Người có tiền đến mua nhà, đất, người đến tìm cơ hội việc làm cũng ngày càng đông.

>>Những nơi đáng sống nhất thế giới

Sự bình yên nếu không có những chủ trương cứng rắn lại trở nên mong manh. "Không có người nghiện ma túy trong cộng đồng" từng là vấn đề cả thành phố chung tay nỗ lực xóa bỏ, bằng cai nghiện, bằng việc làm ổn định. Thế nhưng cái nền tảng xây dựng chưa bền vững thì quá trình phát triển nhanh lại biến nó thành tâm điểm hút cả tinh hoa lẫn tệ nạn.

Người dân ở các đô thị khác nghe những vụ án mạng sợ hãi một thì dân Đà Nẵng đối diện với án mạng sẽ tổn thương gấp mười lần. Không chỉ có nạn nhân, mà cả thành phố đối diện với vài vụ giết người để cướp của như một sự tổn thương danh dự.

Dù rằng người phạm tội đều là dân vãng lai, nhập cư, nhưng một thành phố đã cố gắng để xây dựng nền tảng phát triển bền vững, phải là thành phố sẵn sàng mở rộng vòng tay đón dòng người nhập cư đến sống một cách bền vững từ việc làm, nơi ở đến thực hiện kỷ cương pháp luật.

Dường như đã có những lỏng lẻo, những thỏa hiệp rằng phát triển thì phải trả giá, từ thượng tầng kiến trúc đến hạ tầng cơ sở, những dự án kinh tế không có sự đồng thuận của người dân thì khó lòng thực hiện được. Và những vụ án đau lòng đã xảy ra. Nạn nhân đau đớn. Cả thành phố đau đớn và xấu hổ, đó là cảm giác có thật khi người Đà Nẵng đối diện với ma túy và án mạng.

Vẫn còn có cơ hội để Đà Nẵng kìm giữ con ngựa bất kham, những vấn đề xã hội đối diện vẫn có thể giải quyết rốt ráo với nền tảng phong trào xã hội mà Đà Nẵng đã thực hiện cách đây 15 năm.

Có việc làm, nhà ở, không ma túy, không giết người để cướp của, những mục tiêu ấy phải được coi như nền tảng của cuộc sống thanh bình mà Đà Nẵng coi là chìa khóa mở cánh cửa phát triển, chứ không theo con đường phát triển nóng và chấp nhận trả giá.

>>Để trở thành thành phố đáng sống